MHP GRUBU ADINA İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 344 sıra sayılı 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 1'inci maddesi üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz aldım. Gazi Meclisi ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.

Görüşmekte olduğumuz ek bütçe teklifiyle, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu eki cetvellerde değişiklik yapılmak suretiyle başlangıç ödeneklerine toplamda 1 trilyon 80 milyar 500 milyon Türk lirası ödenek eklenmektedir. Bilindiği üzere, 2022 yılı merkezî yönetim bütçesinde bütçe ödenekleri 1 trilyon 751 milyar, bütçe gelirleri 1 trilyon 472,6 milyar, bütçe açığı ise 278,4 milyar Türk lirası olarak öngörülmüştür. Ancak 2022 yılı başında ortaya çıkan küresel gelişmeler fiyatlarda önemli değişiklikler meydana getirmiş, bütçe ödeneklerindeki artış zarureti ek bütçe ihtiyacını doğurmuştur.

Bütçede giderlerin önceliği ilkesi, kamusal ihtiyaçları karşılayabilmek ve toplum kesimlerinin talep ve beklentilerine cevap verebilmek için devletin yapacağı ilave harcamaların öncelikle dikkate alınmasını gerektirmektedir. Teklifin 1'inci maddesiyle buna dair giderler düzenlenmektedir. Harcamaların hangi gelir kaynaklarıyla sağlanacağına ise 2'nci maddede yer verilmektedir. Buna göre 2022 yılı bütçe başlangıç ödenekleri yüzde 61,7 oranında, bütçe gelirleri ise yüzde 73,4 oranında artırılmaktadır. Bütçe açığı 2022 yılı bütçesinde başlangıçta belirlenen 278,40 milyar Türk lirası olarak sabit tutulmaktadır.

2021 yılının ilk çeyreğinden bu yana tüm dünyayı etkisi altına alan salgın ve Ukrayna-Rusya Savaşı'nın yarattığı etki tüm dünyada enflasyonun en önemli sorun hâline gelmesine sebep olmuştur. Türkiye, bu gelişmeler karşısında bir yandan enflasyonla mücadele politikalarını uygularken gelir artırıcı politikalarla da vatandaşlarımızın enflasyona karşı korunmasını sağlamaktadır. Bu doğrultuda 3600 ek gösterge ve sağlık çalışanlarımızın mali haklarının iyileştirilmesine ilişkin çalışmalardan sonra temmuzda çalışanlarımıza ve emeklilerimize enflasyon kaybını telafi etmek için ilave artışlar yapılacaktır. Çiftçimizin alın terinin karşılığını alabileceği bir ürün-fiyat politikası uygulanmaktadır. Yapılan yasal düzenlemeyle, vatandaşımızı sıkıntıya düşüren ev kiralarındaki kontrolsüz artışların önüne geçilmiştir. Elektrik ve doğal gaz gibi stratejik alanlarda önemli indirimlerle vatandaşlarımız, esnaf ve sanayicilerimiz desteklenmiştir. İhracatçı ve imalatçı firmalara vergi destek ve indirimi sağlanmıştır. İstihdamın desteklenmesi ve iş gücü maliyetlerinin azaltılması amacıyla ilave istihdam teşviki uygulanmaktadır. Temel gıda başta olmak üzere, birçok mal ve hizmette vergi indirimlerine gidilmiştir. Asgari ücret ve tüm ücretlilerin, asgari ücret kadar olan geliri vergi dışı bırakılmıştır. Tarımsal destekleme ödemeleri gelir vergisinden muaf tutulmuş ve geçmiş beş yıl içinde yapılmış kesintiler iade edilmiştir. Basit usule tabi olan kuaför, tesisatçı, tuhafiyeci, marangoz, kaportacı, tornacı, çay ocağı işleticisi, bakkal, terzi, tamirci, taksici, dolmuşçu gibi yaklaşık 840 bin küçük esnafın ticari kazançları gelir vergisinden istisna tutulmuştur. Tüm bu adımlar çerçevesinde, enflasyonla mücadeleye katkı sağlamak amacıyla, 2022 yılında 241,3 milyar Türk lirası vergi gelirinden vazgeçilmiştir. Bununla birlikte, Türkiye'nin yatırım, üretim, istihdam ve ihracata dayalı büyüme politikasında sergilediği yüksek performans, bütçe gerçekleşmelerine de yansımaktadır. Başta sanayi sektörü olmak üzere ekonomik aktivitedeki seyre bağlı olarak, bütçe gelirleri güçlü bir performans göstermektedir. Nitekim, 2022 yılı Ocak-Mayıs dönemi bütçe gerçekleşmelerine göre bir önceki yılın aynı döneminde 7,5 milyar lira bütçe açığı verilmiş iken bu yıl 124,6 milyar lira bütçe fazlası verilmiş, bütçe gelirleri yüzde 100 oranında artış kaydetmiştir. Bütçe gelirlerindeki artışa en büyük katkı gelir ve kazançlardan alınan vergilerden gelmiştir. Kurumlar vergisinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 281,9 oranında artış meydana gelmiş ve bu artışta imalat sanayi önemli bir rol oynamıştır ancak küresel makroekonomik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin devam ettiği bu ortam hem gelir beklentilerini hem de harcama büyüklüklerini farklılaştırmış, vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını önceleyerek mevcut bütçedeki ödeneklerin artırılması gereği ortaya çıkmıştır.

