İYİ PARTİ GRUBU ADINA DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - (2/4914) esas numaralı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi hakkında İYİ Partinin görüşlerini paylaşmak üzere söz almış bulunuyorum.

Sözlerime başlamadan önce, ülkemizi derin bir yasa boğan deprem felaketinde hayatını kaybeden yurttaşlarımıza Rabb'imden rahmet diliyor ve onlara merhametiyle muamele etmesini diliyorum. Ayrıca yakınlarına ve ülkemizin tüm kesimlerine başınız sağ olsun diyorum ve tekraren başın sağ olsun Türkiye'm diyorum.

Değerli milletvekilleri, aralık ayında bütçe görüşmelerini tamamladıktan sonra, yılın başından bu tarafa ve önümüzdeki seçim takvimi de dikkate alınarak gündemimize önemli yasalar getirildi ve getirilmeye de devam edilecek gibi görünüyor ve edecek. Bu yasalar, bizim önümüzdeki on yıllarımızı etkileyecek olan önemli yasalar. Dolayısıyla, bu yasaların görüşülmesi, müzakere edilmesi, eksikliklerinin tamamlanması son derece önemli. Eğer herhangi bir konuda yanlışlık yaparsak tekrar geri dönmek zorunda kalıyoruz ve geri döndüğümüzde de yaptığımız yasanın bize olan maliyeti yükseliyor. O nedenle, ben özellikle Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanından istirham ediyorum, gelen yasalarla ilgili olarak yapılan etki analizi çalışmalarının yasanın Komisyon üyelerine dağıtılmasıyla birlikte verilmesini ve üzerinde çalışılmasına imkân tanınmasını rica ediyorum. Şu anda görüşmekte olduğumuz yasada ve ondan önce görüştüğümüz yasalarda da yönetim etki analizi yaptı fakat etki analizi bize yasanın görüşülmesi esnasında usul üzerinde görüşmeler yapılırken geldi ve görüşmeler esnasında da şunu gördük ki yapılan etki analizlerinin çoğunun doğru olmadığı ve gün içerisinde değişik tabloların yapılarak bazı tabloların yeniden gözden geçirildiği ortaya çıktı. Doğru karar alabilmemiz ve doğru yasa yapabilmemiz için bu etki analizlerinin bize zamanında gelmesi gerekiyor. Şu anda görüşmekte olduğumuz yasayla ilgili olarak da etki analizi bize kanunla ilgili, teklifle ilgili usul görüşmeleri yapıldıktan sonra ve üyelerin ısrarıyla dağıtıldı. Aslında, yasayla birlikte gelseydi bu çok daha güzel olurdu diye düşünüyorum. O nedenle, etkili, doğru yasa yapabilmek için, etki analizlerinin doğru ve zamanında Komisyon üyelerine dağıtılması gerekiyor.

Değerli milletvekilleri, kanun teklifi, uzun süredir beklenen ve iktidar tarafından uzunca bir süredir de reddedilen "emeklilikte yaşa takılanlar" olarak kamuoyunda yer almış EYT sorununa ilişkindir. Bilindiği gibi, kamuoyunda "emeklilikte yaşa takılanlar" diye anılan vatandaşlarımız normal sigortalılık süresini doldurmuş ancak çalışma yaşlarının sonuna gelmedikleri için emekli olamamıştır. Bu mağduriyet, iktidarın ülkemizi getirdiği ekonomik ve toplumsal refah seviyesini iyice gün yüzüne çıkarmıştır. Sorunun çözümünün toplumun bütün kesimlerinin bir araya gelip bir çözüm seti çıkarmasıyla gerçekleşeceği ve bu türde gerekli çalışmalar yapıldığında mağduriyetlerin giderilmesi için birçok alternatif yolun üretilebileceği vurgulanmıştır. Ancak iktidar, sorunun çözümüne odaklanmak yerine, seçim hedefi olarak EYT'li vatandaşlarımızı istismar etmeyi tercih etmiştir diyorum. Maalesef bu tespiti yapmak zorundayım, kızmayın. EYT'li vatandaşlarımız uzun bir süredir kararlılıkla mücadelelerini sürdürmektedir. Bu süreçte iktidar temsilcileri bu sorunu görmezden gelmiş, EYT mağdurlarını dışlamış hatta Cumhurbaşkanı tarafından "Seçim kaybetsek de ben bu işte yokum." açıklaması yapılmıştır. Yaşanan süreçte Genel Başkanımız Sayın Meral Akşener 2018 yılından bu yana birçok konuşmasında ve Türkiye Büyük Millet Meclisi zemininde emeklilikte yaşa takılanlar problemini net olarak gündeme getirmiş ve çözeceklerini ifade etmiştir.

