| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/280) ve 2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/279) ile Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 05 .11.2025 |
ORHAN YEGİN (Ankara) - Başkanım, çok teşekkür ederim.
Sayın Bakanımızı, misafirlerimizi, burada bulunan herkesi saygı ve hürmetle selamlıyorum.
Şimdi, şu ifadeyle hep karşılaşıyoruz, bugün de oldu yine: "Sayın Bakan, konuşmanızın büyük bir kısmını şuna ayırmanızı beklerdik, ayırmadınız veya az değindiniz çok şaşırdık, böyle olur mu?" veya işte, kimi turşudan, kimi hoşaftan, kim neyi önemsiyorsa, kimisi Tekirdağ'ın, kimisi Malatya'nın, kimisi Kore'nin, Çin'in, İtalya'nın "Şu meselesine girmenizi beklerdik Sayın Bakan, girmediniz; böyle bir sunum mu olur?" gibi bir durumla karşılaştık. Bununla başka günlerle de karşılaştığımız için söylüyorum. Sonuçta, buraya gelen bakanların, Cumhurbaşkanı Yardımcısının süresi otuz dakika. Bu otuz dakikada bir yılın ve o bir yılın hem içeride hem dışarıda bakanlıklarıyla ilgili alanların yansımalarının, verilerinin, değişimlerinin sunumunu yapacak ve ileriye dönük ne yapacağını anlatacak ama süresi otuz dakika. Sonra, otuz dakika da bitiyor, akşama geliyoruz, soru-cevap kısmına geliyoruz. Soru-cevap kısmı yirmi dakika, uzatmalarla -on dakika- otuz dakika; on saat yapılan konuşmaların müzakerelerin içerisinde geçen eleştirilerin, konuların, soruların cevabını o yirmi dakikada vermesini bekliyoruz. Bu, doğru bir yaklaşım değil.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Sana ne? Bakan Bey...
ORHAN YEGİN (Ankara) - Peki, "Sana ne?" denilebiliyorsa bana bu konuşmamdan dolayı, o da konuşmasını öyle yapıyorsa sana ne?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bakan Bey, ifade eder.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Olmuyor mu?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bakan Bey ifade etsin kendisini.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Ya, o ifade eder.
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Artıralım o zaman Orhan Bey.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Ben böyle başlıyorum.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Böyle bir hevesin varsa, bakan olma hevesin varsa geç oraya.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Dolayısıyla, arkadaşlar, bu eleştiriler bence biraz insaf, biraz da vicdandan uzak eleştiriler. Hani şundan da bahsetmenizi beklerdik: "Sayın Bakan" diyorsunuz ya, mesela, bizim de keşke şuna hiç girmeseydiniz arkadaşlar diye sizden beklentilerimiz var arkadaşlar. Mesela, Tahsin Ocaklı Vekilimiz geldi, Filistin'de ticaret konusuna girdi, hiç beklemezdik sizden buna girmenizi.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Niye?
ORHAN YEGİN (Ankara) - Neden? Çünkü geçen sene burada bunun cevabı verildi.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bu Meclis şehit verdi, şehit. Biz şehit verdik, şehit.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Neden? Çünkü bununla ilgili Genel Kurulda defalarca konuşmalar yapıldı.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Hasan Bitmez'i düşün.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Neden? Çünkü bu konuyla ilgili Filistin Ticaret Bakanı bile açıklama yaptı. Şu açıklamayı duyduktan sonra bu konuya girmek insafsızlıktır, izansızlıktır, vicdansızlıktır, ayıptır! Ne diyor Filistinli Ticaret Bakanı El-Amur? Diyor ki: "Aslında Filistin ile Türkiye arasında ticari ilişki tarihî ve uzun sürelidir. Filistin halkının ihtiyaç duyduğu malların çoğunun ya doğrudan Filistinli tüccarlar aracılığıyla ya da diğer şirketler aracılığıyla ithal edilmesi ilişkisi vardı. Coğrafi gerçeklik, denize, limana olan konularımız..."
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bırak, bırak, önce "Yok." dediniz.
ORHAN YEGİN (Ankara) - "...ve Filistin'in hâlâ işgal altında olması nedeniyle İsrail limanlarını kullanıyorduk, hâlen de kullanıyoruz. Filistin pazarının Türk mallarından mahrum kalmamasını sağlayacak mekanizmalar açısından durumu inceledik."
VELİ AĞBABA (Malatya) - Muhalefet olmasaydı ticaret devam edecekti. Biz olmasaydık, muhalefet olmasaydı ticaret devam edecekti.
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Devam, devam, sonuna kadar (!)
