İSMAİL EMRAH KARAYEL (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Su ürünleri kaynaklarının ve yaşam alanlarının sürdürülebilir kullanılması, korunması, buralardan elde edilen gelirlerin arttırılması ile su ürünleri yetiştiricilerinin ve avcılarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin tespit edilmesi amacıyla Meclis araştırma komisyonu kurulması için bugün görüşmeler gerçekleştiriyoruz. Bu görüşmelerin çok benzerini geçen dönem, 27'nci Dönemin sonunda gerçekleştirmiş ve komisyonu kurmuştuk, komisyon da çok güzel çalışmalar yapmaya başlamıştı ama -bizden önceki konuşmacıların da ifade ettiği gibi- süre darlığı nedeniyle, seçim münasebetiyle bir rapor ortaya çıkamadı, kadük kaldı. İnşallah, biz gene grupların anlaşmasıyla oluşturulacak olan bu araştırma komisyonuyla birlikte daha önce ortaya çıkan verileri de değerlendirerek oradaki kaldığımız yerden devam ederek inşallah o zamanı da tekrar kullanmadan daha verimli bir şekilde komisyon çalışmalarımızı gerçekleştirip Türkiye'de su ürünleri yetiştiricileri ve avcıları, yine su ürünlerinin çeşitleri ve ekosistemlerinin nasıl korunması, bunların geliştirilmesi, sürdürülebilirliğinin temini açısından neler yapılması gerektiği konusunda bulunduğumuz zamana göre bir rapor hazırlayacağız. Çünkü aslında 2020 yılında Su Ürünleri Kanunu'nun değiştirilmesiyle birlikte aslında su ürünleriyle ilgili daha önce problem olan birçok husus ortadan kaldırılmış oldu. Bu anlamda, orada emeği geçen milletvekillerimizin hepsine, Bakanlığımızda değerli bakanlarımıza, bürokratlarımıza teşekkür ediyoruz. Gene bu vesileyle 27'nci Dönemin sonunda kurulan komisyonda görev alan milletvekillerimize, burada bulunanlara yeniden hayırlı olsun, burada bulunmayan milletvekillerimize de teşekkürlerimizi iletiyoruz. Tabii, bizden önceki konuşmacıların birçoğu su ürünleriyle ilgili yapılması gerekenler konusunda çeşitli hususları dile getirdi. Ben biraz önce de söylediğim gibi, Su Ürünleri Kanunu'nda yapılan değişiklikle başlamak istiyorum. Bu değişiklikten önce, sularımızda ve su ürünleriyle ilgili yapılan tespitlerin en başında, kaçak avcılık ve özellikle Marmara Denizi'nde bu kaçak avcılık kapsamında trol marifetiyle yapılan avcılık gelmekteydi. Diğer denizlerimizde de benzer sorunlar söz konusuydu. Bunların caydırıcı cezalarla düzenlenmesi, Kabahatler Kanunu'yla kanunun uyumlu hâle getirilmesiyle birlikte -bizden önceki konuşmacılar da bahsetti, en son Sayın Bakanımız da bahsetti- güncel rakam, bugün itibarıyla kaçak balıkçılık yapan 632 adet tekneye el konulmuş durumda. Biliyorsunuz, yeni kanunla teknelere el konulması mümkün hâle getirildi ve bu teknelere, içindeki av aletlerine ve teçhizata imha cezası uygulanıyor. Bu son derece büyük bir yaptırım. Dolayısıyla, tekne sahiplerinin kesinlikle karşı karşıya kalmak istemeyeceği bir yaptırım çünkü bundan önce, Su Ürünleri Kanunu gerçekleşmeden önce âdeta devletle ve nizami şekilde balıkçılık yapan balıkçılarla dalga geçer şekilde sosyal medya üzerinden veya diğer balıkçılar arasındaki kanallar üzerinden çeşitli söylemler üretiliyordu ama bu yaptırımlarla birlikte özellikle tekne konusunda, kaçak teknelerle yapılan avcılık konusunda ciddi bir ilerleme sağlandığını balıkçılar bize ifade ediyor.

Gene Marmara Denizi'nde -biraz önce bahsedildi, buradan güzel bir haber vereyim size- son derece fazla sayıda kırlangıç balığı tutuluyor hem teknelerimiz tutuyor hem amatör balıkçılarımız tutuyor hem de 12 metre altındaki küçük teknelerimiz bunları tutabiliyor. Dolayısıyla gırgırın ortadan kalkmasıyla birlikte gene sektör temsilcilerinin hem Komisyon toplantısında hem toplantıda bire bir yaptığımız görüşmelerde bize ifade ettikleri; bize kalkan balığından, pisi balığından, kırlangıç balığından tutun dip balıklarının bir çoğunun bol şekilde görülmeye başlandığı ve yine ticari anlamda belli bir büyüklüğe de ulaşmaya başladıklarını ifade ediyorlar, bu da bizim için son derece sevindirici Marmara Denizi açısından. Diğer denizlerimizde de benzer süreçlerin olduğunu gene balıkçıların temsilcilerinden, kooperatiflerden aldığımız bilgilerden ediniyoruz.

