GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonunun, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin 2017-2018 ve 2019-2020 Yılları Denetimine İlişkin Raporlarının Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğünün 2017-2020, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün 2017-2020, Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğünün 2019-2020, T.C. Ziraat Bankası A.Ş.'nin 2019-2020, Türkiye Halk Bankası A.Ş.'nin 2019-2020, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.'nin 2019-2020, Askeri Fabrika ve Tersane İşletme A.Ş.'nin 2019-2020, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğünün 2019-2020,Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık A.Ş.'nin 2020, Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.'nin 2019-2020, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğünün 2019-2020 Yıllarına Ait Bölümleri ile Raporların Bu Bölümlerine Yapılan İtirazlar ve Komisyonun Görüşü münasebetiyle
Yasama Yılı:6
Birleşim:84
Tarih:04.04.2023

AK PARTİ GRUBU ADINA NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; genel görüşmeye tabi olan Ziraat Bankası Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü, Halk Bankası Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü ile ibraya tabi olan Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğünün 2019 ve 2020 yılları arasında daha önce ibra edilen ve genel görüşmeye sunulan hesap ve işlemlerine yönelik muhalefetin itirazları üzerine söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; KİT Komisyonu olarak 16 Temmuz 2018 tarihinde Komisyon Başkanlık Divanı seçilmesiyle başladığımız denetim çalışmalarımızı tamamlamış bulunmaktayız. Geride bıraktığımız beş yıl içinde KİT Komisyonu olarak yoğun ve bir o kadar da titiz bir çalışma gerçekleştirdiğimizi özellikle ifade etmek isterim. Bu süre zarfında KİT'lerin 2011-2016 yıllarını kapsayan altı yıla ait, kuruluşun geçmiş yıllara ait 491 denetim raporunun yayınlaması sürecini tamamlamış bulunmaktayız. Yine, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait denetim çalışmaları kapsamında toplam 323 kuruluşun denetim çalışmalarını alt komisyonlar dâhil yüz yirmi bir günde tamamladık. Böylece Komisyon gündeminde yer alan 2011 ve 2016 yıllarını kapsayan denetim raporlarının yayınlanması dâhil son on yıla ait toplam 814 kuruluşun denetim çalışmalarını nihayete erdirmiş olduk. Bu vesileyle beş yıllık bu zorlu maratonda denetim çalışmalarına özveriyle katkı sunan Komisyon Başkanımız nezdinde tüm Komisyon üyelerimize, Sayıştay temsilcilerimize ve kurum ve kuruluşlarımızın değerli yetkililerine teşekkür etmek istiyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; KİT Komisyonu olarak geçtiğimiz hafta 2017 ve 2018, 2019 ve 2020 raporlarında yer alan 11 kuruluşun 25 hesap yılına muhalefetin yaptığı itirazları birleştirerek görüşmeye açtık. Muhalefetin itirazları üzerine Sayıştayımızın da yönergeleri doğrultusunda aldığımız kararları yeniden tek tek görüştük ve Komisyonumuzun daha önce genel görüşmeye ve ibraya sunduğu kararlar hususunda hemfikir olundu ve itirazlar bu sebeple reddedildi. Zaten muhalefetin 11 kuruluşumuz için gündeme getirmiş olduğu itirazları gerek alt komisyonda gerekse üst Komisyonda Sayıştay temsilcilerimiz, kurum temsilcilerimiz ve KİT Komisyonu üyesi olan milletvekili arkadaşlarımızla titiz çalışmalarla denetlemiş ve karara bağlamış idik. Bu vesileyle alınan kararların hayırlı olmasını temenni ediyorum.

KİT Komisyonu, bağlı kurum ve kuruluşlarımızın denetlenmesi hususunda önemli bir görevi ifa etmiştir, yapıcı eleştiriler kurumun geleceğine yönelik her üye milletvekilimizin çizmiş olduğu perspektif bu nedenle çok değerlidir.

