| Konu: | Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 11 |
| Tarih: | 25.10.2022 |
MHP GRUBU ADINA İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 361 sıra sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz aldım. Gazi Meclisi ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.
Görüşmekte olduğumuz kanun teklifiyle ekonomik gelişmelere uyum sağlanması, yenilenebilir enerji üretiminin teşvik edilmesi, bazı kamu alacaklarının terkin edilmesi; yatırım, üretim ve turizmin desteklenmesi; istihdam imkânlarının artırılması ve çalışanlarımızın haklarının iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. Muhteva olarak bakıldığında kanun teklifi öğrencilerimiz, yaşlı ve engelli vatandaşlarımız, işçi ve işveren, esnaf ve bazı toplum kesimlerinin sorunlarına çözüm getirmeye ve refahını artırmaya dönük önemli düzenlemelerden oluşmaktadır. Bu çerçevede konuşmamın başında Milliyetçi Hareket Partisi olarak kanun teklifini olumlu bulduğumuzu ve desteklediğimizi belirtmek istiyorum.
Değerli milletvekilleri, kanun teklifinde öngörülen önemli düzenlemelerden ilki, Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılan değişiklikle sahibi olunan veya kiralanan konutlarda, çatı ve cephelere kurulan tesislerde üretilen elektrik enerjisi miktarlarında hâlen 25 kilovat olan esnaf muaflığı sınırının 50 kilovat olarak yeniden belirlenmesidir. Böylece konutlarda yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimine yönelik yatırımlar teşvik edilmektedir.
3'üncü madde bireysel katılımcı indirimi uygulamasının süresinin uzatılması ve miktarının artırılmasına yöneliktir. Düzenleme, bireysel katılımcı indirimi uygulamasından yararlanan, "melek yatırımcı" olarak da adlandırılan yatırımcıları kapsamaktadır. Bu yatırımcılara hâlen 1 milyon lira olarak uygulanan indirim tutarı 2 milyon 500 bin liraya çıkarılırken destek süresi de 31/12/2027 tarihine kadar uzatılmaktadır.
Kanun teklifinin 5, 6 ve 7'nci maddeleri öğrencilerimize yönelik önemli düzenlemeler içermekte, öğrenim kredisi borçlarının yapılandırılmasını öngörmektedir. Buna göre, öğrenim kredisi alan öğrencilerin borçlarını aldıkları anapara kadar ve faizsiz ödemelerine imkân sağlanmakta; öğrenim bitimini takip eden ikinci yıl sonundan başlamak üzere borçlarını, kredi aldığı sürede ve aylık dönemler hâlinde ödemeleri yönünde düzenleme yapılmaktadır. Ayrıca borçlunun çalışmaması koşuluyla en fazla 3 defa olmak üzere erteleme talep edebilme imkânı da getirilmektedir. Düzenlemeye göre hâlen kredi almakta olan veya kredi borcunun ödeme zamanı henüz başlamamış kişilere öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara endeks hesaplanmayacak, kredi geri ödemesi devam eden veya borçları vergi dairesine takip için bildirilmiş olan kişilere öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara ilave edilmiş olan endeks tutarlarıysa terkin edilecektir. Yapılan düzenlemeden, hâlen öğrenim kredisi almakta olan 566.226 öğrenci, öğrenim kredisinden borçlu 1 milyon 392 bin 629 kişi; katkı kredisinden borçlu 25.886 kişi, vergi dairelerine takip için intikal ettirilmiş olan alacaklardan borçlu 1 milyon 403 bin 392 kişi yararlanacaktır. Sağlanan bu önemli imkânla 9,6 milyarı kredi almaya devam edenlerle, 17,4 milyarı geri ödemesi devam edenlerle ilgili olmak üzere öğrenci ve aileleri üzerindeki toplam 27 milyar lira endeks tutarı da terkin edilmiş olacaktır.
