| Konu: | Şanlıurfa'nın tarihî zenginliği Taş Tepelere ilişkin gündem dışı konuşması |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 20 |
| Tarih: | 17.11.2021 |
ZEMZEM GÜLENDER AÇANAL (Şanlıurfa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; AK PARTİ Grubu adına gündem dışı söz almış bulunmaktayım, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Malumunuz, Anadolu'nun insanlık medeniyetine katkılarında en dikkate şayan bulgular Urfa'mda yer almaktadır. Urfa, 1978 yılında Nevali Çori'yle, 1995 yılında Göbeklitepe'yle, bugün de Taş Tepelerin tümüyle ülkemizde ve dünyada bilinen doğruları tümüyle değiştirmiştir. 1980 yılında Heidelberg Üniversitesi ve Şanlıurfa Müzesi iş birliğiyle açığa çıkarılan Nevali Çori, neolitik halkının avcı-toplayıcı yaşam tarzını sürdürmekle birlikte tarım ve hayvancılık yaptığını ortaya koymaktadır. Ortaya çıkarılan mimari kalıntılar ise Orta Fırat havzasının erken neolitiği hakkında çok önemli bilgiler vermiştir. 1995 yılındaysa Şanlıurfa Müzesi Başkanlığında ve İstanbul Alman Arkeoloji Enstitüsü danışmanlığıyla başlayıp 2017 yılına kadar süren kazılar sonucunda neolitik döneme ait ve Anadolu'da inşa edilen ilk tapınak olan Göbeklitepe açığa çıkarılmıştır.
Değerli milletvekilleri, bu tapınak o dönemdeki insanların dinden ve inançtan yoksun, ilkel bir hayat sürmediklerini; bilakis, inanca sahip olduklarını ve inançlarını yaşamak için tapınak inşa ettiklerini ve zengin dinî semboller kullandıklarını gösteriyor bize. Göbeklitepe, insanların yerleşik hayata geçip konut inşa etmeden, hayvanları evcilleştirmeden ve tarımsal üretime başlamadan evvel dinî ihtiyaçlarını karşılamak için tapınak yaptığının bir göstergesidir.
Bugüne geldiğimizde ise Harran Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Ankara Bilim Üniversitesi ve ayrıca 5 ayrı ülkeden 8 ayrı üniversite ile 4 uluslararası akademi, enstitü ve müzeyi de dâhil eden bir iş birliğiyle Urfa tüm dünyayı ve bilim insanlarını yine şaşırtıp tümüyle Taş Tepeleri karşımıza çıkarıyor. "Taş Tepeler" Göbeklitepe'yi de kapsayan toplam 12 ayrı arkeolojik alanda müteşekkil bir çatı isim olup bu bölgenin tümünü ifade etmektedir. Söz konusu 12 alan: Göbeklitepe, Karahantepe, Harbetsuvan, Gürcütepe, Kurt Tepesi, Taşlıtepe, Sefertepe, Ayanlar, Yoğunburç, Sayburç, Çakmaktepe ve Yeni Mahalle.
Değerli milletvekilleri, bilim insanları Taş Tepelerde kalabalıklar hâlinde bir arada yaşamaktan, iş birliğinden ve organize bir yaşamdan yani şu an mevcut olan toplum düzeninin neolitik dönemdeki hâlinden bahsediyor. On iki bin yıl önce barınağın konuta dönüştüğü, gerçek köylerin oluşumunun başladığı Taş Tepelerde insanlığın ilk kap kacak kullanımı ve temel ticaret girişimlerine dair buluntular yer alıyor. Bölgede bulunan anıtsal yapıların, insanların bir araya geldiği ortak mekânlar olduğuna inanılıyor. Nevali Çori'nin, Göbeklitepe'nin, Karahantepe'yle başlayan Taş Tepelerin tümünün, tarih boyunca inanç merkezi olarak kalmış peygamberler şehri Şanlıurfa'mda ortaya çıkmış olması ülkemiz için önemli bir ekonomik ve kültürel fırsat oluşturmuştur; Anadolu'nun ne kadar kadim, çok katmanlı ve zengin bir kültürel dokuya sahip olduğunu kanıtlamıştır.
Bu zenginliğin farkındalığıyla, 2019 yılını "Göbeklitepe Yılı" ilan etmek ve bugün, Taş Tepelerin ortaya çıkışıyla 2023 Dünya Neolitik Kongresi'ni Urfa'da planlamak Hükûmetimizin vizyonunu göstermektedir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Bu vesileyle, Cumhurbaşkanımız ve Genel Başkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile Kültür ve Turizm Bakanımız Sayın Mehmet Nuri Ersoy başta olmak üzere...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurunuz efendim.
ZEMZEM GÜLENDER AÇANAL (Devamla) - ...bugün Taş Tepeler Kazısı Başkanı Sayın Profesör Doktor Necmi Karul Hocama, şu an hayatta olmasa da Klaus Schmidt Hocama ve çalışmaların her aşamasında emeği geçen bilim insanlarının tümüne sonsuz şükranlarımı sunuyorum.
Değerli milletvekilleri, sadece ilk tapınak merkezine ev sahipliği yapması sebebiyle değil; arkeoloji, sanat tarihi, din felsefesi, sembolizm gibi pek çok disiplinin dikkatini çeken nitelikleriyle bölgede gelişmiş tüm uygarlıkların mirasını gururla taşıyan Urfa'ma hepinizi davet ediyorum, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)