AK PARTİ GRUBU ADINA ADİL ÇELİK (Balıkesir) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; 2023 yılı Bütçe Kanun Teklifi kapsamında Sayıştay Başkanlığı bütçesi üzerine AK PARTİ Grubumuz adına söz almış buluyorum. Bu vesileyle Genel Kurulumuzu, aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.

Anayasa'nın 160'ıncı maddesinde Sayıştaydan bahseder. Sayıştay, Türkiye Büyük Millet Meclisi adına yani bizler adına bütün kamu kurum ve kuruluşlarını denetler, hesaplarını ve işlemlerini denetler; bunun karşılığında da raporlar düzenler, bu raporu da Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar. Bu anlamda da bu işlevi yerine getiren yegâne kurum olma özelliğini taşımaktadır.

Tabii, Sayıştayın yerine getirdiği bu çok önemli işlev son yirmi yılda yapılan düzenlemelerle âdeta reform niteliğinde çok başka bir yere taşındı. Özellikle 2006 yılında kabul ettiğimiz 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu -ismi biraz karışık ama işlevi önemli- yeni bir sistem, yeni bir anlayış. Sistem restore edildi, çağın ihtiyaçlarına cevap verilmeye çalışıldı. Nedir o? Artık her şey elektronik, adalet sistemimiz bugün elektronik, artık duruşmalar neredeyse -pilot uygulamalar var- elektronik ortamda yapılıyor, ifadeler SEGBİS ortamında alınıyor; Sayıştayın da buna ayak uydurması lazım. Hani, belediyelere gidiyor, efendime söyleyeyim, işte "Sayıştay denetçileri geldi, onlara bir oda verelim..." İşte, onların kalacak yerleri, iaşeleri, ondan sonra, onlara uygun çalışma ortamının sağlanması vesaire; bir ay, iki ay, üç ay süren denetlemeler. Maksat ne? Maksat her şeyden önce, işte, bu, yerinde denetim. Muhakkak bunun yerini hiçbir şey tutmaz, yerinde denetim muhakkak ki gerekiyor ama kurulacak bilişim sistemleriyle; bir, önceden tedbir almak, yapılacak yanlışların ilk önce yapılmadan önüne geçmek; iki, yerinde denetime kalmadan bunu kolaylıkla raporlayabilmek, merkezî bir bilişim sistemiyle beraber bunu yapabilmek... Geriye dönük, bütçelere baktığımızda, Sayıştayın özellikle bilişim sistemine yönelik olarak ciddi bütçeler ayırdığını görüyoruz; tabii, insan kaynağı da önemli, yetişmiş insan kaynağı da önemli. Bu alanda da yine Sayıştay ciddi şekilde bir bütçe ayırıyor.

2021 yılı dış denetim raporundaki verilere baktığımızda, Danıştayın -özür dilerim, bir önceki bütçede Danıştay hakkında konuşmuştum, hep dilim oraya gidiyor- Sayıştayın denetlediği kamu idare sayısı 535, bu rakam 2022 yılı denetim programında 640; hem denetlenen kamu idare sayısında hem de denetlenen bütçe büyüklüğünde yüzde 60 gibi önemli bir artış söz konusu. Bu da Sayıştayın verilen görevi yerine getirmek için gösterdiği büyük çabayı sanıyorum hepimize gösteriyor.

2021 yılı içerisinde parti ve siyaset ayrımına girmeksizin 30 büyükşehir belediyesinin tamamı, 17 il belediyesi Sayıştay denetçileri tarafından denetlendi; 97 tane ilçe belediyesi denetlendi, 55'i Cumhur ittifakı tarafından. Sayıştay Başkanlığı uluslararası standartlarda tarafsızca işini yapıyor, yapmaya devam edecek.

Mevzuatımızda verilen en önemli görevlerden biri de kamu idarelerinin iç kontrol sisteminin yerleşmesi, buna yardımcı olmak. Böylelikle kamu kurumlarının Sayıştay tarafından denetlenmesine ihtiyaç olmaksızın, bazı yanlışların düzeltilmesine gerek kalmaksızın kurumların iç işleyişini kendilerinin düzenlemesi. Kurumların mali dengesi ne kadar düzgün olursa elbette hesap kitap da ona göre olacaktır, milletin emaneti olan paralar da doğru yerlere harcanacaktır.

Elbette Sayıştayın görevi, yanlışları tespit etmek ve rapor vermek. Bunların ötesi için yürütmenin yani Hükûmetin elbette iş birliği gerekiyor. E, peki, öyle mi? Dün Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Fuat Oktay bütçe sunuş konuşmasında bunu belirtti, aynen alıntı yapıyorum: "Sayıştay raporlarında eleştirilen hususların kamu idarelerince yerine getirilmesini sağlamak amacıyla Cumhurbaşkanlığı koordinasyonunda hem Strateji ve Bütçe Başkanlığında hem de Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde çalışmalar yürütülmektedir. Bu birimlerimizce her bir Sayıştay bulgusu üzerinde gerekli çalışmalar yapılmaktadır. Eleştiri konusu bulguların yerine getirilmesini sağlamak amacıyla hem personel eğitim çalışmaları hem de ön mali kontrolü sağlamaya yönelik bilişim sistemleri oluşturulması çalışmaları devam etmektedir."

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

ADİL ÇELİK (Devamla) - Bunları neden anlatıyoruz? Tüm eleştirileri dikkate alıyoruz ve gereğini yerine getiriyoruz. Ön kontrol mekanizmaları kurduk, bir hata olmadan önce müdahale etmeye çalışıyoruz. Sayıştay Başkanlığımız bütçeden aktarılan miktarı bunların koordinesinde kullanmaktadır ve son kuruşuna kadar da gereği yapılmaktadır.

Zaman zaman Sayıştay raporları siyasetin sıcak gündemine de giriyor, değerlendirmeler yapılıyor. Bu nedenle, Sayıştayın bu yöndeki çalışmalarını değerli görüyoruz. Bu hassasiyet ve ilke çerçevesinde Sayıştay bütçesinin kabulü için Sayın Meclisin tamamının vereceği destekten hiçbir şüphem bulunmamaktadır.

Sözlerime son verirken Sayıştay bütçesinin Sayıştay Başkanımıza, üyelerine ve denetçilerine ve cumhuriyetimizin 100'üncü yılı, 2023 yılı bütçesinin de tüm ülkemize ve aziz milletimize hayırlı olmasını diliyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)