GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:6
Birleşim:25
Tarih:24.11.2022

OSMAN MESTEN (Bursa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine şahsım adına söz almış bulunmaktayım. Yüce Meclisimizi ve ekranları başında bizleri seyreden vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kayıt dışı ekonomi ve kaçakçılık, tüm ülkelerin sorunu olduğu gibi, ülkemizin de sorunudur. Kayıt dışılığı ve kaçakçılığı ne derece aşağılara çekebilirsek ülkemizin ekonomisine dolayısıyla vatandaşımızın refahına da o derece katkıda bulunmuş olacağız. Bu nedenlerle kaçakçılık ve kayıt dışı ekonominin önlenmesi ve yanı sıra suç ve terör örgütlerinin finansmanının engellenmesi açısından da bir dizi tedbirler almak gerekiyor. Bu bakımdan, kanun teklifimizin önemli olduğunu düşünüyorum. Suç örgütleri ve terör örgütleriyle mücadele, vatandaşlarımızın huzur ve güvenini temin etmek ve aynı zamanda ekonomimizin sağlıklı yürütülmesi açısından da devletin temel görevlerindendir. Bu kanun teklifimizle bu anlamda da bir adım daha atmış olacağımıza inanıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yapılan araştırmalara göre, yıllık 30 milyar liranın üzerinde vergi kaybımızın, ekonomik zararımızın söz konusu olduğunu ifade edebiliriz. 2008 yılında Gelir İdaresi Başkanlığı koordinasyonunda bir dizi eylem planı hazırlanmış olup 253 adet eylem planından 193'ü gerçekleştirilmiştir. Bir dönem yüzde 42'lere kadar yükselmiş olan kayıt dışı ekonominin yüzde 28'lere kadar gerilediğini görmekteyiz. Dolayısıyla yasama organı olarak bizim üzerimize düşen görev de birtakım yasal düzenlemeler yaparak bu oranın daha da aşağılara çekilmesinin zeminini hazırlamaktır.

Kayıt dışılık ve kaçakçılık, beraberinde vergi kaybını da doğurmaktadır; bunun yanı sıra, haksız rekabete ve ülke ekonomisinin zarar görmesine neden olduğu da bilinmektedir. İçeriğinin ne olduğu, hangi şartlarda üretildiği belli olmayan "merdiven altı üretim" dediğimiz kalitesiz ürünlerden dolayı halk sağlığının da zarar gördüğünü düşünüyoruz.

Yine, yapılan araştırmalarda, yapılan tespitlerde tütün, tütün mamulleri, alkol ve benzeri ürünlerde kaçakçılık miktarının arttığını gözlemliyoruz. Yürürlükteki yasal düzenlemelerle ciddi bir başarı kaydetmiş olsak da yeni yöntemlerle bu kaçakçılığın arttığını ve geliştirildiğini gözlemlemekteyiz.

Getirdiğimiz kanun teklifiyle özetle:

1) Ürün İzleme Sistemi'ne müdahale suçunu işleyenlere hapis cezası getirilmekte. Ürün İzleme Sistemi'ne müdahaleye daha ağır bir yaptırım getirilmekte; böylece, Ürün İzleme Sistemi'ne müdahale etmek suretiyle söz konusu fiili işleyenler, özel usulsüzlük cezası yani para cezasıyla cezalandırılacakken yeni düzenlemeyle hapis cezası getirilmekte ve caydırıcılık artırılmakta ayrıca vergi güvenliği de sağlanmaktadır. Diğer bir deyişle; Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun'la düzenlenen piyasalarda Ürün İzleme Sistemi'ne müdahalenin üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması öngörülmektedir.

2) Suç olarak tanımlanan Ürün İzleme Sistemi'ne müdahale fiilinin işlendiğinin inceleme sırasında tespiti hâlinde, incelemenin tamamlanması beklenmeksizin; sair suretlerle öğrenilmesi hâlinde ise incelenmeye başlanmaksızın vergi müfettişleri tarafından bu tespitlere ilişkin rapor düzenlenmekte ve rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla birlikte keyfiyet cumhuriyet başsavcılığına bildirilmektedir. Kamu davasının açılması için incelemenin tamamlanması ve raporun düzenlenmesi şartı kaldırılmaktadır. Böylelikle kamu davasının ivedilikle açılması hedeflenmektedir.

