| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/280) ve 2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/279) ile Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 05 .11.2025 |
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Teşekkür ederim.
Sayın Başkanım, değerli milletvekillerimiz, çok Değerli Bakanımız, Bakan Yardımcılarımız, değerli bürokratlar ve basın mensuplarımız; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Öncelikle, Ticaret Bakanlığı bütçemizin hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.
Tabii ki üretmek çok önemli, ürettiğini satabilmek çok önemli. Bunlarla ilgili AK PARTİ hükûmetleri döneminde, üretimin artırılması yönünde çok önemli mesafeler katedildi ve bunun neticesinde de AK PARTİ iktidarlarında ortalama aşağı yukarı yüzde 5,4 büyüme sağlandı. Diğer taraftan da tabii, ticaret hacminin de özellikle ihracatın 36 milyar dolardan 2024'te 261,8 milyara, 2025 yılında da 271 milyara çıkması beklenmektedir. Aynı zamanda, tabii ki hizmet sektöründeki ihracatımızın da 14 milyardan 121 milyara çıkacak olması önemli. Turizm gelirlerimizin de Sayın Turizm Bakanımızın açıklamasına göre 50 milyar dolar olması beklemektedir. Dolayısıyla bu pencereden bakıldığı zaman, Ticaret Bakanlığımız çok önemli hizmetler yapmaktadır. Sayın Bakanım, burada sabah verileri verdi, gerçekten de esnafın korunması anlamında, esnafın kendini yenilemesi anlamında, üretiminin artırılması anlamında esnaflara, esnaf kefalet üzerinden krediler verildi. Zaman zaman bunlar suistimal edildi mi? Edildi. Tabii ki kendisini geliştirmesi için verdiğimiz kredilerin farklı şekillerde kullanıldığını tespit ederek bu yönde önlemler alındı. Yine, Kredi Garanti Fonu'ndan sanayicilerimize destekler verildi. Eximbank vasıtasıyla ihracatçımıza daha fazla ihracat yapılması için birtakım desteklerde bulunuldu. Ki bugün, bizim ihracatımız 36 milyar dolardan yaklaşık 270 milyar dolarlara bu sayede çıktı. Tabii ki ticaret çok önemli ve son dönemlerde yaşadığımız enflasyon da bizim fiyatlama davranışlarımızı bozdu. Sayın Bakanım, tabii ki biz güzel işler yapıyoruz, bizim siyasette bulunma amacımız da vatandaşımızı memnun etmek. Biz, vatandaşlarımızla görüştüğümüz zaman eksikliklerimiz neler onları tespit ediyoruz, bunları size bildireceğiz ki biz bunları gidererek vatandaşımızın bize olan güvenini tabii sağlayacağız.
Burada, özellikle enflasyonla beraber yani fiyatlandırma davranışlarında çok büyük dalgalanmalar var. Sayın Bakanım, serbest piyasa ekonomisi demek "İsteyen istediği malı istediği fiyattan satabilir." demek midir? Yani bu değildir. Tabii ki bir malı 10 liraya da buluyorsunuz, 60 liraya da buluyorsunuz. Tabii, burada, siz son dönemlerde denetimlerinizi artırdınız ama bu denetimlerin daha da fazla olması lazım ve gerçekten de bizim enflasyonun düşmemesindeki en büyük etkenlerden biri tanesi hem hizmetteki hem de bu fiyatlama davranışlarındaki vatandaşın doğru olmayan fiyatlama davranışları diye ben düşünüyorum. Bunlarda mutlaka denetlemenizi daha da arttırmanız gerekmektedir. Hatta Covid sürecinde yaşadığımız otomobil fiyatlarındaki çok hızlı artış, talebin birden çok fazla artması ve dolayısıyla da üretimin buna yetişememesi ve burada fahiş bir fiyat uygulandı ve burada altı ay, 6 bin kilometre yapmanız ve depoları kontrol etmeniz çok etkin oldu.
Diğer taraftan, aynı zamanda bu hizmet veren yerlerin hizmet bedellerini tabelalarına yazıp asmalarını da çok önemli buluyorum ben. Gelişmiş ülkelerde olan ve bizde de mutlaka olması gereken bir hizmeti siz hayata geçirdiniz, bunun sıkı takip edilmesi lazım.
Diğer bir şey de e-ticaretle ilgili Sayın Bakanım. E-ticaretle ilgili, bugün, hizmet sağlayıcı bazı firmalar var. Dolayısıyla da vatandaşlar bakıyorlar, bunları vatandaşlar bireyden almaktan ziyade "Ya, benim burada iade edebilme garantim olması lazım ve kendimi garantide hissetmem lazım." diye bu firmaları daha güvenilir bulduğu için bu firmalar üzerinden alışveriş yapıyorlar. Fakat ben duyuyorum ki bu firmalar fazla oranda, yüzde 20'lere varan bir oranda bu esnafın veya ticaretçinin mallarına ortaklıkta bulunuyorlar ve dolayısıyla da kümülatif anlamda baktığınız zaman çok büyük bir gelir elde ediyorlar. Sizden istirhamım şudur: Bunlara mutlaka ama mutlaka bir oran oranında sınırlama getirilmesi lazım çünkü bunlar kendi istediklerine göre oran getirebiliyorlar ve kendi aralarında da bir rekabet olmadığı için hepsi aynı davranışta bulunabiliyorlar.
Diğer bir şey, başka milletvekili arkadaşlarımız da dile getirdi. Bu kredi kartları komisyon ücretleri. Bu gerçekten de çok önemli. Aslında biz kayıt dışılığı azaltmak için, kayıt içine geçmek için mutlaka kredi kartı veya banka kartı kullananlara devlet destekte bulunması lazım. Niye? Daha önce KDV iadesi vardı ve dolayısıyla da kayıt içiliği artırmak için biz bunu teşvik ediyoruz. Fakat burada kredi kartı komisyonları yüksek olunca esnaf şunu yapıyor: Kredi kartından geçersen 100 lira geçmezsen 90 lira gibi bazı fiyat değişikliklerine gidiyor. Bunları önlememiz lazım. Tabii ki burada, ülkede enflasyon var, belli bir aylık enflasyon var. Eğer bankadan kişi, tüketici aldı, eğer onu satan kişi hemen parasını talep etmezse bir ay beklerse zaten komisyon ödemiyor, ertesi gün parasını alırsa o zaman aylık enflasyonu geçmeyen -hatta ortalama on beş gün dedi arkadaşlar- bir oran olursa, bir üst limit ayarlanabilirse daha iyi olur diye düşünüyorum.
Diğer konuları siz dile getirdiniz, gerçekten de ekibiniz çok yoğun çalışıyor ve şunu da gördüm: Mesela, internet sitelerini çok yakın takip ediyorsunuz, burada diyelim ki herhangi bir malın fiyatı belirlendikten sonra bunu artırdığı zaman tak diye o kişiye ceza kesiyorsunuz. Bunlar önemli, fırsatçılığın da önüne geçiyorsunuz.
Ben tabii ki çalışmalarınızdan dolayı hem size hem ekibinize canıgönülden teşekkür ederim.
Ticaret Bakanlığı bütçemizin hayırlı uğurlu olmasını diler, hepinizi saygıyla selamlarım.