KOMİSYON KONUŞMASI

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Teşekkürler.

Ben kadın sağlığından bahsedeceğim ama şöyle bir tabloyla karşı karşıyayız: Şimdi Bakanlığın burada bürokratları var, ilk sırada hiç kadın bürokrat yok, sonraki sıralardaki bürokratlardan Özel Kalem Müdürü ve Yönetim Hizmetleri Sorumlusu, Proje Sorumlusu, Hukuk Müşaviri, Basın Müşaviri, Kamu hastaneleri Bakan Yardımcısı var...

SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Genel Müdür...

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - ...ama en nihayetinde sağlıkla ilgili bürokrat, kadın bürokrat ihtiyacımız; bir arkadaşın ismini duyduk. Hâliyle ben kadın sağından bahsederken bir empatiye ihtiyaç duyuyorum ve bunu üzgünüm, şu ön sıradan, bir arkasındakinden sağlayamıyorum. Neden sağlayamıyorum? Çünkü biz mesela şöyle tablolar görüyoruz: Bir genç kadın kadın doğum polikliniğinden randevu aldığında, testler yaptırdığında bunların sonuçları için ailesi aranıyor. Bunu evli kadınların bile yaşadığını, anne babasının arandığını öğreniyoruz misal. Sosyal medya iyi ki var bu anlamıyla. Hâliyle, bunun nasıl bir kadın sağlığı açısından engelleyici olduğunu, kadınların sağlığa erişimini başka bir pozisyondan nasıl engellediğini bence bir kadın bürokrat, kadın sağlıkçı çok daha iyi anlar. O yüzden ben şurada göz temas kurarak ilk sırada bir kadın arkadaşla bunu konuşabilmek isterdim, daha iyi hissederek konuşurduk açıkçası. Ya, çok utanarak şu ihtiyacı hissediyorum: Sağlık Bakanlığına, Sağlık Bakanına, bürokratlara doğurganlık hakkının sadece doğurmayı içermediğini, aslında rahmin, yumurtalıkların, genitalin sağlığını içerdiğini, bununla ilgili kadının iradesini içerdiği anlatmak zorunda hissediyorum. Ya da örneğin, "normal doğum" diye bir şey olmadığını "vajinal doğum" "sezaryenle doğum" gibi adlar olduğunu, temelde doğumla ilgili meselenin anne ve bebek sağlığıyla ilgili olduğunu, kadınları "Şu şekilde doğurmalısın." diye yönlendirmenin bir baskı olduğunu anlatmak zorunda hissediyorum. Ben doğurmadım, doğuran kadınlardan biliyorum ki...

SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Doktor musunuz siz?

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Hayır, değilim, olmama gerek yok, bir kadın olarak kadınlarla...

SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Anlatıyorsunuz...

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Evet, çünkü bunu merak ediyorum ve araştırıyorum, araştırıyoruz. Evet, farkındayım...

SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Kaç kat kesiliyor?

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Bakın, ben de şundan bahsetmiyorum, onu yapalım, bunu yapalım demiyorum, kadınların üzerinde bunun baskısını oluşturmanın, bununla baskı yapmanın, bunu planlamanın, bunu anne ve çocuğun...

SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - "Anne çocuk sağlığı" diyorsunuz ya, sezaryenle kaç kat kesiliyor anne?

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Ya, anne ölüm oranlarının son yıllarda düşmesinde sezaryen etkisi olduğu gerçeğini atlayacak mıyız?

SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Sezaryende kaç kat kesiliyor anne?

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Bakın, Sayın Bakan, ben de size diyorum ki sanki "normal doğum" dediğiniz vajinal doğumda kadının hiç bir fiziksel yarası olmuyormuş gibi konuşmayalım yani bunun adı "vajinal doğum" bunun adı bu değil yani. Bunun dışında da doğurganlık hakkıyla ilgili şunu konuşmak zorundayız: Kaç tane devlet hastanesinde yasal süre olan on haftaya kadar kürtaj işlemi yapılıyor? Çoğunda yapılmıyor. Gazeteciler bunu çok araştırdılar, bir çok devlet hastanesinden randevu alınamadığını, bu işlemin yapılamadığını biliyoruz ve bunun üzerine de kadınların bir de hastaneye gitmelerinin önü oralarda aileleri aranarak vesaire engelleniyor. Biz sağlık politikasından bahsediyoruz, benim ideolojik olarak nerede durduğumun bir önemi yok bu anlamıyla. Sağlık Bakanlığında Bakanın, bürokratların, iktidarın ideolojik olarak nerede durduğundan daha önemlidir sağlık hakkı. Sağlık hakkı bu şekilde elinden alınmış olunuyor insanlar.

Bir başka mesele de hormon meselesi. Bir transların hormona erişimi Medeni Kanun madde 40'da 18 yaştan başlarken 21 yaşa hangi şekilde yükseltiliyor? Bunun doğru olmadığını, meşru olmadığını biliyoruz. Hem transların hakkı olan kendi uyum süreçleri için hormon hakkı önce geçen yıl e-reçeteyle, şimdi 25 yaş sınırı ve bunların uyum sürecinde kullanması yasaklanarak engelleniyor hem de şöyle bir sorun var: Kadınların menopoz öncesi ve süreçlerinde hormon kullanımı engelleniyor. Nasıl engelleniyor? Bunun kansere neden olduğu vesaireyle ama bugün yine aslında çoğunlukla da buna maruz kalmış, hormon kullanabilmek için mücadele etmiş kadınların yaptıkları, yazdıkları, deneyimlerini anlattıklarıyla öğreniyoruz. Biz bunları Bakanlığın yaptığı çalışmalardan öğrenemiyoruz, hormonun kullanılabilip kullanılamayacağına dair. Hormon öyle ideolojik olarak belirleyebileceğimiz bir şey değil. Bu, hastanın sağlığına ilişkin bir şey, hastanın bedeniyle kurduğu ilişkiye ilişkin bir şey ya da transların kendi bedenleriyle kurdukları ilişkiye dair bir şey. Bu, bizim ideolojimizle belirleyebileceğimiz bir şey değil. Benim bunun hakkında söz hakkım yok; hekim olmadığım için değil sadece, o beden benim olmadığı için benim hakkım değil.

Bir başka meseleden daha bahsedeceğim ama süre bitti.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Bu kadar yeterli.