DİRAYET TAŞDEMİR (Ağrı) - Ben de sunumlar için teşekkür ediyorum.

Bir soru sormak istiyorum: Bu 2015 evlenme ve boşanma verilerinin sitenizde MERNİS'ten alındığı belirtiliyor ama bu verilerin nasıl toplandığına dair çok bilgi yok yani hesaplanma kurallarına ilişkin. Bununla ilgili biraz bilgi almak istiyorum, bir.

İkincisi de aslında bizim Komisyonumuz için iki önemli veri olduğunu düşünüyorum. Bir, "Toplumda itibarlı olmak için aile olmak gerekir." diyenlerin oranı çok yüksek, bir. İkincisi de boşananların toplumda baskı gördüğüne dair bir veri var. Açıkçası, bizim Araştırma Komisyonumuz için bu iki veri çok önemli çünkü bu da şunu gösteriyor: Yani biz uzunca, neredeyse iki aydır farklı kurumları da dinledik, kadın örgütlerini dinledik ve boşanma ve ailenin korunmasına ilişkin çok tartışmalar da yürüttük ama şu açığa çıkıyor bu iki veriden: Evlilik kadar aslında boşanmanın da bir normalleşme süreci olarak algılanması gerekiyor çünkü toplumsal algıda boşanma açıkçası çok ciddi bir problem olarak yani hem itibarın kaybı olarak hem toplumda güvensiz, özellikle kadın ve çocuklar için toplumda güvensiz yaşam olarak algılanıyor. Dolasıyla, bizim burada politika üretirken bunu da dikkate alan bir yerden bakmamız gerekiyor. Yani ne pahasına olursa olsun boşanmayı engellemek değil. Tabii ki aileyi korumak tek başına boşanmayı engellemek de değildir. Bunun nedenlerini ortadan kaldırmamız gerekiyor, nedenler üzerine yoğunlaşmamız gerekiyor ama onun ötesi ise bu aile ilişkisi içerisinde olan bireylerin korunması gerekiyor, kadınların, özellikle çocukların çünkü biz biliyoruz ki bu döngü içerisinde en fazla şiddeti yaşayan, kadın cinayetleriyle sonuçlanan olaylar yaşadığımız sıkıntının temeli de buradan oluşuyor. Dolayısıyla yani bu şiddet döngüsü kadınlar için de erkekler için de bence var olan bir döngü ve bu döngünün bir an için yani o anlık bitmesi de mümkün değil, ondan hareketle de bizlerin politika üretirken de tek başına aileyi merkeze alan, ne olursa olsun aile devam etsin ama bunun içindeki eşitsizlikler, toplumsal cinsiyet eşitliğinin adaletli olarak sağlanamaması, toplumsal cinsiyet eşitliğinin olmamasını örtbas eden bir yerden değil, aslında daha sağlıklı bir yerden bizim bakmamız lazım, buradan politika üretmemiz lazım. Biliyorum, toplumsal algılar bu konuyla ilgili çok güçlü, bunun değişmesi, onunla mücadele edilmesi bir süreç meselesidir ama bir şekilde bu iki veri bize şunu da açıkça ifade ediyor: Boşanmanın da bu toplumda ya politikalarımızda biraz normalleşmesi gerektiğini de düşünüyorum.