Yine, kurumlarımızın her yıl denetleniyor olması, kurumlarımızın Gazi Meclisimize hesap verir bir anlayışla çalışmalarını şeffaf bir şekilde Komisyonumuzda tespit edilen eksikliklere yönelik hızlı aksiyona alınması kurumlarımızın daha dinamik bir yapıda olmasını sağlamıştır. Bu nedenle, yapmış olduğumuz denetleme görevini önemsediğimizi, kurumlarımızın daha ileriye gitmesinde etkin bir rol üstlendiğimizi ifade etmek isterim.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; genel görüşmeye tabi olan Ziraat Bankası Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü ve Halk Bankası Genel Müdürlüğü ile bazı önemli bilgiler paylaşmak istiyorum. Üreten Türkiye'nin bankası Halk Bankası, 2019 yılından 457 milyar TL tutarındaki aktif büyüklüğünü 2021 yıl sonu itibarıyla yüzde 97 artırarak 901 milyar liraya yükseltmiştir. Aktif büyüklükte Halkbank Türkiye'nin 4'üncü büyük bankası olmanın gururunu yaşamıştır. Halkbank, 2019 yılında 297 milyar lira olan toplam mevduatını 2021 yıl sonu itibarıyla yüzde 110 artırarak 625 milyar lira tutarına taşımıştır.

Yine, Türkiye'nin bankası Halkbank, nakdî krediler dışında KOBİ'lerimizin ve esnafımızın dostu olmuştur. Halkbank, 2019 yılında 122 milyar tutarındaki KOBİ kredilerini 2021 yılı sonu itibarıyla yüzde 80 artışla 220 milyar lira yükseltmiştir. Bu verilerle Halkbank KOBİ kredilerinde Türkiye'nin lider bankası olmaya devam etmektedir. Seksen dört yıldır üreten Türkiye'nin bankası olmak misyonuyla faaliyet gösteren Halkbank, esnafımızın kredi bakiyesi 2019 yılında 41 milyar lira iken 2021 yılı sonu itibarıyla esnaf kredi bakiyesi 80 milyar liraya yükselmiştir. Halk Bankasından kredi kullanan esnaf sayısı 3,5 milyon kişiye ulaşmış olup bugüne kadar 215 milyar Türk lirası kredi kullandırılmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bir diğer kuruluşumuz olan Ziraat Bankası, bankacılık sektörünün lider bankası olarak ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayarak büyümesine devam etmektedir. Ziraat Bankasının 2018 yıl sonu itibarıyla 538 milyar lira olan aktif büyüklüğü bugün itibarıyla yüzde 484 artışla 2,6 trilyon liraya yükselmiştir. Ziraat Bankası kredi politikası çerçevesinde en başta tarım olmak üzere imalat, istihdam, ihracat ve enerji alanlarında gelişecek şekilde, imalat ve istihdamda önemli bir yapı olan KOBİ'leri destekleyecek şekilde yoluna devam etmektedir.

Ziraat Bankasının nakdî kredileri son üç yılda 379 milyar liradan 1,4 trilyon liraya yükselmiştir. Bugün itibarıyla gayrinakdî krediler dâhil olmak üzere toplamda sağlanan finansman büyüklüğü 1,9 trilyon liraya ulaşmıştır. Ziraat Bankası kuruluşundan bu yana tarım sektöründe her zaman ön planda yer almıştır. Bankanın kullandırdığı tarım kredilerinin bugün itibarıyla güncel bakiyesi 294 milyar Türk lirasıdır. Tarım sektörüne kullandırılan tüm kredilerin yüzde 70'i Ziraat Bankası tarafından fonlanmıştır. Ayrıca çok düşük de olsa takibe düşmüş tarım kredisi kullanan çiftçilerimizin borçlarını herhangi bir faiz işletilmeden, defaten veya taksitle ödeme yoluna gitme imkânları sağlanmıştır.

Buradan Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekili Sayın Kemal Zeybek'in Komisyon için ifade ettiği Sayıştayın bilgileri, belgeleri paylaşmadığı yönündeki iddiası üzerine bir ifade kullanmak istiyorum: Sayıştay, bu belgelerin teslim alındığını üst Komisyon toplantısında bunu çok net ifade etmiş ve 30 Haziran 2022 tarihindeki toplantı tutanağımıza dercedilmiştir.

Yine, Sayın Özgür Özel'in iddia ettiği 3 milyon liranın üzerindeki kredi kartı harcamasıyla ilgili -sanırım yanlış hesaplara bakmış olabilirler- bir rakam vereceğim: 2019 yılı itibarıyla tüm YK üyelerinin harcadığı kredi kartı toplamı sadece 50.320 liradır.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Hiç öyle değil kardeşim.

