AK PARTİ GRUBU ADINA EROL KAYA (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Cumhuriyet Halk Partisinin Kanal İstanbul hakkında verdiği Meclis araştırması önergesi hakkında söz aldım. Bütün Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, hem yazılı metni okudum hem de buradaki arkadaşlarımızı dinledim. Bir İstanbul Milletvekili olarak "Kanal İstanbul" denilince aklımıza gelenleri sırayla paylaşmak isterim sizlerle.

2011 yılında Sayın Cumhurbaşkanımızın İstanbul Haliç Kongre Merkezi'nde "çılgın bir proje" olarak açıkladığı bir projeden bahsediyoruz. Bu projeyle, ülkemizin en büyük metropolü olan İstanbul ve yine ülkemizin en büyük değerleri olan boğazlar hakkında tarihin en büyük adımının atıldığına hep birlikte şahidiz. Aslında özetle, İstanbul ve boğazların İstanbul'a teslim edildiğinin de altını çizelim.

Kıymetli arkadaşlar, deniz yolu taşımacılığıyla ilgili dünyadaki trendlere baktığımızda birkaç veriyi sizlerle paylaşmak isterim. Dünyada küresel boyutta ticaretin yüzde 80'i, yüzde 90'ı deniz yolu taşımacılığıyla yapılıyor. 1978 yılında deniz yoluyla taşınan petrol 1,5 milyar ton iken bugün 1,9 milyar tona, kimyasal atıklarınsa 0,35 milyar tondan bugün 1,3 milyar tona ulaştığı bir gerçek. İstanbul'un taşımacılıkta boğazlardaki rakamlarına baktığımızda, yıllık ortalama 43 bin geminin geçiş yaptığını ve 9 bininin de tanker olduğunu bilmekteyiz. 2018 yılında İstanbul Boğazı'ndan 150 milyon ton tehlikeli yük taşındığının altını çizeyim. Aslında bir mukayese olsun diye ifade edeyim: Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı'ndan yılda 50 milyon ton petrol naklediliyor, İstanbul Boğazı'ndan 150 milyon ton. Yani aslında İstanbul Boğazı'nın bir boğaz olmaktan çıkmış, bir boru hattına dönüşmüş olduğunun da altını çizeyim.

Yine, İstanbul'da, İstanbul ulaşımıyla birlikte, yaklaşık 2 bine yakın geminin ve teknenin geçiş yaptığı bir boğazın varlığını da ifade edelim. İstanbul Boğazı'nın 30 kilometrelik boyuyla, 80 derecelik dönüşleriyle dünyanın en tehlikeli deniz yolu olduğunu ifade edelim.

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir)- Tehlikeli olan kanaldır, kanal.

EROL KAYA (Devamla) - Kaza ve yangınlara baktığımızda... Ben bir İstanbulluyum, 1979'da Independenta'nın yanışını seyretmiştim. Dolayısıyla devasa yangınların yaşandığını; çok değil, 4 Aralıkta yani yaklaşık bir buçuk ay önce, 2021'de KARADENİZ-5 gemisinin de bir tekneye çarptığını ifade edelim.

Şimdi, CHP önergesine baktım, Paris Anlaşması'nı esas almış yani 6 Ekim 2021'de bu Mecliste kabul edilen anlaşmayı esas almışlar, arkadaşlara teşekkür ediyorum. Ancak "Türkiye" denince İstanbul'dan bahsetmemenin, "İstanbul" denince de boğazı anmamanın -hem şairler hem siyasetçiler hem edipler hem de ressamlar için- eksik olacağının altını çizeyim.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun Sayın Kaya.

EROL KAYA (Devamla) - Dolayısıyla İstanbul'dan bahsederken boğazlardan bahsetmemeyi -neyle ifade edeceğimizi- hayretle ifade etmek isterim.

Değerli arkadaşlar, gelinen sürece baktığımızda, 2011 yılında başlanan bu süreçte, 5 ayrı alternatif koridorun çalışıldığı, 11 üniversite, 34 bilim adamı, 200'e yakın bilim insanının çalıştığı bir proje olduğunu, jeolojik, jeoteknik, hidrolojik etütlerin yapıldığını ve depremle ilgili risklerin, tsunami modellemelerinin gerçekleştiğini ifade edelim. ÇED raporu Ocak 2020'de alınmış, planların 1/100.000, 1/25.000, 1/5.000 1/1.000'likleri onaylanmış, 26 Haziran 2021'de de Kanal İstanbul'un ilk yapısı olan Sazlıdere Köprüsü'nün temeli atılmış.

Şimdi, son olarak şunu ifade edeyim: Ticari gemiler için güvenli bir geçiş yolu rotası oluşturacak, boğazlardan tehlikeli tankerlerin geçişini durduracak, deprem riskini azaltacak yapılarla ilgili "İnşa yapılacak." diyen...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

EROL KAYA (Devamla) - Başkanım, bir cümleyle bitirebilir miyim?

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Biz de bir uğultu yaptık Başkanım.

EROL KAYA (Devamla) - Boğaz ve İstanbul'un hemşehrilerimize kazandırılacağı, boğaz kültürünün yeniden inşa edileceği, Türkiye ve İstanbul'un kazanacağı bu dev projenin İstanbul'a ve Türkiye'ye hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)