Ek bütçe kanun teklifi, zorunlu harcama alanlarının yanında hane halkını ve sosyal kesimleri destekleyen, ülkemizin büyüme potansiyeline katkı sağlayan, yatırım alanlarını önceleyen bir şekilde oluşturulmuştur. Bu kapsamda öngörülen ek ödenek, doğal gaz ve elektrik fiyatlarında yaşanan maliyet artışlarının vatandaşlarımıza yansıtılmaması için ilgili kuruluşlara yapılan kaynak transferleri, enflasyon nedeniyle kamu görevlilerinin maaş ve ücretleri ile emekli maaşlarında yapılan artışlar, sosyal güvenliği olmayan vatandaşlarımızın sağlık prim ödemeleri, işveren prim teşviki ödemeleri gibi Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan bütçe transferleri, kamu idarelerinin elektrik, akaryakıt ve yakacak alımları ile taşımalı eğitim, ücretsiz ders kitabı, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri ile engelli bireylerin destek eğitim giderleri, mal ve hizmet alım giderlerindeki artışlar, engelli evde bakım destekleri ve 65 yaş üstü bakıma muhtaç yaşlıların ve engelli vatandaşlarımızın aylıklarındaki artışlar, ilk ve ortaöğretim öğrencilerine verilen burs ve harçlıklar, yurt dışına gönderilen öğrencilerin burs ve öğrenim giderlerindeki artışlar, çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilerin ücretleri için ödenecek devlet katkısı ödemeleri, sosyal yardım giderlerindeki artışlar, hububat üretimi yapan çiftçilere ödenen ilave girdi maliyet desteği, afet konutlarının yapım giderleri ve diğer afet zararlarının karşılanması amacıyla yapılan giderler ile faiz ve diğer giderlerdeki artışlardan kaynaklanmaktadır. Ayrıca harcırah, ek ders, konferans, fazla çalışma, komisyon ve jüri üyeliği ücretleri ile öğretmenlere verilen öğretim yılına hazırlık ödeneği, vatani hizmet tertibinden alınan aylık ve şeref aylığı, erbaş ve erlere ödenen tazminat ve benzeri diğer aylık ve ödeneklerde yapılacak artışlar da bu kapsamdadır. Hazırlanan ek bütçeyle vergi gelirlerinde 927,7 milyar, vergi dışı gelirler de 152,9 milyar Türk lirası olmak üzere genel bütçe gelirlerinde net 1 trilyon 81 milyar Türk lirası ilave gelir öngörülmektedir.

Milliyetçi Hareket Partisi olarak, inanıyoruz ki bu ek bütçe toplumun tüm kesimlerinin enflasyona karşı korunmasına, kamu hizmetlerinin daha kaliteli, yaygın ve erişilebilir olmasına katkı sağlayacaktır, milletimizin huzur ve güvenliğinin tesisine destek olacaktır. Vatandaşlarımız doğal gaz ve elektriği daha ucuza kullanabilecek, işçilerimizin, memurlarımızın emeklilerimizin ve ihtiyaç sahibi vatandaşlarımızın geliri artacaktır; ülkemizin büyüme ve istihdam potansiyeline katkı yapacak yatırımların hızla tamamlanmasını sağlayacaktır; esnaf ve çiftçimiz daha fazla desteklenecek, afetlerin yaraları süratle sarılacaktır.

Bu düşüncelerle, ek bütçe kanun teklifini desteklediğimizi belirterek ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyor, sizleri ve muhterem vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)