Teklifin 8, 13, 14, 21 ve 28'inci maddeleri muhtelif konularda yapılan fazla ödemelerin terkinine ilişkin düzenlemeleri içermektedir. Bu kapsamda, engelli ve yaşlı aylıkları ile engelli bakım yardımı kapsamında fazla yapılan ödemelerin, fazla ve yersiz ödenen nakdî ücret desteği ve kısa çalışma ödeneğinin, üniversite sağlık hizmeti sunucularının SGK'ye borçlarının ve içme suyu tetkik bedellerinin terkini öngörülmektedir. Yaşlı ve engelli aylıklarının terkinine konu yersiz ödemeler kişilerin ölüm, gelir durumu değişikliği, engel oranındaki düşüş, sosyal güvence tespiti ve feragat gibi sebeplere dayanmaktadır. Bu şekilde, hedef kitlesi büyük ölçüde ödeme gücü olmayan 163.572 vatandaşımızın 566,2 milyon lira borcunun silinmesi öngörülmektedir.
Teklifle tıp ve diş hekimliği fakültelerinin intörn olarak çalışan öğrencilerine hâlen 1.569 lira olarak yapılan ödeme net asgari ücret tutarına yükseltilmektedir. Bu düzenlemeden tıp fakültelerinde 14.600, diş hekimliği fakültelerinde 4.900 olmak üzere toplam 19.500 son sınıf öğrencisi yararlanabilecektir.
27'nci maddeyle birçok vatandaşımızı ilgilendiren sicil affı getirilmektedir. Buna göre, karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, zamanında ödenmeyen kredi kartı ve diğer kredi borçları için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen müşterilerin maddede belirtilen yükümlülüklerinin tamamını 1 Temmuz 2023 tarihine kadar ödemesi veya yapılandırması hâlinde geçmiş ödeme performanslarına ilişkin olumsuz kayıtların dikkate alınmaması öngörülmekte, risk değerlendirilmesi olumlu bulunan kişilere yönelik kredi yapılandırmalarında veya yeni kredi kullandırmalarında esnafın ve tacirin finansmana erişiminde kolaylık sağlanması mümkün hâle gelmektedir.
Kanun teklifi çalışanlarımıza yönelik de önemli hükümler içermektedir. 2'nci maddeyle işverenlerce hizmet erbabına nakit olarak yapılan ve günlük 51 lirayı aşmayan yemek bedeli ödemeleri gelir vergisi istisna kapsamına alınmakta, nakden ödenen bu tutarların serbestçe kullanılmasına imkân tanınmaktadır. Ayrıca, ücret ödemelerinin yurt dışından elde edilen kazançlardan karşılanması şartıyla yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde fiilen yurt dışında çalışan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri de gelir vergisinden istisna edilmektedir.
Teklifin geçici 1'inci maddesiyle elektrik ve doğal gaz giderleri karşılığı çalışanlara yapılan ödemelerin gelir vergisinden istisna edilmesi öngörülmektedir. Bu düzenlemeyle, işverenler tarafından maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 2023 yılı Haziran ayının sonuna kadar çalışanların mevcut ücretlerine ilave olarak elektrik, doğal gaz ve ısınma giderlerini karşılamaları için ödenen ve bin lirayı aşmayan tutarların gelir vergisinden istisna edilerek bu yöndeki uygulamaların teşvik edilmesi ve çalışanların desteklenmesi hedeflenmektedir.
Diğer taraftan, geçici 2'nci maddeyle önemli bir kısmı temel ihtiyaçlara tekabül eden elektrik, su, doğal gaz ve telefon gibi abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan 2 bin liraya kadar küçük miktarlı borçların icra takiplerinin sonlandırılmalarını özendirmek amacıyla değersiz alacak kategorisine alınması yönünde düzenleme yapılmaktadır.
Geçici 3'üncü madde, banka ve diğer mali kuruluşlar tarafından varlık yönetim şirketlerine devredilen bireysel kredi borçları için 15 Ağustos 2022 tarihine kadar başlatılan icra takiplerinden anapara tutarı 2.500 lira ve altında olanların tasfiyesine yöneliktir. Bu düzenlemede varlık yönetim şirketlerinin, alacaklarının faiz ve diğer masrafları dâhil takibinden vazgeçmeleri koşuluyla, vazgeçtikleri dosyadaki anapara tutarının yarısının hazine tarafından karşılanması öngörülmektedir.
Geçici 4'üncü maddeyle ise Covid-19'a yönelik alınan tedbirlere uyulmaması nedeniyle uygulanan idari para cezalarının tahsilinden vazgeçilmektedir.
Değerli milletvekilleri, teklifte turizmi desteklemeye yönelik düzenlemeler de yer almaktadır. 10, 11 ve 12'nci maddelerde Kültür ve Turizm Bakanlığınca işletilen ücretsiz halk plajlarından ecrimisil bedelinin alınmaması, turizm amaçlı tahsislerde Tarım ve Orman Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığının uygulama farklılıklarının ortadan kaldırılarak tahsislerin Kültür ve Turizm Bakanlığınca tek elden yürütülmesi öngörülmektedir.
15 ve 16'ncı maddelerde yapılan düzenlemelerle, turistik kolaylıklar kapsamında yurt dışından taşıt getirenlerin yükümlülüklere uymaması hâlinde uygulanan idari para cezaları gümrük rejim ihlalleri kapsamından çıkarılarak usulsüzlükler kapsamına alınmakta, geçmişte işlenen fakat tahsil edilmemiş olan idari para cezalarına da indirimli oran uygulanması sağlanmaktadır. Böylece yurt dışında yaşayan gurbetçi vatandaşlarımızın basit usulsüzlüklere dayalı olduğu hâlde gümrük rejimi ihlali kapsamına sokulan idari para cezaları nedeniyle uğradıkları mağduriyetin önüne geçilmesi öngörülmektedir.
Diğer taraftan, teklifle Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansına üyelerince ödenen turizm payı azaltılmakta, Ajansın yönetim ve icra kurulunun yapısı değiştirilerek özel sektörün temsil gücü artırılmakta, bu şekilde Ajansın daha etkin ve verimli şekilde çalışabilmesi hedeflenmektedir.
Kanun teklifinin 17, 18, 19, 30 ve 31'inci maddelerinde Bankacılık Kanunu ve finansman şirketlerine ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır. Buna göre, BDDK tarafından bankalara faaliyet konuları bazında sınırlama veya kısıtlamalar getirmek suretiyle faaliyet izni verme yetkisi netleştirilmektedir. Bankalara hizmet sunan destek hizmeti kuruluşları ile diğer hizmet sağlayıcılarının uymaları gereken usul ve esasları belirleme yetkisi BDDK'ye verilmekte ve kısıtlamalara uymayanlara idari para cezası öngörülmektedir.
23'üncü madde, Türk lirasına çevrilmesi gereken yabancı paraların ve altın hesabı bakiyelerinin Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümünün desteklenmesi kapsamında kur korumalı mevduat hesapları için öngörülen vergi istisnası süresinin şirketler için 31/12/2023 tarihine kadar uzatılmasına ilişkindir.
Teklifin 24, 25 ve 26'ncı maddeleri ise el konulan kaçak akaryakıtın tasfiyesine yöneliktir. Buna göre, kaçak akaryakıtın tasfiyesine ilişkin iş ve işlemlerin defterdarlıklar yerine yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları tarafından yerine getirilmesi ve söz konusu akaryakıtın satışı hâlinde satış bedellerinin genel bütçe yerine, ilgili il özel idaresinin veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığının bütçesine gelir kaydedilmesi hüküm altına alınmaktadır.
Teklifin 34 ve 35'inci maddelerinde Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da yapılan değişikliklerle haksız rekabet, kayıt dışılık, tüketici mağduriyetleri gibi olumsuzlukları ortadan kaldırmak amacıyla idari para cezası tutarlarında işletme büyüklüğü esası getirilmekte, alt ve üst sınırlar bu çerçevede belirlenerek cezada adalet sağlanması öngörülmektedir.
40 ve 41'inci maddelerle karşılığı nakit olmayan piyango ve çekilişlerin tertibine ilişkin izin verilmesi ve izin bedeline ilişkin hususlarda Millî Piyango İdaresi yetkilendirilmekte; idarenin yetkisi dâhilindeki her türlü eşya piyangosu, şans oyunu, müşterek bahis ve benzerini izinsiz yapanlara cezai müeyyideler getirilmektedir.
