| Komisyon Adı | : | (10/434,2104,2716,2717,2718,2719) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 26 .11.2025 |
ÖMER FARUK GERGERLİOĞLU (Kocaeli) - Evet, teşekkür ederim Sayın Başkan.
Tabii sahadan izlenimler son derece önemli. Zülal kardeşimizin izlenimleri son derece önemli, bize önemli sunumlar yapılıyor. Bu arada sayın misafirlerimize teşekkür ederim güzel sunumlar yaptılar. Sorularım da olacak, katkılarım da olacak. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü sunumunu bitirirken uyumla ilgili bazı şeylerin altını çizdi. Sanki söylemek istediği sahada, pratikte, engelliler işe girdikten sonra kurumlarla iletişimde bir sıkıntılar var, onu biraz daha açmasını isteyeceğim çünkü komisyon için önemli bu. Biz o satır aralarına dikkatetmek istiyoruz, bunu söyleyeyim, bir. İkincisi EKPSS oranlarında çok büyük bir düşüş var. Bize çok başvuru geliyor, kontenjanlar çok çok az, bu böyle olmaz. "Hayatta niye yok engelli." diyoruz, işte, bundan dolayı yok.
Yine, engelli kotasının artırılmasına yönelik çok başvuru geliyor. Geçtiğimiz gün ihraç bir polisle konuştum Sayın Bakanım, ağır engelli, solunum cihazına bağlı bir kızı var, 23 yaşında, eşinden de ayrılmış. Bu kişi eski bir polis, Başbakanlıkta eski bir korumaymış, eşinden de ayrılmış, evinde de solunum cihazına bağlı ağır engelli bir çocuğu var, evinden bir dakika bile çıkamayan bir vatandaş. Çocuğunun solunum problemi olabilir diye kamera taktırmış, banyoya girdiğinde bile, banyodayken, tuvaletteyken bile kameradan izliyor ve çalışamıyor bu kişi, evde oturuyor, engelli aylığı veya bakım aylığıyla yaşamaya çalışıyor kendisi ve çocuğu. Sahadan yine, işte bir örnek yani bu insan nasıl yaşasın? Ve sarf malzemelerindeki o korkunç uçurumu bana anlattı. "Çok sarf malzemesi ihtiyacımız var ve o kadar zor durumdayım ki." diyen bir kişi. Yani sahada işler çok farklı, bunu söylemiş olayım.
Yine, sahadan bir örnek: Dün Otizm Meclisi buradaydı ve dün ne oldu biliyor musunuz Sayın Bakanım? Urfa'da 7 yaşında Poyraz Efe bir bakım merkezinde çıkan yangında yanarak öldü. Ne oldu, ne bitti? Bir bakım merkezinde neden durduk yere bir yangın çıkar, 7 yaşındaki çocuk ölür?Araştırıldı mı, nedir bu? Bu soruşturma başlatılmış ama ne çıkacak bilmiyoruz. Yani bunun benzeri vakalar maalesef çok oluyor.
Yine, önemli bir konu, bizim önümüze çok geliyordu: Danıştayın dün almış olduğu bir kararı var -Komisyonumuz için de önemli, bu bilgiyi de vereyim- Danıştay on yıllık bekleme şartını durdurmuş, 27 Aralık 2024 öncesi ÖTV muafiyetiyle araç alanlar, beş yıllık süre dolduktan sonra satan veya devreden engelli bireyler bundan faydalanacak. Yani geriye doğru yasa çalıştırıldığı için insanlar, 27 Aralık 2024'ten önce alanlar mağdur oluyordu. Danıştay demiş ki: "Bu haksızlık" Bununla ilgili bir yürütmeyi durdurma kararı var, bu da önemli sanırım.