Tabii ki, Su Ürünleri Kanunu'nu gerçekleştirdik, kaçak avcılığın önüne geçtik, kaçak midye avcılığı engellendi büyük oranda, teknelere el konuldu, ışıkla avcılık engellendi, iç sularda çeşitli düzenlemeler yapıldı, ekosistemin devamı açısından çeşitli düzenlemeler yapıldı, çok büyük adımlar atıldı ama sorunların hepsi ortadan kalktı mı? Bunu söyleyemeyiz çünkü zaman içerisinde ortaya çıkan ihtiyaçlar, zaman içerisinde ortaya çıkan yeni problemler var. Bunların tespiti için kurulacak bir komisyonla karşı karşıyayız inşallah. Tabii, bunun Mecliste grubu bulunan partilerin hepsinin desteğiyle kurulmuş olması son derece kıymetli, herkesin bu konuyu ne kadar önemsediğini göstermesi açısından son derece önemli, denizlerimizi ne kadar önemsediğini göstermesi açısından son derece önemli, çevreyi ne kadar önemsediğini göstermesi açısından önemli, balıkçılarımızı ne kadar dikkate aldığımızın görünmesi anlamında son derece önemli; bunları özellikle ifade etmek istiyorum.

Tabii, Müsilaj Komisyonundan da bahsetmek lazım. Biz, Su Ürünleri Kanunu'ndan sonra gene Mecliste geçen dönem Müsilaj Komisyonunu kurmuştuk, hepimizin bildiği bir Komisyon, 27'nci Dönemde. Onun da bir üyesi olarak gene Marmara Denizi'nde ve çeşitli yerlerdeki saha araştırmalarında da burada, Meclisimizde gerçekleştirilen toplantılara da katılan, o Komisyonun da bir üyesi olarak çok net şekilde ifade etmek istiyorum ki denizdeki sürdürülebilirliğin, ekosistemin devamının ve denizdeki balık ve canlı çeşidinin, su ürünleri çeşitlerinin artması için en önemli şeylerden bir tanesi kirliliğin ortadan kaldırılması. Burada bir kez daha ifade etmek istiyorum kayıtlara geçmesi açısından, gene Müsilaj Komisyonu Raporu'ndan özetle ifade etmek istiyoruz: Biyolojik arıtma tesisleri büyükşehirler için, Marmara Denizi için ve bütün denizlerimiz için son derece elzemdir ve sadece müsilajın önlenmesi açısından, değil; balık varlığının devam edebilmesi için, su canlılarının devam edebilmesi ve bizim de sağlıklı bir ekosistem içerisinde yaşayabilmemiz için son derece elzemdir.

Geçen dönemki komisyon çalışmalarımızda sektörün bütün temsilcilerini, sadece sektörün değil ilgili bakanlıkların temsilcilerini, sivil toplum kuruluşlarını, amatör balıkçıları, dalgıçları, su ürünleri mühendislerinin temsilcilerini, bunların hepsini tek tek dinledik. Bunların hepsi rapora bağlandı, bu raporu da inşallah kurulacak komisyonda yeniden değerlendireceğiz, bunların üzerinden dinlenmesi gereken sivil toplum kuruluşlarını yeniden inşallah dinleyeceğiz. Komisyon olarak sahada görülmesi gereken hususların, tespit edilmesi gereken hususların tespiti için sahada bulunulacak ve inşallah bunlarla birlikte ortaya güzel bir rapor çıkacak. Şimdiden bu rapora katkı sağlayacak olan bütün parti temsilcilerine, sektörün temsilcilerine, hem avcılara hem yetiştiricilere hem kooperatiflere hem bunların birliklerine, bunların temsilcilerine, üniversitelere, bakanlıklara ve diğer sivil toplum kuruluşlarının hepsine teşekkür ediyoruz. Bu ortak akılla bir şeylerin yapılması çabası son derece kıymetli, ortak akılla bunların yapılacak olması neticeye ulaşılması açısından da son derece kıymetli. Bazen insanlar başkalarının fikirlerini de dinleyecekleri ortamda dile getirdiklerinde ortak doğruya daha rahat ulaşabiliyorlar çünkü belli kabullerle, başkalarını dinlemeden belli şeylerin belli metotlarla çözüleceğini zannetmek her zaman doğru neticeler vermiyor. Bu anlamda burada yasamanın temsilcileri olarak, milletimizin temsilcileri olarak Millet Meclisimizin kuracağı bu komisyonun da gene milletimiz için ortak bir çözüm üreteceğini, sektör temsilcilerinin hepsinin ifade edeceği hususları burada, Meclis çatısı altında ifade etmesinin son derece önemli olduğunu bir kez daha ifade etmek istiyorum. Biz de konuyu bilenler, konunun tarafları, partilerin vereceği temsilciler marifetiyle ortak akla ulaşmak maksadıyla belli bir gayretle birlikte inşallah çalışmalarımıza devam edeceğiz.

Biraz önce bahsedildi, tabii, sektör 1,7 milyar dolarlık ihracatla son derece önemli; 1,4 milyar dolar net ihracatçı konumunda ve 250 bin kişiye direkt ve dolaylı olarak istihdam sağlayan bir sektörden bahsediyoruz. Bununla baktığımızda, aslında birçok aileye direkt olarak ulaşılacağını, yapacağımız bu çalışmanın neticelerinden 250 bin kişinin ve ailelerinin direkt olarak etkileneceğini, milletimizin inşallah balık sayısının ve çeşidinin artmasıyla birlikte milletimizin de direkt olarak bunun neticelerinin hayata geçirilmesinden, komisyonumuzun çalışmalarının neticesinde ortaya çıkacak raporun uygulamaya geçmesiyle birlikte etkileneceğini; inşallah bu anlamda da son derece önemli çalışmaların yapılacağına inandığımı buradan bir kez daha ifade etmek istiyorum.

Gruplara verdikleri katkılardan dolayı, bu ortak önergeden dolayı bir kez daha teşekkür ediyorum.

Yüce Meclisimizi, Gazi Meclisimizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar.