YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum.

Bartın'ın Amasra İlçesinde Meydana Gelen Maden Kazasının Tüm Yönleriyle Araştırılarak Benzer Kazaların Önlenmesine Yönelik Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Anayasa'nın 98'inci, İç Tüzük'ün 104 ve 105'inci Maddeleri Uyarınca Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu hakkında söz aldım. Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, 14 Ekim 2022 tarihinde meydana gelen kaza milletçe hepimizi derinden sarsmıştı, hâlâ üzüntüsü yüreklerimizde. Bartın ve Amasra'da ocaklara ateş düşmüştü. Kaza anında, kaza anından hemen dakikalar sonra oraya ulaştığımızda kazanın boyutlarını görme fırsatımız oldu, hemen arama kurtarma çalışmaları başladı. 110 madencimiz vardı ocakta; 58'i tahlisiye ekipleri tarafından kurtarıldı, 41 madencimiz o anda hayatını kaybetti, 11'i yaralı olarak hastanelere intikal ettirildi; 6 madencimiz Bartın'dan İstanbul'a ambulans uçaklarla götürüldü ve İstanbul Çam ve Sakura hastanesinde tedavi altına alındı, 5 madencimizin ise tedavileri Bartın'da yapıldı, İstanbul Çam ve Sakura Hastanesinde 2 madencimizi kaybettik. Dün Ayhan Akgül kardeşimizi kaybettik; yarın, Amasra Çanakçılar köyünde ebediyete uğurlayacağız. Ben buradan bir kez daha ailesine başsağlığı diliyorum. Çam ve Sakurada Taner Şen'i de kaybetmiştik. Orada tedavileri devam ederken iyileşen 2 madencimiz taburcu oldu, evlerinde şu anda, iyileştiler. 2 madencimiz de yoğun bakımda, yoğun bakımdaki tedavileri iyiye gidiyor, servise çıkmak üzereler. Az önce Çam ve Sakura Hastanesi Başhekimi Profesör Doktor Nurettin Yiyit Bey'le de görüştüm. Altı aydır çok yoğun bir tedavi süreci... Doktorlarımız her gün toplantılar yaparak bu madencilerimizi hayata döndürmenin gayreti içerisindeler. 43 madencimizi kaybettik. Bütün madencilerimize Allah'tan rahmet diliyorum; onlar şehit mertebesindedirler, çoluk çocuklarının rızkı için yerin yüzlerce metre altında hayatlarını kaybettiler; ailelerine başsağlığı diliyorum. Ve bundan sonra bu tür kazaların meydana gelmemesi için gereken tedbirlerin alınması noktasında da gereken çalışmaların yapılacağına inanıyorum. Bu anlamda tabii ki Komisyon Raporu önemli. Meclisin, hemen kaza sonrasında, Amasra maden ocağındaki kazanın araştırılması noktasındaki aldığı tedbir, hemen Komisyonun kurulması ve Sayın Taner Yıldız Başkanlığında titiz bir çalışma yürütülmesidir. Kaza yerinde, kaza mahalline inilemedi ama orada yapılan araştırmalar ve daha önceki kazalarda, özellikle Soma kazasından sonra alınan tedbirler, o kaza neticesi sonrasında Meclis araştırması komisyonunun raporu ve uygulamada gerçekleşen tedbirler ve en son bu rapor doğrultusunda da alınması gereken tedbirlerin alınarak bundan sonra bu tür üzücü kazaların meydana gelmemesi için gerekli çalışmaların yapılacağına yürekten inanıyorum. Bu konuda Meclisin katkısı nedeniyle de başta Komisyon Başkanımıza, çalışmalara iştirak eden Komisyon üyelerimize çok çok teşekkür ediyorum.

Tabii, burada bazı hususlar dile getirildi; özellikle kazada kusur durumuyla ilgili olarak "Ölen madencilerin üzerine kusur atfediliyor." şeklindeki cümlelerin doğru olmadığını öncelikle ifade etmek istiyorum.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - İşte yazıyor Vekilim, burada yazıyor, raporda yazıyor.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Bir kere burada kesin bir rapor yok; bir ön rapor var, henüz daha kazanın olduğu, patlamanın olduğu yere girilebilmiş değil, burada incelemeler henüz yapılamadı, hâlâ yangın devam ediyor o alanda. O yangının söndürülmesinden sonra yargı orada elbette ki inceleme yapacak ve bu anlamda, yetkili bilirkişiler o kaza mahallinde inceleme yaptıktan sonra kesin rapor ortaya çıkacaktır; o nedenle, madenci yakınlarını, onların eşlerini üzecek ifadeler kullanmamak lazım burada. Biz onların hakkını sonuna kadar savunmaya devam edeceğiz.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Hadi oradan!

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Özellikle, Sayın Cumhurbaşkanımız, kaza sonrasında, hemen ertesi gün Bartın, Amasra'ya geldi ve orada şunu ifade etti: "Bu kazaya neden olan sebepler neyse ortaya çıkacak ve sorumlularla ilgili gerek idari gerek adli, sonuna kadar, nereye varıyorsa gidilecek." Sayın Cumhurbaşkanımızın beyanları ortada.

Hemen o akşam cumhuriyet savcıları gelerek...

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - O beyanlar havada kaldı! Yapanın yanına kâr kalacak!

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Bir taraftan arama kurtarma çalışmaları yapılırken diğer taraftan da yargı soruşturmaya başladı. Yani, bir taraftan arama kurtarma çalışmaları yapıldı, bir taraftan Bartın Cumhuriyet Başsavcısı, Başsavcı Yardımcılarıyla beraber dijital belgelere; tüm kayıtlara; işletmenin, müessesenin bütün kayıtlarına o akşamdan el koydu. Bu dijital belgelerin hepsi şu anda yargının elinde; yargı en doğru kararı verecek ve sorumluları bulacaktır.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Genel Müdüre yargı işlemiyor, yargıdan kaçırıldı! Talimatla kaçırıldı!

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Soruşturma izni neden verilmiyor?

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Yargı işlemiyor!

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Bakın, yargı süreciyle ilgili olarak da şu anda Bartın Ağır Ceza Mahkemesinde 2023/63 esas sayılı Dosya'da, 23 kişi hakkında iddianame düzenlendi.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Genel Müdüre soruşturma izni verilmedi, doğru değil!

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Bir dinlerseniz...

Sayın Başkanım, çok laf atıldığı için... Bir dinlerse açıklığa kavuşturacağım.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - TTK Genel Müdürünün soruşturulmasına niye izin verilmiyor? TTK Genel Müdürü neden soruşturulmuyor?

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - 8 tutuklu var; müessese müdürü, yardımcısı işletme müdürü ve sorumlu idareciler tutuklu.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Genel Müdür ve yardımcısı nerede? Sayın Tunç, Genel Müdür Yardımcısını koruyorsunuz, asıl suçlu onlar.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - 6'sı adli kontrol olmak üzere 15 kişi de tutuksuz yargılanıyor. 25 Nisanda, 26 Nisanda, 27 Nisanda da Bartın Ağır Ceza Mahkemesinde duruşmaları olacak.

Tabii, burada özellikle sanıklarla ilgili olarak hangi cezalar istendi? Olası kastla yargılanan 4 kişi var, olası kastla yani yirmi ile yirmi beş yıl, kişi sayısı kadar hesapladığınızda sekiz yüz altmış yıla varan bir ceza isteniyor yargı sürecinde.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - TTK Genel Müdürlüğünde neden hiç kimsenin ifadesi bile alınmıyor?

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Bunun dışında 19 kişi hakkında da bilinçli taksirle ölüme sebebiyetten dolayı dava açıldı ve orada da yirmi iki buçuk yıla kadar cezalar isteniyor. Tabii, burada kimler suçlu kimler suçsuz, bunu yargı ortaya çıkaracaktır. Hiç kimsenin yargıya müdahale etmesi söz konusu olamaz. Böyle bir durum söz konusu olamaz.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Bakanlık neden soruşturma izni vermiyor, onu açıklar mısınız?

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Yargı en doğru kararı verecektir ve yargılama neticesinde de gerekli bilirkişi raporları belki bir kez değil, birkaç kez alınacaktır.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Bakanlık neden soruşturma izni ver-me-di?

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - 3 maddeden kusurlu Genel Müdürlük, 3 maddeden.

MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Sayın Başkanım, lütfen...

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Olay mahallinde yapılacak olan...

BAŞKAN - Sayın Tunç, müsaade eder misiniz.

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Neden soruşturma izni vermedi Bakanlık, neden?

BAŞKAN - Sayın Bankoğlu...

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Soruşturmaya izin neden vermedi, onu söylesin?

BAŞKAN - Sayın Bankoğlu, bakın, aynı dertten muzdaripsiniz, müsaade edin.

Buyurunuz Sayın Tunç.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Şimdi, Sayın Bankoğlu konuşurken ben dikkatle dinledim...

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Teşekkür ederim.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - ...hiçbir laf atmadım. Kendisi, tabii, o tarafa geçince biz kürsüye geçtiğimizde konuşturmamak, dinlememek gibi bir durumu söz konusu.

ALİ ŞEKER (İstanbul) - Neyine laf atabileceksin?

TÜRABİ KAYAN (Kırklareli) - Neyine laf atacaksın bunun?