ORHAN YEGİN (Ankara) - "Bu konuda istişareler sonucu ticari ilişkinin düzenlenmesiyle ilgili spesifik bir mekanizma üzerinde anlaştık ve Türk Hükûmetinden Filistin topraklarını Türkiye'nin İsraillilerle ticareti yasaklama kararından muaf tutmasını istedik, biz istedik. Bu süreci kontrol altına alacak ve Türkiye'nin Filistin pazarına ihracat yasağı kapsamına girmeyen Türk mallarının Filistin kanununda ve Filistin Ulusal Ekonomi Bakanlığı tarafından onaylanan mekanizmalar dâhilinde belirlenen düzeyde tabi tutulmasını sağlayacak bir mekanizma üzerinde mutabık kaldık."
VELİ AĞBABA (Malatya) - Katliam başladığında ticaret var mıydı, yok muydu? Ona cevap ver! Cevap ver!
ORHAN YEGİN (Ankara) - Son cümlesi: "Filistin'i İsrail'le ticaret yasağından muaf tutmasını Türkiye'den biz istedik."
VELİ AĞBABA (Malatya) - Var mıydı, yok muydu? Bu Meclis şehit verdi
ORHAN YEGİN (Ankara) - "Halkımızın yaşaması için Türk ürünlerine ihtiyacımız var. Asılsız iddialar ancak İsrail'e hizmet eder."
VELİ AĞBABA (Malatya) - Ticaret var mıydı, yok muydu, ona cevap ver!
ORHAN YEGİN (Ankara) - Kardeşim, İsrail'e hizmet etmeyin!
VELİ AĞBABA (Malatya) - İsrail'e hizmet eden sizsiniz!
ORHAN YEGİN (Ankara) - İsrail'e hizmet etmeyin! Adamın feryadını duyun, tamam mı! Adamın feryadını duyun! Üç kuruşluk siyaset yapacağız diye, Filistin'i, Türkiye'de Tayyip Erdoğan'ın ve AK PARTİ'nin ömrünü adadığı dava üzerinden kalkıp burada sömürü yapıp puan kapmaya kalkmayın, sizden oradan bir şey gelmez.
VELİ AĞBABA (Malatya) - İsrail'e hizmet eden sizsiniz, cesaretin varsa Netanyahu'nun patronu Trump'a söylesenize, sevgili dostunuza söylesenize! Trump'a laf söyle, Trump'a!
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Ağbaba...
ORHAN YEGİN (Ankara) - Arkadaşlar, Filistinli Bakanın açıklaması.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Aylarca yalan söylediniz, sonra mayıs ayında ticareti yasakladınız; yazıklar olsun!
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - "Ticaret yok." dediniz, yalan söylediniz!
ORHAN YEGİN (Ankara) - Şimdi, şöyle; bugün bir cümle oldu: "Savunma sanayi ihracatı bir efsane." dendi. "Hani biraz abartılıyor, aslı yok." dendi. Küçük bir cümle söyleyeceğim oraya.
HAKKI SARUHAN OLUÇ (Antalya) - Aslı yok demedim Orhan Bey.
ORHAN YEGİN (Ankara) - "Abartılıyor, hani efsane, çok da abartılı bir şey yok rakamlar, sayılar." dendi.
HAKKI SARUHAN OLUÇ (Antalya) - Sayılar dedim, yüzde 3,5 dedim yani.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Şimdi, öyle bir öyle bir ekosistem inşa etmişiz ve büyütmeye devam ediyoruz ki savunma sanayisinde.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Sen öğretmen misin!
ORHAN YEGİN (Ankara) - Yürütülen proje sayısını 62'den 1.400'ün üzerine çıkarmışız ve savunma sanayi firmalarımızın satışlarını 1 milyar dolardan 20 milyar dolara getirmişiz. Yaklaşık 100 bin istihdam ürettiğimiz bir alana dönüşmüş ve ihracat 50 milyon dolardan bugün 8,5 milyar dolara gelmiş; bu rakamları bence efsane görmemek lazım.
"Sayın Bakan sunumunu şiir gibi yaptı." Evet, bir emek var orada; yirmi üç yılın verdiği bir emek, son üç dört yılını da Sayın Bakanın kumanda ettiği bir emek var orada, bir sanat var orada böyle nakış nakış işlenmiş. Evet, onu anlatacak tabii, bundan neyin rahatsızlığını duyuyoruz?
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Sayın Bakana fazla süre vermenize gerek yokmuş, siz nasıl olsa açıklayacakmışsınız.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Orhan Bey, Bakan Yardımcısının da söz alma hakkı var mı ya!
ORHAN YEGİN (Ankara) - Sayın Bakan son birkaç yıldaki, son birkaç yıl üzerindeki verileri anlattı burada, ona bile tahammül edemediniz, o şiire.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Orhan Bey oraya geç, orada konuş.
ORHAN YEGİN (Ankara) - İhracatın geçen seneden bu sene nereye geldiğini cari açığın nereden nereye geldiğini anlattı, ona bile tahammül edemediniz.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Orhan Bey, Ankara Milletvekili olarak.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Ama o şiire eklenecek mısralar var, 2002 ile bugün 2025'i kıyasladığımızda...
VELİ AĞBABA (Malatya) - Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili feryat ediyor, feryat; neden bahsediyorsun ya!
ORHAN YEGİN (Ankara) - ...ihracatımızın 36 milyar dolardan 270 dolara geldiği ve 1 milyar doların üzerinde ihracat yapan il sayımızın bugün 30'un üzerine çıktığıyla ilgili daha ne eklenecek mısralar var oralara, ne eklenecek mısralar var.
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - "Batıyoruz, batıyoruz, sesimizi duyan var mı?" diyor.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Arkadaşlar, keşke siz de böyle şiir gibi bir şeyler yapabilseniz. Yaptıklarınızı böyle bir şiir estetiğiyle anlatabileceğiniz keşke bazı güzel işleriniz olsa ama belediyelerinizin yaptığı, öve öve bitiremediğiniz, arkasında öve öve bitirip duramadığınız adamların yaptığı işlerden biraz boynunuz bükük olduğu için belki bu şiirsel metinlere giremiyorsunuz...
VELİ AĞBABA (Malatya) - Mesela? Mesela?
ORHAN YEGİN (Ankara) - ...ama burada keşke siz de şiirler yazabilseniz ama tatsız tuzsuz cümleler kuruyorsunuz burada.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Kendi belediye başkanına baksana sen!
ORHAN YEGİN (Ankara) - Tatsız tutsuz cümleler kuruyorsunuz, ikide bir döndürüp döndürüp Filistin'den bahsediyorsunuz, ikide bir döndürüp döndürüp tekstil firmalarının taşınmasından...
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Orhan, Mısır'a bak, Mısır'a!
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Orhan Bey, yazdığın bir şiiri okur musun bize?
ORHAN YEGİN (Ankara) - Tekstil firmaları niye taşınıyor? Niye taşınıyor Mısır'a?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Niye taşınıyor söyle.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Mısır'da asgari ücret kaç dolar?
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Mısır'a bak, Mısır'a! Bakan bakamıyor buraya.
ORHAN YEGİN (Ankara) - 130 dolar kardeşim Mısır'da asgari ücret, senin ülkende kaç dolar bugün? 530 dolar.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Önlemini alması gereken kim?
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - 3 milyon ton mısır ihracatı yaptınız.
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Bunun önlemini kim alacak Orhan Bey? Yani şunu mu diyeceğiz: "Orada 100 dolar, öyleyse yapacak bir şeyimiz yok." Bu mudur yani?
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Alan yok yani alan yok, Bakanın bunu düşünmesi lazım.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın milletvekilleri... Orhan Bey...
ORHAN YEGİN (Ankara) - Sen taşınmasın diye teşvik veriyorsun, destek alıyorsun. Bugün şimdi...
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Orhan Bey, bir dakika...
Arkadaşlar, sizler de konuştunuz, hepimiz dinledik.
Sayın Aygun, süreniz geldiğinde konuşun lütfen.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Keşke siz de güzel konuşmalar yapabilseniz, keşke siz de güzel kavramların üzerinde durabilseniz ama dönüp dönüp bize aynı nakaratları, aynı şeyleri döndürüp duruyorsunuz.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Senden öğrendik, her gün aynı şeyleri tekrar ediyorsun.
ORHAN YEGİN (Ankara) - "Battık, bittik, ihracat öldü, ihracatçı mahvoldu, ihracatçı kapanıyor." Ya, bu ihracat mahvoldu, kapanıyor da bu ihracat nasıl artıyor kardeşim, nasıl artıyor?
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - 3 milyon ton mısırı anlatsana bana, Orhan bunu anlat.
ORHAN YEGİN (Ankara) - "Baskılanıyor." dediğiniz döviz kuruna rağmen bu ihracat artıyorsa demek ki diğer bütün alanlar nakış gibi işleniyor, nakış gibi dokunuyor ki Türkiye'de ihracat rakamlarımız artarak devam ediyor.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - İthalat devam ederken neden gümrük vergilerini aşağı çekti, Sayın Bakan bunun cevabını versin.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Öyle bir ortam...
Başkanım...
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Başkanım, bunun cevabını versin.
HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Ama böyle bir usul yok ki Başkanım.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Orhan Bey, ya ara vereceğiz ya da konuşmaları bitireceğiz.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - İşinize gelmeyince "Öyle bir usul yok." Gerçek burada Sayın Vekilim, gerçeği bu.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Aygun, böyle bir usulümüz yok ama.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Sayın Bakan bakmıyor bile buraya bakın, çiftçisi şu anda satamıyor ama ithalat var.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Tutturmuşlar "Yabancı yatırımcı..."
Ağabey, tamam, mısırı anladık.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Koçana bakın, koçana.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Anladık koçanı.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Çiftçinin ürettiği koçan bu.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Koçan ve mısır anlaşıldı, devam ediyoruz.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Gübreye bak.
ORHAN YEGİN (Ankara) - O da anlaşıldı.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - 25 lira olmuş yirmi yılda gübre, utanmamız lazım bizim ya!
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Sayın Aygun, lütfen böyle bir usulümüz yok ama ya!
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Olacak Başkanım, işlerine gelmeyince olmuyor Başkanım.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Süreniz geldiğinde yani sıranız geldiğinde, sürenizi verdiğimizde görüşün, lütfen ama!
ORHAN YEGİN (Ankara) - "Ülke battı bitti, bu şekilde olan bir ülkeye yatırım..."
VELİ AĞBABA (Malatya) - Doğru bir şey konuşur belki, nefes aldı.
ORHAN YEGİN (Ankara) - "Bu ülkede, böyle koşulları olan bir ülkede yabancı yatırımcı gelmez, hatta mevcut yatırımcı bile kaçar." diyorlar. Arkadaşlar, yabancı...
NAİL ÇİLER (Kocaeli) - Orhan Bey, ihracat 500 milyar dolar olacaktı 2023'te, bir de onu konuşun.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Ağabey, bir dakika, Allah'ınızı severseniz, iki kelam edeyim ya! Neyi konuşalım?
NAİL ÇİLER (Kocaeli) - 2023'te 500 milyar dolar olacaktı.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Birazdan konuşalım. Şunu bir bitireyim: Yabancı yatırımcı son bir yılda...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Toparlayalım.
ORHAN YEGİN (Ankara) - ...doğrudan uluslararası sermaye yatırımları bir önceki yıla göre -2002'ye göre demiyorum- yaklaşık yüzde 50 artışla yaklaşık 16 milyar dolar olmuş; siz neden bahsediyorsunuz arkadaşlar ya, Allah'ınızı severseniz!
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - 2007'ye göre kıyasla. 16 milyar dolar rakamı yok!
ORHAN YEGİN (Ankara) - Hasılıkelam, arkadaşlar, tozpembe bir tablo çizmiyoruz.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Ne içiyorsunuz merak ediyorum (!)
ORHAN YEGİN (Ankara) - Bu ülkede üretim yapmanın, ihracat yapmanın; dünyadaki baskıların; dünyadaki sınırlamaların, kısıtlamaların, korumaların hepsinin farkındayız ama bir yandan ihracatın önündeki engelleri kaldırmaya çalışarak bir yandan serbest ticaret anlaşmalarıyla, karma ekonomik konseylerle, komisyonlarla bir yandan tercihli ticaret anlaşmalarıyla, yurt içi yurt dışı fuarlarla, ihracat destekleriyle 119 ülkede...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Kosova'dan ayçiçeği ithalatına izin verdi Sayın Bakan, Kosova'da ayçiçeği ekimi yok.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Buyurun.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Ayrımcılık yapıyorsunuz Sayın Başkan, oraya bir dakika süre daha verdiniz; olmaz böyle bir şey!
ORHAN YEGİN (Ankara) - ...180 merkezde, 234 ticaret müşavirimiz ve ataşemizle, yabancı mevzuat destekleriyle, sürdürülebilir ihracat programlarıyla, hedef pazar önerileriyle, sektör analizleriyle, Eximbank'la, Merkez Bankası destekleriyle, kurumlar vergisi desteğiyle ve döviz kazançlarının vergiden matrah indirimi gibi durumlarla ihracatın ve ihracatçının arkasındayız. Yerli üreticinin korunması için de korumalarla, dampinglerle ithalat vergileriyle, gümrük vergileriyle yerli üretimi ve üreticiyi koruyarak da korumacılıkta dünyada 3'üncü ve damping ve sübvansiyonda Sayın Bakan Bey'in söylediği gibi, 4'üncü sıradayız.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Tamamlayalım.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Üreticiyi koruyoruz, ihracatçının da önünü açıyoruz. Ve işte, bu rakamlar, hamdolsun, her sene artarak geliyor.
İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Ne içiyorsun Orhan? Ne içtiğini söyle, ben de içeyim aynısından (!)
ORHAN YEGİN (Ankara) - Daha da artarak gelecek, daha da mahcup olmaya devam edeceksiniz!