| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 21 .11.2025 |
VELİ AĞBABA (Malatya) - Arkadaşlar, ben başlıyorum. Ben konuşurken laf atmıyorsunuz.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Laf atmak caizdir arkadaşlar. Öyle mi, caiz midir?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Caiz tabi, laf atabilirsiniz.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sayın Bakan; öncelikle bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum.
Şimdi, sözlerimin başında, birkaç meczup dışında, işte "13 yaşındaki çocukla evlenilebilir." diyen, "teşhirci" diye muayene etmeyen, farklı cinsiyetten olduğu için muayene etmeyen sağlık çalışanı doktorlar dışında tüm sağlık emekçilerine teşekkür etmek istiyorum. Yine, doktor-hasta ilişkisinde siyasi bir görüş gözetmeyen, bu anlamda cinsiyet, mezhep, etnik köken, suçlu, suçsuz ayrımı yapmadan görevlerini yapmaya çalışan, şiddete uğrasa da görevlerini büyük sadakatle yapan tüm sağlık çalışanlarına şükranlarımı sunmak istiyorum.
Sayın Güneş, benden önce konuştu, dersine çalışmamış. "İkili nakil" dedi, ben şimdi müsaade ederseniz bu naklin ne kadar büyük olduğunu, ne kadar önemli olduğunu sizlere anlatacağım.
Şimdi, değerli arkadaşlar...
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Benim orada bir katkım yok mu?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Anlatacağım ben sana, şimdi katkın var mı, yok mu birazdan dinle beni.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Nerede katkın var?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Şimdi, Sayın Sağlık Bakan o da nakilci...
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Malatya Üniversitesi ne zaman kuruldu?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Anlatacağım ben sana şimdi.
...o da organ naklinde çalışıyor. Sayın Bakan mektepli, ben de alaylı bir karaciğer organ nakilciyim, onu belirtmek istiyorum.
Şimdi, değerli arkadaşlar, bugün size Anadolu'nun en güzel şehirlerinin birinde Türkiye'ye ve dünyaya örnek olan bir başarı öyküsünü övünerek sizlere anlatmak istiyorum, Sayın Bakan yakinen takip ediyor. Tohumları Profesör Doktor Fatih Hilmioğlu döneminde atıldı ve gelişmesinde önemli katkıları olan Profesör Doktor Cemil Çelik eski rektörümüz, yine eski rektörü Profesör Doktor Ahmet Kızılay'a, şu anki rektörümüz Nusret Akpolat'a teşekkür ediyorum. Biz aslında -biraz önce söyledim- Sayın Bakanla aynı tedrisattan geçmişiz, sanırım Sezai Yılmaz'ın tedrisatından siz de geçtiniz. Yine, bir dönem -şu anda Amerika'da- nakil konusunda uzman olan Maraş Nurhaklı gururumuz olan Akın Tekin'i de anmak istiyorum, o da bizim yakın dostumuzdur.
Değerli arkadaşlar, organ bağışı konusunda gayretler iyi, 3'ten 7'ye çıkması sevindiricidir ancak buradan size bir öneri sunmak istiyorum, tüm gruplara sunmak istiyorum. Zaman zaman bazı kampanyalar, öneriler tutmuyor, örneğin "Üç çocuk yapın." diyor Tayyip Bey, bizimkiler inat ediyor, yapmıyor Tayyip Bey söylediği için.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Onu bize söylüyor zaten.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Organ naklî konusunda da buradan size bir çağrıda bulunmak istiyorum. Tüm siyasi partilerden oluşan bir heyet kurarak, bir çalışma yaparak tüm siyasi partileri harekete geçirerek organ naklini artırmamız lazım. Pardon, affedersiniz, organ bağışı konusunda hâlâ istediğimiz noktada değiliz, bunu belirtmek istiyorum. Ülkemizde son yıllarda çapraz nakil konusunda büyük gelişmeler sağlandı. Sayın Bakanın da deyimiyle bir devrim yaşandı, İnönü Üniversite Karaciğer Nakil Enstitüsü ve Boston Üniversitesi iş birliğinde çapraz karaciğer naklî sayesinde organa ulaşamayan, geçen yıl 86, bu yıl 100'ün üzerinde hastaya organ sunuldu. Çapraz karaciğer naklinde İnönü Üniversitesi sadece Türkiye'de değil, dünyada tartışmasız bir numara. Yapılan toplam karaciğer naklinde de İnönü Üniversitesi yılın on bir ayında 300'ün üzerinde karaciğer naklî yaptığı, her gün Üniversitemiz, Enstitüsünüz devam ediyor bu konuda, sizin yüksek desteklerinizi bekliyoruz. Özellikle Turgut Özal Tıp Merkezine robot alımıyla ilgili kısa sürede içerisinde, bu yıl içerisinde inşallah bunu çözersiniz.