Teklifle, ayrıca, SGK taşınmazlarının elektronik ortamda satışına imkân sağlanmakta, şirketlerin sermaye artırımı ve azaltımında uygulanacak vergilendirme usulü netleştirilmekte; Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun görev ve yetkilerinde değişiklik yapılmakta, evrensel posta hizmeti bildirim ve ödeme zamanı değiştirilmektedir.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; kaynağı Türkiye olmasa da küresel ekonomide yaşanan sorunlar ve jeopolitik riskler ülkemizi de yakından etkilemektedir. Türkiye bu sorunlara rağmen istikrarlı büyüyen, istihdamını en çok artıran, yoksulluğu azaltan, geliri daha adil bölüşmek için etkin sosyal politikalar üreten bir ülkedir. Birçok ülke ekonomisinin daraldığı ve resesyon riskinin arttığı bir ortamda Türkiye ekonomisi büyüme eğilimini sürdürmektedir. Enflasyonla mücadele kapsamında önemli tedbirler alınmakta, vergi indirimleri ve sübvansiyonlar aracığıyla temel ürünlere erişimin kolaylaştırılması sağlanmaktadır. Bir yandan da vatandaşlarımızın enflasyona ezdirilmemesi için gelir artırıcı politikalar uygulanmaktadır; asgari ücret, işçi, memur ve emekli maaşları, tarım ürünü taban fiyatları, sosyal destek ödemeleri bu anlayışla belirlenmektedir.
Gıda arzı güvenliği konusunda küresel düzeyde yaşanan olumsuz gelişmelere rağmen temel gıda ürünleri tedarikinde ve sevk zincirinde ülkemizde bir sorun yaşanmamıştır. Avrupa başta olmak üzere birçok ülkenin enerji kriziyle karşı karşıya kalacağı bir kış yaklaşırken yapılan önemli yatırımlar, yerli kaynaklarımız ve ithalatta ülke çeşitliliğiyle sağlanan arz güvenliği sayesinde ülkemizde enerji sorunu yaşanmamaktadır.
Ekonomide yaşanan bu gelişmelerin yanı sıra Türkiye terörle mücadelede destan yazmakta, başta PKK olmak üzere terör örgütlerinin başı ezilmektedir. Türkiye, güven duyulan, insan merkezli politikalarıyla öne çıkan, medeniyet anlayışının gereği olarak mazlumun yanında, zalimin karşısında duran, egemenlik haklarını koruma kararlılığından asla taviz vermeyen güçlü bir devlettir. Bu özellikleriyle Türkiye, bölgesel bir güç olmanın ötesine geçerek herkesin, ne söyleyeceğine ve ne yapacağına baktığı, diplomasinin merkezi olan önemli bir küresel aktör hâline gelmiştir.
Milliyetçi Hareket Partisi olarak "Herkes eşittir Türkiye" anlayışıyla "Lider ülke Türkiye" ülkümüzü gerçekleştirme kararlılığındayız. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin sağladığı etkin icra ve güçlü yasama sayesinde Türkiye'nin gücüne güç katmaya devam ediyoruz. İnanıyoruz ki Cumhur İttifakı birlikteliğinde aşılamayacak sorunumuz, çözülemeyecek problemimiz yoktur. Cumhur İttifakı, 85 milyon Türk vatandaşının gurur duyacağı, birlikte ve beraber huzur, esenlik ve ekonomik gelişmişlik içerisinde yaşayacağı küresel güç Türkiye'nin mimarı olacaktır. Terörü bitirmiş, her insanımızı şefkatle kucaklamış, yatırım, üretim, ihracat ve istihdam seferberliğiyle yükseldikçe yükselmiş bir Türkiye gerçeğine hep birlikte ulaşacağız. Bunun için çalışıyor, bunun için mücadele ediyoruz.
Bu düşüncelerle, vatandaşlarımızın refahına ve ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacağını düşündüğümüz kanun teklifinin hayırlı olmasını temenni ediyor, sizleri ve bizi izleyen muhterem vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)