24 Ekim 2018 tarihinde EYT'li vatandaşlarımızın bu sorununun çözüme kavuşması için Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda araştırma komisyonu kurulmasına yönelik sunduğumuz önergemiz maalesef burada reddedilmiştir. Bugün ise yeni bir seçim kazanma şansı kalmayan iktidar yıllardır görmezden geldiği bu sorunu çözmek için adım atmıştır. Bunu yaparken, tarafımızca ortaya konulan çözüm planını dikkate almadığı görülmektedir. Çünkü çözüm olarak sunulan bu konuda yaş sorunu yerine prim sorunu getirilmektedir. Birçok vatandaşımız, bu teklife göre, 3975 prim gün sayısını tamamlayamadığı için mağdur edilecektir.

Değerli milletvekilleri, 2023 bütçe görüşmeleri sürecinde, 11 Kasım 2022 günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat Bilgin tarafından 5000, 5400 prim günü şartı dile getirilmiş ve bu sorunun çözümüne yönelik yasal düzenleme hazırlıklarının başladığı ve kısa zamanda hayata geçirileceği vurgulanmıştır. Yapılan düzenlemeler sonunda iktidar tarafından yapılması gereken, kaç kişinin mağduriyet yaşadığı, maliyeti ödenen prim miktarı gibi verileri incelemek ve gerek siyasi partilerle gerekse kamuoyuyla paylaşmak, çözüm üretmek için ivedilikle bir girişimde bulunmaktır ancak 28 Aralık günü Cumhurbaşkanının açıklamaları sonrası iktidar, şu anda görüşmekte olduğumuz yasayı bizim önümüze koymuştur.

Yasanın bugün itibarıyla çıkarılması mutlaka gereklidir ve dolayısıyla da sonuç itibarıyla İYİ Parti olarak bizim bu konudaki görüşümüz olumlu oy kullanmaktır ancak yasada, benden önceki konuşmacıların da belirttiği gibi, birçok eksik var. Bu eksikler aslında tamamlanarak getirilseydi toplumun büyük bir kesimi çok daha mutlu edilecekti ve dolayısıyla da çözüm daha hızlı bir şekilde... Toplumsal refah artacak ve dolayısıyla da yasayla ilgili olarak üretilecek olan rıza daha da büyük olacaktı ama maalesef, belli bir kesim yasa kapsamına alındı, bazı kesimler bütün ısrarlarımıza rağmen yasa kapsamına alınmadı; alınmadığı için de bu yasa eksik çıkıyor.

Biz, kasım ayında bir yasa çıkardık. Çıkardığımız yasayla öğrencilerin kullandıkları kredileri affettik. O gün o yasa görüşülürken dedik ki: Bu yasada bir eksiklik var, dolayısıyla bu yeniden bir gözden geçirilsin. Ama biz dinlenmedik. Şimdi, önümüzdeki hafta görüşeceğimiz yasada bu konuyla ilgili bir düzenleme var. Kasım ayında yaptığımız yasayı tekrar düzenler hâle geldik. Aslında burada da böyle bir şey yapılacak çünkü burada, bu aylıkların nasıl bağlanacağı, nasıl çalışılacağı ve hangi yönetmeliğe göre -2008 öncesi, 2008 sonrası- olacağı vesaire gibi konularda herhangi bir açıklama yok. Komisyon aşamasında bu konuların bu yasaya yazılmasını, dercedilmesini istedik ama maalesef bunlar da dikkate alınmadı. O nedenle, ben bu yasa geçtikten sonra vatandaşlardan gelecek olan şikâyetlerin artacağını düşünüyorum. O nedenle, yönetim bu yasayla ilgili olarak maaş bağlama sürecine geçmeden önce çıkaracağı yönetmelikte bu konuları açık ve net olarak ortaya koymalı ve bunu da vatandaşlarımızla paylaşmalı. Yoksa eksik kanun çıkarmış olacağız ve dolayısıyla da memnuniyet oranımız son derece düşük olacak.

Ben sözlerime burada son verirken bir kere daha söylüyorum: Eksik bir yasa, daha kapsamlı olabilirdi ama maalesef, bizim Komisyon aşamasında ortaya koyduğumuz önerilerimiz kabul edilmedi. Ama bütün bunlara rağmen yasanın ivedilikle geçmesini ve hak sahiplerinin bir an önce haklarına kavuşmasını diliyoruz ve İYİ Parti olarak da yasayı destekliyoruz.

Teşekkür ediyorum.