KEMAL BÜLBÜL (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; artık cigara karanfil kokmuyor, Egeli efeler tütünü kız saçına benzetmiyor, tütün üzerine şiirler yazılmıyor; zira, tütün üzerine neredeyse ağıtlar yazılacak. Oysa, ne de güzel edebiyat eserlerine konu olmuştu.

Bakın, herhâlde sevgili Kâhtalı Mıçe bu hakikati görmüş olmalı ki bir türküsünde "Le le le Sakine/Niye gittin tütüne/Gel beraber kaçalım/Bak gidiyor makine." diyordu. "Gel beraber kaçalım." dediği, Mahmut Vekilim, bu saldırıları, tütün üreticisini kaçakçı olarak görmeyi, tütün üreticisini suçlu olarak görmeyi, sevgili Kâhtalı Mıçe herhâlde önceden fark etmiş olmalı ki böyle bir türkü yakmış.

Ne olurdu? Bakın, Malatya Ovası'nda, Muş Ovası'nda, Adıyaman Ovası'nda... Malatya'da bizim çocukluğumuzda haşhaş ekilirdi. Haşhaş yasaklandı, şeker pancarına başladı halk; şeker fabrikası kapatıldı, şeker pancarı da yasaklandı, tütüne başladı halk; tütün yasaklandı. TEKEL fabrikası kapatılıp... Akadaşlar, bütün Türkiye halkı, ibretiâlem olsun diye duyun, tütün fabrikası, TEKEL fabrikası yıkıldı ve yerine AVM yapıldı; olabilecek bir şey mi Allah aşkına? Okulu yıkıp yerine cami ihtiyacı olmadığı hâlde cami yapan, fabrika yıkıp yerine AVM yapan zihniyetten tam bağımsızlık, tam demokrasi, eşitlik, adalet olabilir mi?

Şimdi, bakın, Algan, Şexbor, Şahinkan, Koçali, Rezip, Mestan, Kotur, Bulam, Çelikhan -Adıyaman'dan Çelikhan'a kadar olan köylerin isimleri- hepsi tütünle geçiniyor, bakın. Bütün geçimini... Zaten küçücük, kiminin 1 dönüm kiminin 5 dönüm arazisi var, bu arazide tütünden başka bir şey de olmuyor ve bu insanlar geçimini tütünle sağlıyor, bakın. Bu insanların geçim hakkına karşı suç işleniyor. Çocuğunu okula gönderiyor, çocuğunun düğününü yapıyor, evinin ihtiyacını karşılıyor. Bu, keyfî olarak yapılan bir şey değil. 8'inci madde ne yapıyor bakın? Üç yıldan altı yıla kadar olan cezayı efendim iki yıldan beş yıla indirmiş. Aman ne büyük lütuf, maşallah! Neymiş? Tütün üreticisi... "Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası..." Peki, bildirimde bulunsa ne olacak? Bildirimde bulunsa ne olacak?

Şimdi, Adıyaman'da tütün kooperatifi kurulmuş, bu tütün kooperatifi yandaşlara kurdurulmuş. Tütün kooperatifleri üzerinden usulsüzlük yapılıyor, vergi kaçırılıyor, tütün kooperatifi üzerinden cebini şişiren, zengin olan köşeyi dönenler var; bakın, bunu Adıyaman vekilleri çok iyi biliyor. Bu tütün kooperatifleri nasıl kuruldu, işlevi nedir, yöneticileri kimdir, yetkileri, görevleri nedir? Bu tütün kooperatifleri çok ciddi bir şekilde araştırılmalı.

Tekrar, saydığımız bu illerde, batıda da bakın, tütün ve tütün ürünlerine dair... Evet, sağlığa zararlı vesaire; bunun sağlığa zararlı olması tütüne zam yaparak, sigaraya zam yaparak, alkole zam yaparak önlenmez; bu, faşizan bir tutumdur. Nasıl önlenir? Eğitimle önlenir. Nasıl önlenir? Toplum sağlığı bilinci yayılarak önlenir; şimdi, tütün üretimini kısıtlayarak, tütün üreticisine ceza vererek bu önlenemez. Dolayısıyla Adıyaman'dan Malatya'ya, Doğanşehir'den Çelikhan'a ve Muş'tan Bitlis'e kadar birçok yerde tütün üreticisi bilerek mağdur ediliyor, tütün üreticisinin haklarına tecavüz ediliyor ve tütün üreticisi en temel hakkı olan geçim hakkından, barınma, beslenme, sağlık hakkından yoksun bırakılıyor. Zira, tütünden elde ettiği para olmazsa barınma, beslenme, sağlık hakkını elde edemiyor ve dolayısıyla en temel insan hakları ihlal edilmiş oluyor. Bu ihlalin önüne geçmek lazım; bu, Hükûmetin de görevi, muhalefetin de görevi ama en çok Hükûmetin görevi. Hükûmet bu konuda bakar kör olmamalı, bir an önce bu soruna bir çözüm bulmalı.

Teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum. (HDP sıralarından alkışlar)