3) Makaron, yaprak sigara kâğıdı ve sigara filtresi üretmek isteyenlerden de sigarada olduğu gibi yıllık 2 milyar adet üretim kapasitesine sahip tesisler kurmaları beklenmektedir. Ayrıca, aynı markadan olmak şartıyla sigaranın ithalatı için aranan yurt içi üretim şartının makaron, yaprak sigara kâğıdı ve sigara filtresi ithalatında da aranması temin edilmektedir.

4) Makaron ve sigara üretim tesislerinde vergi güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılma zorunluluğu getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerini etiketlemeden veya işaretlemeden makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi yapanlara; makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi kapsamında üretilen sigara ve makaronları süresi içerisinde imha etmeyenlere idari para cezası verilmektedir. Yanı sıra, mevzuatta tanımlanmış bazı fiilleri işlediği tespit edilenlere, Tarım ve Orman Bakanlığınca bu kanun kapsamında yürütülen faaliyetlerine ilişkin verilen belgelerin askıya alınması ve bu süre içerisinde de söz konusu tesis veya iş yeri için başka bir gerçek veya tüzel kişiye belge verilmemesi hüküm altına alınmaktadır.

5) Tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler piyasasında üreticilere ve ithalatçılara 50 milyon liraya kadar teminat uygulaması getirilmektedir. Tütün üreticileri, üretim ve pazarlama kooperatifleri bundan muaftır, teminatı ise Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşünü alarak belirleme yetkisi Tarım Bakanlığındadır.

6) Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içeceklerin üretim faaliyetlerine ilişkin izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili veya süre uzatımı talebinde bulunan üreticilerden ve ithalatçılardan faaliyet öncesinde 4733 sayılı Kanun kapsamında idari para cezası borcunun, Sosyal Güvenlik Kurumuna prim veya ceza borcunun, 6183 sayılı Kanun kapsamında da herhangi bir borcunun bulunmaması şartı getirilmektedir.

7) Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 13'üncü maddesine "makaron" ibaresi eklenmektedir. Bu sayede, bandrolsüz makaron bulundurulduğunun tespiti hâlinde malları bulunduranlar ile ithal ve imal edenlere de müteselsilen sorumluluk getirilmektedir.

8) 5600 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesinin (20)'nci fıkrası 2'ye bölünerek doldurulmuş makaron satış, bulundurma, nakil, fiil ve cezası (20)'nci fıkrada aynen muhafaza edilmiş, yetkisiz tütün ticareti yapma fiili ise ayrı bir fıkrayla düzenlenerek cezası iki yıldan beş yıla olacak şekilde indirilmiştir. Düzenlemeyle, yetkisiz tütün ticareti yapma fiili ile ticari amaçla makaron veya yaprak sigara kâğıdına kıyılmış tütün doldurulmak suretiyle satma, satışa arz etme, bulundurma ve nakletme fiili, aldığı ceza bakımından birbirinden ayrılmaktadır. Yetkisiz tütün ticareti yapanlar için var olan üç yıldan altı yıla kadar olan hapis cezası iki yıldan beş yıla indirilmektedir.

9) 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu'nun 57'nci maddesinin (3)'üncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "Kurumun Mobil Cihaz Kayıt Sistemi'nde kayıtlı iken kesintisiz yedi yıl süreyle elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan cihazların elektronik kimlik bilgileri kayıtlı olmaktan çıkarılır." hükmü "bir yıl" olarak değiştirilmektedir. Bilgi Teknolojileri Kurumunun verilerine göre ülkemizde kullanılan beyaz listede yaklaşık 260 milyon IMEI olduğu, yedi yıllık sürenin bir yıla indirilmesi durumunda ise yaklaşık 100 milyonluk bir kısmın siyah listeye alınacağı belirtilmektedir. Böylece, düzenlemeyle, klonlanabilir IMEI havuzunun oldukça daraltılması amaçlanmaktadır.

Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; kanun teklifimizin amacına ulaşması, hayırlara vesile olması temennisiyle Genel Kurulu saygıyla selamlarım. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)