Şimdi, değerli arkadaşlar, bakın, bu çapraz nakil çok önemli bir şey. Profesör Tayfun Sönmez ve Profesör Utku Ünver, Boston Üniversitesindeki bu ekip, daha önce Nobel Ekonomi Ödülü'nü alan ekiptir, onların orada yapmış olduğu çalışmayı hem böbreğe hem karaciğere uyguladılar. Şöyle anlatayım, İsmail Bey de anlar belki. Şimdi, diyelim ki hasta var, donör var yani alıcı var, verici var ama vericiyle alıcının etik kurallardan dolayı bazen dokusu uymuyor, kan grubu uymuyor, kilosu uymuyor vesaire, onlara çapraz şekilde naklediyorlar. Bakın, sadece dünyada 10 miktarında dünyada çapraz nakil yapılmış, bunun 9'unu Malatya yapmış ve bizim sayımıza ulaşan dünyada bir örnek yok. Biz 7'li yapmışız, 6'lı yapmışız, bizim dışımızda buna ulaşan kimse yok. Hem Tayfun Sönmez hem Utku Ünver'e teşekkür ediyorum hem de Sezai Yılmaz'a ve ekibine çok teşekkür ediyorum. Hakikaten bu sağlık çalışanlarının hakkı ödenmez, birçok sağlık çalışanının hakkı ödenmez ama bunlar dışarıda, piyasada ya da yurt dışında çok büyük paralar kazanacakken üniversitenin verdiği, Sağlık Bakanlığının verdiği çok cüzi maaşlarla çalışmaya devam ediyorlar ve bir anlık da ayrılmayı düşünmüyorlar. Hakikaten Malatya'nın kayısısı dışında bir markamız daha oldu, buna katkısı olan herkese teşekkür ediyorum. Tabii, bu Karaciğer Enstitüsünün yapılmasında -hakkını yemeyelim- Sayın Sayın Cevdet Yılmaz o zaman Kalkınma Bakanıydı, onu da emeği var. Yine, Ticaret ve Sanayi Komisyonu Başkanı AK PARTİ Malatya Milletvekili sevgili Mücahit Fındıklı'nın da çok emeği var, onlara da buradan huzurlarınızda teşekkür ediyorum, unutmadığımızı söylemek istiyorum.
Şimdi, Malatya'yla ilgili birkaç şeyi daha söyleyeceğim. Tabii, bizim Malatya İnönü Üniversitesi Tıp Merkezimiz önemli bir merkez...
SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Sayın Başkanım, bir şey söyleyeceğim.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Buyurun.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Sayın Ağbaba teşekkür ediyorum.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Sözümü baştan alırsın artık.
SAĞLIK BAKANI KEMAL MEMİŞOĞLU - Sayın Ağbaba'nın süresini geçmek istemiyorum ama bu nakil sanki çok basitmiş gibi gelmesin. 7 çapraz demek yaklaşık 21 ameliyatı beş senede, beş saat içinde, ekipler tarafından -bir ekip de yaklaşık 5 kişiliktir minimum- aynı anda beş saatte 21 ameliyatı yaparak karaciğerleri, böbrekleri "match" ederek ameliyat yapmaktır. Bunun bilgisayar yazılımının ayrı demin bahsettiği gibi ama esas dünya rekorudur bu; Sezai Hoca'ya ve Malatya'ya teşekkür etmek için söz aldım.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Ben de o zaman ilave yapayım, yaklaşık on iki saat sürüyor, sabah sekizde başlayıp akşam sekizde bitiyor. Ayrı ayrı ameliyathanelerde, 14 ameliyathanede bir taraftan alıcı, bir taraftan verici, aynı anda müthiş bir şey yani iyi ki varlar, iyi ki de siz destek oluyorsunuz, size teşekkür ediyorum desteklerinizden dolayı.
