| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 19 .11.2025 |
AYŞE SİBEL YANIKÖMEROĞLU (İstanbul) - Teşekkürler.
Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli Komisyon üyeleri ve bürokratlar; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Gebze'de çöken binada yaşamını yitiren vatandaşlarımızı anarak sözlerime başlamak istiyorum. Üzerinden yirmi gün geçti, iddialar son derece vahim, uzmanlar metro inşaatının sebep olduğuna işaret ediyor. Tüm sözleşmeler, denetim kayıtları ve 2017'deki uyarı raporu derhâl açıklanmalı, sorumlular hesap vermeli.
Evet, önümüzde vatandaşın sırtındaki vergi yükünü yansıtan bir bütçe var. Bu bütçe şeffaflıktan uzak, adaletten yoksun bir anlayışın ürünü. Şu soruyu sormak isterim Sayın Bakan: Bu bütçe 85 milyonun mu yoksa sürekli ihaleleri alan belli şirketlerin bütçesi midir?
Sayın Bakan, 21/b maddesi öngörülemeyen özel ve acil durumlarda kullanılmak üzere düzenlenmiştir ancak iktidarınızda 21/b genel ihale usulü hâline gelmiş durumda. Hangi acil durum nedeniyle ihaleler sürekli davet usulüyle, pazarlıkla verilmelidir? Açık ihale yapmak neden bu kadar zor sizin için? Bu yöntem şeffaflığı ortadan kaldırarak ranta hizmet ediyor sadece. Mesela, yakın zamanda Bingöl Havalimanı PAT Sahası İhalesi neden iptal edilerek açık ihaleden pazarlık usulüne dönüldü? İzmir Havalimanı PAT sahaları onarımı da aynı şekilde 21/b kapsamında yapıldı. Bu işlerin neden acil sayıldığı ve rekabetten kaçırıldığı açıklanmalıdır.
Sayın Bakan, bundan on dört yıl önce iktidarınız "2023 yılında hızlı tren hattı 10 bin kilometre olacak." vaatleri verdi ancak güncel olarak yalnızca 2.251 kilometre hat yapılabilmiş, hedefin dörtte 1'ine bile ulaşamamışsınız yani bu çok büyük bir başarısızlık.
Ankara-İzmir Hızlı Tren Projesi'ne ne oldu Sayın Bakan? On iki yılda 7 bakan eskitti ama hâlâ tamamlanamadı. Yine, aynı şekilde, Bursa-Bilecik hattı on bir yıldır niçin tamamlanamıyor? Ülkemiz için hayati öneme sahip bu projeleri neden bitiremiyorsunuz? Bu sürenin uzaması sadece maliyeti artırmakla kalmıyor, bölgenin ekonomik gelişimini de engelliyor. Daha da vahimi, projelerin finansmanında yabancı sermayeye bağımlıyız. Neden bu projelerde yerli finansman ve yerli, millî kaynaklarımız kullanılamıyor?
Evet, son olarak, Kanal İstanbul projesine değinmek istiyorum. Bakanlığınıza Kanal İstanbul konusunda soru önergesi verdik; yaklaşık 11 soru. Fizibilite raporu, kaç ihale yapıldığı, referandum düşünülüyor mu gibi 11 kritik soru sorduk ve bize gelen cevabı size göstermek istiyorum. Sadece 3 satırlık hazır bir metin; "Boğaz tehlikeli, kanal emniyette olacak." gibi genel ve soyut ifadelerle geçiştirmişsiniz. Bilimsel etki analizi, harcanan bütçe ve verilen ihalelerin maliyeti gibi somut sorularımızın tamamı cevapsız kalmış. Sizden şeffaflık bekliyoruz; Kanal İstanbul'un gerekliliğine hamasetle değil, somut ve bilimsel verilerle konuşmanızı istiyoruz. Açıkçası, Kanal İstanbul'la Sazlıdere havzasını gayrimenkul projesine dönüştürüyorsunuz yani.
Sayın Bakan, ülkemizdeki krizin en önemli nedenlerinden biri yandaşa peşkeş çekilen yap-işlet-devret projeleri. "Halkımızın cebinden 5 kuruş çıkmayacak." dediğiniz projeler yüzünden milyarlarca dolar uçtu gitti. Kamu-özel iş birliği projelerinde maliyet ve garanti yükleri bütçeyi her yıl daha fazla zorluyor. 525 milyar Türk liralık ulaştırma bütçesinde kamu-özel iş birliği yükünün payı şeffaf biçimde açıklanmalıdır. Biz bu israf ve adaletsizlik bütçesine şiddetle karşı çıkıyoruz.
Teşekkür ediyorum.