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Şimdi, bahsettiğiniz soruşturma izniyle ilgili -oraya da gelelim- siz, demek ki dosyaya vâkıf değilsiniz, dosyayı bir inceleyin.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - 3 maddeden kusurlu görülmüş Genel Müdür.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Çalışma Bakanlığı müfettişleriyle ilgili olarak mahkeme, savcılık, Çalışma Bakanlığının müfettişleri hakkında soruşturma izni verilmemesiyle ilgili gerekçeye katılmadığı nedeniyle Danıştaya itiraz etti, şimdi bunu bekliyoruz. Danıştay kararı neticesinde yargı süreci bu anlamda devam edecek.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Biz Genel Müdürü soruyoruz, TTK Genel Müdürünü ve Yardımcısını soruyoruz Sayın Tunç. Bu 2'si korunuyor yargı eliyle, AK PARTİ eliyle korunuyor, bu 2'si.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Yine, Türkiye Taşkömürü Kurumuyla ilgili olarak da Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlük düzeyindeki ön raporda bahsedilen sorumlulukla ilgili olarak da yargı soruşturma izni istedi. Enerji Bakanlığının verdiği cevap -dosyaya bir bakın, ne diyor- şudur: Gerekli tahkikat yangın söndürüldükten sonra olay mahallinde yapılacak keşif neticesinde elde edilecek bulgular doğrultusunda sorumluluk doğarsa bunun beklenmesi noktasında bir kanaat var. Dolayısıyla yargı kendi içerisinde işleyişini sürdürüyor.

ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Niye bekliyoruz onu? Yargı karar versin ona. Soruşturma izni verin, 2'sini yargıya teslim edin, yargı karar versin ona.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Değerli milletvekilleri, bakınız, o kazada vefat edenlerin hepsi bizim kardeşimiz, hepsiyle biz görüşüyorduk; bayramlarda, özel günlerinde biz sürekli onlarla beraberdik, hâlâ aileleriyle beraberiz. Burada kanun düzenlemeleri yaptık.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Amasra kazası olmasaydı kanun düzenlemesi de yoktu.

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Evet, vefat eden o canlarımızı elbette geri getiremeyeceğiz, getiremiyoruz ama bundan sonra bu tür canların bir daha gitmemesi için gerekli tedbirlerle ilgili iktidarıyla muhalefetiyle olumlu bir şekilde burada görüşler beyan ederek konuşmamız gerekiyor. Evet, vefat edenleri geri getiremeyeceğiz ama geride kalanlarına da sahip çıkmaya devam edeceğiz. Burada kanun düzenlemeleri yaptık. Onların sigortalılık süresine bakılmadan maaş bağlanmasıyla ilgili çalışmaları gerçekleştirdik, burada yasal düzenlemeyi gerçekleştirdik. Yine, eş ve çocuklarından hangisi tercih edilecekse kamuda istihdamıyla ilgili yasal düzenlemeyi sadece Amasra kazası için değil, öncesinde olan kazalar ve sonrasındaki kazalarla ilgili de olabilecek şekilde -kanun düzenlemesini- burada gerçekleştirdik. Tabii, Soma kazasından sonra alınan tedbirler var.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Tamamlıyorum.

BAŞKAN - Buyurun.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Hayat hattının epey bir hayat kurtardığını bu kazada da gördük. Zorunlu maskeler, oksijen maskeleri, bunların kullanımına yönelik eğitimler, iş güvenliği eğitimleri... Tabii, bundan sonra, bu Amasra kazasıyla ilgili raporda da belirtilen öneriler var, bu öneriler mutlaka dikkate alınarak geleceğe ışık tutacaktır.

Tabii, bugün Amasra kazasıyla ilgili raporu konuşarak Meclisin çalışmalarını tamamlıyoruz. Ben bir taraftan hem kazada vefat edenlere tekrar Allah'tan rahmet diliyorum, milletimize başsağlığı diliyorum.

27'nci Dönem çalışmalarında iktidarıyla, muhalefetiyle çok önemli yasal düzenlemeleri burada hayata geçirdik. Milletimizin bizden beklediği gerek ekonomi alanında gerek yargıyla ilgili gerek demokrasi alanında birçok düzenlemeyi hep beraber hayata geçirdik.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Tamamlıyorum.

BAŞKAN - Selamlayınız.

YILMAZ TUNÇ (Devamla) - Çok sayıda kanun düzenlemesi yaptık, denetim faaliyetleri gerçekleştirdik, o denetim faaliyetlerinden bir tanesi de işte bu denetim faaliyeti. Buna benzer çok sayıda, 15 civarında araştırma komisyonu kuruldu çeşitli konularda ve uygulamaya ışık tutacak çok önemli raporlar hazırlandı. Meclisin 27'nci Yasama Dönemi en uzun süren yasama dönemi oldu, bu süre Altıncı Yasama Yılına kadar uzadı ve bu süre içerisinde acı, tatlı zamanlarımız oldu, burada zaman zaman sert tartışmalar da oldu ancak milletimizin faydasına çok iş yaptık. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin ilk Meclisiydi; ben ilk uygulamasının başarıyla gerçekleştiğine inanıyorum. Bundan sonraki 28'inci Dönemin de çok daha başarılı geçeceğine yürekten inanıyorum. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin tecrübesinin üzerine yeni dönemde, ikinci dönemde daha büyük çalışmalara imza atılacağına inanıyor, hepinizi sevgiyle saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)