Şimdi, tabii, ben biraz Malatya konuşayım. Yine, Malatya'da bizim hem Turgut Özal Tıp Merkezi...
ERHAN USTA (Samsun) - Bir bitiremedin Malatya'yı, çalışmıyor mu AK PARTİ'liler?
VELİ AĞBABA (Malatya) - Vallahi bitiremiyorum Malatya'yı, benden başka da konuşan yok, sağ olsunlar.
ERHAN USTA (Samsun) - Çalışmıyor AK PARTİ'liler.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Ben o konuda yorum yapmayayım, Ali Karaoba'yla İsmail Bey...
Şimdi, Malatya Eğitim Araştırma Hastanesi var hem geçmiş dönemdeki Başhekim Selçuk Bey, onlar da çok iyi çalıştı, şu anki Fatih Gönültaş Hoca'mıza teşekkür ediyorum, Battalgazi Hastanemiz Başhekimlerine teşekkür ediyorum, İnönü Üniversitemize teşekkür ediyorum.
Biraz da sorunlarımız var, onları da söylemek istiyorum. Şehir hastanesi tabii daha yapılamadı ama yine İkizce bölgemiz var bizim, 20 binin üzerinde konut yapıldı, sanırım oraya bir hastane ihtiyacı olacak. Acil durumlarda trafik de göz önüne alınırsa hastaneye ulaşmak yarım saatten önce olmuyor. Ayrıca Gelinciktepe, Çamurlu bölgelerinde TOKİ konutları ve nüfusu hayli artan bu bölgede mutlaka hızlı bir şekilde trafik sağlık testlerin yapılması gerekiyor. Sizin bir sözünüz var Malatya'ya, hastanesi olmayan tek ilçemiz Arguvan, Arguvan'a bir hastane sözü vermişsiniz, inşallah şimdi bir araya girer, o sözü de gerçekleştirdiğinizi söylersiniz Sayın Bakan. Sonra mı söyleyeceksiniz? Arguvan'nın nüfusu 7 bin, 8 bin ama yazın çok artıyor, örneğin Arguvan'ın Türkü Festivali'ne iki gün boyunca 100 binin üzerinde insan geliyor, çok önemli bir ilçe, onu ifade etmek istiyorum. Birçok ilçemizde doktor eksikliği var, Kuluncak'ta eksiklik bulunuyor, laboratuvarların olduğu ama tahlillerinin Malatya'da yapıldığı belirtiliyor. Tam teşekküllü hastane olmadığı için Malatya'nın en uzak ilçelerinden birisi olan Kuluncak'ta özellikle kalp krizi vakalarına insanlar hayatını kaybediyor. Yine, il genelinde 289 aile hekimliği birimi bulunmakta, bu birimler 98 aile sağlığı merkezinde hizmet sunuyor. Deprem sonrasında Aşağı Bağlar, Sarıcıoğlu, Fahri Kayahan, Paşaköşkü Aile Sağlığı Merkezleri için prefabrik aile sağlığı merkezleri yapılmış olup hâlihazırda konteynerde hizmet veren ASM'ler için de ivedi prefabrik aile sağlık merkezlerinin yapılması gerekiyor. Apartman altında hizmet veren aile sağlık merkezleri ivedi olarak buralardan çıkarılması gerekiyor. Aile hekimlerinin taleplerini dikkate almanız gerekir diye ifade etmek istiyorum. Hekimlerde sağlık hizmetlerinde vergi yükü getirilmesine insanlar tepki duyuyor. Kısaca Malatya'nın sağlık sorunlarıyla ilgili sizden destek talep ettiğimizi tekrar ifade etmek istiyorum.