NEVZAT ŞATIROĞLU (Devamla) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri...

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - E, getir görelim bunu.

NEVZAT ŞATIROĞLU (Devamla) - Tamam.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Nerede? Bunu ortaya koyamıyorsunuz. Adamlar harcandığını söylüyor, "Ben harcamadım." diyor, çıkıp da bir açıklama yapmıyorsunuz.

NEVZAT ŞATIROĞLU (Devamla) - Koyarız Özgür Bey, koyarız, siz merak etmeyin.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Bir şey söyleyeceğim, bu tamamen gerçek bir şey.

NEVZAT ŞATIROĞLU (Devamla) - Halk Bankası ve Ziraat Bankasının Türkiye'nin bankacılık sektöründeki yüz akı 2 kurum olduğunu özellikle ifade etmek isterim. Halk Bankası KOBİ'lere, Ziraat Bankası ise tarım ve hayvancılık sektörüne verdiği özel ayrıcalıklı kredilerle önemli bir misyonu yerine getirmektedir. 2 kuruluşumuzun da dünü ve bugününü kıyaslayacak olursak, geldikleri nokta kıyas dâhi kabul edilemez. Bu bankalarımıza daha çok destek olmak gerektiğine olan inancımı özellikle ifade etmek istiyorum.

Son olarak, Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü üzerine konuşmak istiyorum. Bu konuda 14 Ekim 2022 tarihinde Amasra Müessesinde meydana gelen maden kazası dolayısıyla vefat eden madencilerimize ve bu zamana kadar hayatını kaybetmiş tüm maden işçilerimize Allah'tan rahmet diliyorum. Türkiye Taşkömürü Kurumu, imtiyaz alanı 6.900 kilometrekare olup 3 bin kilometrekaresi deniz altında, 3.800 kilometrekaresi ise karada bulunmaktadır. Havza eksi 1.200 metre derinliğe kadar hesaplanan jeolojik rezervi 1,5 milyar ton civarındadır. Kurumun faaliyetleri Armutçuk, Kozlu, Üzülmez, Karadon, Amasra olmak üzere 5 ayrı müessesede sürdürülmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Taşkömürü Kurumu ülkemizin taş kömürü üreten tek kuruluşudur. Ülkemizin yıllık koklaşabilir taş kömürü ihtiyacı 6 milyon ton olup, bunun gelecek yıllarda 7-8 milyon tona çıkacağı tahmin edilmektedir. Kurum 2022 yılında 1 milyon 74 bin 515 ton üretimle ihtiyacın yüzde 18'ini karşılamıştır. Türkiye Taşkömürü Kurumu ürettikleri, ruhsat devri yaparak ihale ettiği sahalar ve redevanscı firmaların faaliyetleri sonucu havzada en az 20 bin kişilik istihdamla 10 milyon tonluk üretim potansiyeline sahiptir. Genel görüşmeye sunulan Halk Bankası ve Ziraat Bankası ile ibraya tabi olan Türkiye Taşkömürü Kurumu için muhalefetin yapmış olduğu itirazları kabul etmediğimizi belirtmek istiyorum.

Gazi Meclisimizin Türkiye Büyük Millet Meclisinde 27'nci Dönem Genel Kurulu çalışmalarının son mesailerini icra ediyoruz. Milletimizin bizlere vermiş olduğu yetki çerçevesinde beş yıldır yüce Meclisimizin de milletvekilleri olarak yoğun bir mesai harcadık. Bizleri bu kutlu göreve layık gören Sayın Cumhurbaşkanımız, Genel Başkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a ve Gazi Meclisimiz çatısı altında nice hizmetlere birlikte imza attığımız AK PARTİ Grubumuzun kıymetli milletvekillerine, Cumhur İttifakı'nın değerli milletvekillerine şükranlarımı sunuyorum. Yine yapıcı eleştiriler yaparak ülkemiz yararına katkı veren muhalefet milletvekillerimize de ayrıca teşekkür ediyorum. Bu dönem aramızdan ayrılarak ahirete irtihal eden değerli milletvekillerimiz; Markar Eseyan, İsmet Uçma, İmran Kılıç, Yakup Taş, Erdin Bircan, Kazım Arslan ve Deniz Baykal'a Allah'tan rahmet diliyor, ailelerine de başsağlığı diliyorum.

Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum, hepinizi Yüce Allah'a emanet ediyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)