| Konu: | 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifinin 1'inci Tur Görüşmeleri münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 29 |
| Tarih: | 07.12.2021 |
AK PARTİ GRUBU ADINA NEVZAT ŞATIROĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımıza bağlı Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu 2022 yılı bütçesi üzerine grubum adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle, yüce Meclisimizi ve bizleri ekranları başında izleyen kıymetli vatandaşlarımızı saygıyla muhabbetle selamlıyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 28 Mart 2020 tarihli ve 57 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'yle, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesindeki 3 araştırma ve geliştirme kurumu olan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü ve Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü; enerji, nükleer ve tabii kaynaklar alanındaki AR-GE ve inovasyon faaliyetleri tek çatı altında birleştirilerek bu kurumlarımızın bilimsel ve teknolojik altyapısının ortak olarak kullanılması suretiyle, AR-GE faaliyetlerinin daha etkin, daha verimli ve daha ekonomik olarak yürütülmesi hedeflenmiş ve bu amaçla Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu olan TENMAK kurulmuştur. Kurumun varlık amacı enerji, maden, iyonlaştırıcı radyasyon ve nükleer teknoloji alanlarında ülkemizin endüstriyel ihtiyaçlarını karşılamak, söz konusu alanlarda teknolojik ihtiyaçları doğru şekilde tespit etmek ve karşılamak, ülkemizin enerji alanında dışa bağımlılığını azaltmak ve kalkınmasını hızlandırmak ve ekonomik güç hâline gelmesini sağlamaktır. TENMAK bünyesinde 5 araştırma enstitüsü; Bor Araştırma Enstitüsü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, Enerji Araştırma Enstitüsü, Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü, Temiz Enerji Araştırma Enstitüsü olmak üzere 5 enstitü ve bunların yanında teknoloji transfer ofisleri, koordinatörlükler, eğitim merkezleri ve bilgilendirme merkezleri bulunmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; AR-GE, yenilik için gereken en önemli faaliyetlerden biridir. Özellikle, dünya bor rezervinin yüzde 74'ten fazlasının ülkemizde bulunması ve borun 250'den fazla kullanım alanının olması, AR-GE'yi çok daha önemli hâle getirmektedir. Bu kapsamda, son dönemde, TENMAK BOREN'in AR-GE altyapısı geliştirilmiş ve enstitü bünyesinde 7 laboratuvar kurulmuştur. Bu çerçevede, önemli bir ulusal kaynağımız olan bor cevherinden bilgi ve teknolojiye dayalı ekonomik değer üretilmesini hedefleyen TENMAK BOREN marifetiyle üniversiteler, kamu araştırma kurumları ve özel sektörle iş birliği içinde projeler yürütülmekte, neticesinde üretilen bilginin paylaşımı sağlanmakta ve sonuçta borla ilgili sürdürülebilir yenilikler sağlanmaya çalışılmaktadır.
Borun mukavemet artırıcı, ısı yalıtıcı, alev geciktirici, duman bastırıcı, antimikrobiyal etken madde, süper iletken, kanser önleyici, katı yağlayıcı, radyasyon ve savunma zırhı, enerji taşıyıcı, depolayıcı, bitki besleyici ve temizleyici gibi bilinen birçok etkisi bulunmaktadır. Bu özelliklerine binaen kimya, malzeme, tarım, inşaat, nükleer enerji, savunma sanayisi, temizlik, sağlık sektörleri başta olmak üzere sanayinin 250'den fazla alanında az ya da çok kullanılması marifetiyle "sanayinin tuzu" olarak tabir edilen bor üzerinde çok fazla araştırma yapılmış ve birçok kimyasal bileşik, ürün geliştirilmiştir.
TENMAK BOREN 2004 yılından bugüne kadar bor ürün ve teknolojisinin geliştirilmesi ve kullanım alanlarının yaygınlaştırılmasına yönelik 342 adet proje tamamlamış, 36 adet projenin çalışmalarına devam etmektedir. Bu kapsamda elde edilen sonuçlarla 28 adet patent belgesi alınmış, 20 adet buluş da patent almak üzeredir. Bu kapsamdaki 16 adet sınai ürün de ticarileştirilmiş ve üretime geçilmiştir. Bor AR-GE kapsamında ticarileşen bazı ürünlerimiz çinko borat, borlu gübre, bor karbür zırh -savunma sanayisinde kullanıyor- borlu modakrilik elyaf, yüksek saflıkta elementel bor, borlu alev almaz çadır kumaşı, borlu antibakteriyel sıvı el dezenfektanı, alüminyum borür, borlu diyet takviyeleri gibi çoğaltabiliriz.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sadece bor özelinde 2021 yılında 2,5 milyon ton bor işlenerek elde edilen türev ürünler ülkemize 1 milyar dolarlık ihracat imkânı sağlamıştır. Bu gurur hepimizindir, bu gurur Türkiye'mizindir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.
NEVZAT ŞATIROĞLU (Devamla) - Başta emeği geçen Enerji Bakanımız Fatih Dönmez Bey olmak üzere tüm Enerji Bakanlarımıza ve tüm kurum yöneticilerimize şükranlarımı sunmak istiyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Türkiye, millî enerji politikalarında çok önemli mesafeler katetmiştir. TENMAK'ın da kısa zamanda ne kadar faydalı bir kuruluş olduğunu bizlere ispat ederek ülkemizin enerji alanında dışa bağımlılığını azaltacak projeler yapacağına olan inancımız sonsuzdur.
Bu vesileyle, 2022 yılı bütçemizin ülkemize, milletimize hayırlar getirmesini temenni ediyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)