Şimdi, tabii, Kayıhan Hocam çok güzel bir sunum yaptı, ben onun alanına çok girmeyeceğim ama doktor maaşlarıyla bir karşılaştırma yapmak istiyorum. 2010'da 42 maaşla alınan bir ev doktorlar tarafından şu anda 68 maaşla alınabiliyor, kayıp yüzde 62. Hemşire 2010'da 67 maaşla bir ev alabilirken 2025 yılında 138 maaşla ev alabiliyor.
Şimdi, değerli arkadaşlar, bakın, Türkiye'de -Kayıhan Hocam söyledi- beş yılda yaklaşık 10 bin hekim yurtdışına gitmiş durumda.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
YAŞAR KIRKPINAR (İzmir) - Dönenler de var.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Ya, dönen mönen yok!
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ağbaba, bir saniye.
Buyurun.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Bakın, buradan giden hekimler bizim hekimlerimiz yani dolayısıyla bunların gitmesini önlemek lazım. Daha önce biraz iyileşti hekimlerin şartları ama hâlâ bir hekimin maaşıyla bir ev alması mümkün değil, bir araba alması artık çok daha zorlaştı. Dolayısıyla hekimleri de burada tutacak önlemleri almak lazım. Bu sadece parasal önlem değil, demokrasi, hukuk, özgürlük, ifade özgürlüğü gibi durumları da almak lazım. Hepinizin çocukları var, herkes korku içerisinde ve umutsuzluk içerisinde yaşıyor. Birçok genç sadece 19 Mart eylemlerine katıldığı için yatarı bir gün olmadan cezaevinde yatıyor, kötü muamele görüyor vesaire. Şimdi, doktor maaşlarıyla ilgili, bakın, pratisyen doktor 90 bin ile 100 bin arası, asistan doktor 100 bin ile 120 bin arası, uzman doktor 140 bin ile 150 bin arası, yan dal uzmanı 180 bin civarında maaş alıyor. 2013-2023 arası reel maaş değişimi Türkiye'de nerede, OECD ülkelerinde nerede, bir bakalım: Macaristan'da hekimler yüzde 17,5, Letonya'da yüzde 11, Litvanya'da yüzde 19, Polonya'da yüzde 6,5 ve Türkiye'de ise maalesef sadece yüzde 2,1, uzmanda da reel artış yüzde 1,7 olmuş durumda. Dolayısıyla hekimlerimizin OECD'nin çok altında çalışma şartları var.
Yine, değerli milletvekilleri, Türkiye, sağlık harcamalarının millî gelire payında 4,28'le sonuncu durumda; birinci sırada ABD, sağlık harcamalarının millî gelire oranı yüzde 16,69, Yunanistan 8,39, İsveç'in 11,28, Fransa'nın 11,50, Almanya'nın 11,74 gibi bir eğilimi var. Dolayısıyla sağlık harcamaların artması lazım. Özellikle hekimlere bu kadar hakaret, sağlık çalışanlarına bu kadar şiddet kolay olmamalı. Bu konuda da birçok şehit verdi sağlık camiası.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ağbaba, iki dakika daha veriyorum.
VELİ AĞBABA (Malatya) - Sözlerimi bitiriyorum, teşekkür ediyorum, sonra kullanırım bunu Sayın Başkan.
Ben tekrar bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum. Tekrar Malatya'da sadece Sezai Yılmaz değil, altında Adil Hocası var, başka hocalar var, onlara da teşekkür ediyorum, hakikaten büyük fedakârlıkla çalışıyorlar. Sadece karaciğer nakli konusunda değil, yine, kanser konusunda da çok iyi Malatya. Birçok bölgeden hem kalbe hem karaciğere hem böbrek nakline insanlar geliyor.
Şeyi söylemeyi unuttum değerli milletvekilleri, bilmeniz açısından söylüyorum, sadece Türkiye'den hasta çekmiyor, sadece Bingöl'den hasta gelmiyor, örneğin, Azerbaycan'dan da geliyor, Kazakistan'dan da geliyor, Avrupa'dan da geliyor ve buradaki ekip yurt dışına karaciğer nakil eğitimine gidiyor, bunu da belirtmek istiyorum.
Tekrar bütçenizin hayırlı olmasını diliyor, teşekkür ediyorum.