Yine, başvurularda bize çok geliyor... Burada, biliyorsunuz, ben bunu örnek vererek de sayın Genel Müdürün yüzüne de söyledim ama yani bu işler böyle olmamalı, SGK Genel Müdürü buraya geldiğinde biz Mecliste 15 Ocak 2025 tarihinde çıkan yasada Genel Kurulunun arkasında, salonda Genel Müdürle konuştuk, bu yasada, bakın, 2008 öncesi sigorta girişi olanlar mağdur olur mu? "Hayır, mağdur olmaz." dendi. Şimdi, bakın, bize binlerce "Biz mağdur olduk." başvurusu geliyor çünkü tek hastalıktan yüzde 40 şartı getirildi, diğer hastalıkların toplamı kale alınmadı. Bundan dolayı binlerce insan mağdur. Bu çok fazla miktarda, Komisyon bu konuda bir yasa değişikliği girişiminde bulunmalı çünkü mağduriyet çok fazla. Bakın, mesela Tuğba Çelik başvurusu var, skolyoz hastası, kronik restriktif akciğer hastası, astımı var, nefes darlığı, solunum merdiven çıkarken tıkanıyor ve bu durumdayken "Ankara Kocatepe Sosyal Güvenlik Kurumundan çalışma gücü kaybım olmadığına dair karar çıktı. Emeklilik tarihimi beklerken bir anda her şeyi altüst edildi. Engelli bireyler devletimize yük müdür? EYT çıktı ama sonrasında biz engellendik." diyor. Engelli vatandaşların bu konuda çok sitemleri var. Ayrıca orta ve ağır düzeydeki engelliler psikiyatri doktoru ve nöroloji doktoru evlerde ziyaret istiyorlar. SSK kaydı başlangıcı olmayan engelli bakıcılarına borçlanarak emekli olma hakkı getirilmesi ve ÖTV muafiyetli araç alma süresinin beş yıla çekilmesi talep ediliyor. Danıştayın böyle bir kararı oldu, vatandaşların da önemli bir isteği vardı.
Yine, mahalleler arası dolmuşlar engelliler için ücretli -Komisyon bunu da not alsa- dolmuşlar da engellilere ücretsiz olmalı yönünde istekler var. "Engelli alımı kotası yüzde 3'ten 6'ya çıkarılmalı." diye istekler çok geliyor. "Ağır engelli bireylere odaklanın lütfen. Günümüz şartlarında 11.700 bakım ücreti çok yetersiz. Ayrıca, bakan kişinin SGK'ye bağlanması gerekir." istekleri yoğun geliyor. Hakları olan engelli aylığı, engelli bakım aylığı ve sağlık güvencesiyle ilgili tedavi olan yeşil kart hakkı uygulamalarında gelir kriteri yalnızca engellinin geliri varsa baz alınsın, hane halkı kriteri birçok mağduriyete sebep oluyor. Bu konuda acil düzenleme lazım. Yeşil kart uygulamasında gelir testindeki bu uygulamadan dolayı engelli insanlarımız mağdur oluyor. Ayrıca "SGK bu şahıslara zorunlu olarak sağlık sigorta priminden dolayı aylık borç çıkarıyor." şeklinde başvurular var. "İstihdam dolmuş durumda ve bu konuda da bir iyileştirme yapılması gerekir." deniliyor. Yine "Birçok işlemde ücretsiz veyahut da oranların düşürülmesi" şeklinde talepler var.
Ben şunu söylemek isterim: Şimdi, biz Mecliste yasa çıkarırken ciddi işler yapıyoruz. Yani bürokratlarımız bürokrat gibi davranmalı, bize doğruyu söylemeli yani siyasi iktidarın aparatı olmamalı. Yasa çıkarılıyor, arkada konuşuyoruz; bu böyle mi olur, şöyle mi olur? Ya, bir şekilde "Yok bir şey olmayacak, engelliler zarar görmeyecek." deniliyor. Ardından yasa çıkıyor, binlerce kişi "Mağdur olduk." diyor ve engelliler haklı çıkıyor. Yani bunlar son derece önemli yani tekrar tekrar yasa çıkarmak zorunda kalmasın bu Meclis. Bürokratlara da ben buradan hatırlatmak istiyorum: Lütfen, bunlara dikkat etsinler. İşte, şimdi, bunun bedelini binlerce insan bu emeklilik hakkını alamayarak, büyük zorluklar çekerek çekiyorlar. Tekrar, sanırım Komisyonumuz bu konuda bir yasa çalışması yapacak. Sayın Bakanıma güveniyorum. Yani mutlaka bu konuda bir değişiklik, bir yasa teklifi konusunda çalışma yapmamız gerekiyor çünkü kanayan bir yara, binlerce insan bize başvuruyor diyorum, teşekkür ediyorum.