GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Oturum Başkanı TBMM Başkan Vekili Nimetullah Erdoğmuş'un, 126 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Yerleşme ve Yapılaşmaya İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle Komisyona iade edilip edilmemesi hakkında usul görüşmesi münasebetiyle
Yasama Yılı:6
Birleşim:85
Tarih:05.04.2023

RAMAZAN CAN (Kırıkkale) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Usul tartışması açıldı, usul tartışmasında Meclis Başkan Vekilimizin tutumu lehinde söz aldım, tutumunun doğru olduğunu düşünüyorum.

OHAL kararnameleri Anayasa 119'a göre düzenleniyor, Anayasa madde 119'u isterseniz okuyayım: "Cumhurbaşkanı; savaş, savaşı gerektirecek bir durumun başgöstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı..." Devam ediyor; bu gibi durumların ortaya çıkmasında süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hâl ilan edebilir. "Olağanüstü hal ilanı kararı, verildiği gün Resmî Gazetede yayımlanır." Başlıkları okuyorum: "Cumhurbaşkanının talebiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi her defasında dört ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilir." Olağanüstü hâllerde düzenlenen durumlar var. "Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, 104 üncü maddenin onyedinci fıkrasının ikinci cümlesinde belirtilen sınırlamalara tabi olmaksızın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir." İşte buna dayanarak çıkardı Cumhurbaşkanımız. "Kanun hükmündeki bu kararnameler Resmî Gazetede yayımlanır, aynı gün Meclis onayına sunulur." Aynı gün Meclis onayına da sunuldu, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunun gündeminde yer aldı. "Savaş ve mücbir sebeplerle Türkiye Büyük Millet Meclisinin toplanamaması hâli..." diye devam ediyor.

Peki, İç Tüzük'te karşılığı ne? İç Tüzük'teki karşılığı da 128'inci madde. 126'ncı madde: "Olağanüstü hâl ile ilgili kararlar" 127'nci madde: "Sıkıyönetimle ilgili kararlar" 128'inci madde İç Tüzük'te: "Olağanüstü hallerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin görüşülmesi" Evet, şu an buradayız yani zamanlama itibarıyla. İç Tüzük 128: "Anayasanın 119 uncu maddesi çerçevesinde ilan edilen olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan ve Resmî Gazetede yayımlandıkları gün Meclis onayına sunulan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin toplanamaması hali hariç olmak üzere üç ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde öncelikle görüşülür ve karara bağlanır. Söz konusu kararnameler bir ay içinde komisyonlarda görüşülmediği takdirde, Meclis Başkanlığınca doğrudan doğruya Genel Kurul gündemine alınır. Genel Kurul, geriye kalan iki ay içinde bu kararnameler hakkında karar verir. Üç ay içinde görüşülüp karara bağlanamayan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri kendiliğinden yürürlükten kalkar." Evet, Anayasa 119'a göre olağanüstü hâl kararnamesi çıkarıldı ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı gün onayına sunuldu. Ardından da İç Tüzük 128'e göre, komisyonlarda görüşülmedi -Komisyonlarda görüşülebilirdi, görüşülmedi- komisyonlarda görüşülmeden doğrudan, Başkanlık resen gündeme aldı ve gündeminde de görüşüyoruz.

Dolayısıyla hem Anayasa'nın 119'uncu maddesi gereğince hem de Anayasa'dan kaynaklanan İç Tüzük'e atıfla İç Tüzük'ün 128'inci maddesi gereğince usul şartları, hukuki mevzuat şartları yerine getirilmiştir, bunda herhangi bir sıkıntı yoktur. Dolayısıyla usul tartışması açılması noktasında; bunun komisyonlara iade edilmesi doğru değildir.

Ayrıca, Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine alınmıştır, Türkiye Büyük Millet Meclisi de gündemine hâkimdir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz Sayın Can.

RAMAZAN CAN (Devamla) - Anayasa 119'a ve İç Tüzük 128'e göre bunu görüşmemiz gerekiyor. Bu, herhangi bir takdirlik konu da değildir.

Usul tartışmasında Meclis Başkan Vekilimizin lehinde olduğumuzu tekrar beyan ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum.