ADALET KAYA (Diyarbakır) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, Sayın Bakan, değerli bürokratlar; selamlıyorum salondaki herkesi.

Şimdi, ben bugün 2026 yılı Ulaştırma Bakanlığı bütçesiyle ilgili olarak öncelikle seçim bölgem Diyarbakır'ın sorunlarıyla başlamak istiyorum. Hem sorunlardan bahsedeceğim Sayın Bakan hem de çözüm önerilerimizi sizlerle paylaşacağız. Son aylarda Diyarbakır'daki trafik sorunu hem yerel hem ulusal basına fazlaca yansıdı, o gündeme geliyor. Kentte yaşayan herkesin günlük hayatını etkileyecek düzeyde bir yoğunluk söz konusu ne yazık ki ve bu, artık, insanların gündelik hayatını o kadar çok etkiliyor ki öğrencinin okuluna, üniversitesine yetişmesini, hasta ve yaşlı insanların hastaneye erişimini zorlaştıran bir hâl almış durumda. Dolayısıyla böyle bir tablo var önümüzde bununla birlikte ne yazık ki kent içi trafik sıkışıklığı, ölümlü ve yaralanmalı çokça kazaya da neden oluyor. Sayın Bakan, Diyarbakır'ın ben bu kronikleşmiş ulaşım sorununu gidermek için yıllardır gündemde olan ve Bakanlığınız tarafından da onaylanan bir raylı sistem projesi hâlihazırda mevcut. 2023 yılında tamamlanması öngörülen Dağkapı Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesi Tramvay Projesi'nden söz ediyorum ancak proje hâlâ yapım aşamasına bile geçemedi. Ocak 2024'te bu konuyla ilgili size bir soru önergesi yazmıştım, hem bu projeye ayrılan ödeneğin akıbetini sormuştum hem de projeye ne zaman başlanacağını sormuştum, maalesef, tam bir buçuk yıl sonra yanıt alabildim, bu yanıt da projenin Bakanlığınızca onaylandığı fakat Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin herhangi bir talebinin olmadığını belirtmiştiniz. Bugün burada Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin bu projeyle ilgili size sunduğu çözüm önerilerini ben burada bir kere daha ifade etmek isterim, Komisyondaki diğer arkadaşların da huzurunda. Belediyenin yaklaşımı nettir, yaklaşık 200 milyon dolar maliyetindeki projenin finansmanını ya Bakanlığın üstlenmesi ya da belediyenin uluslararası finans kuruluşlarından kredi alabilmesi için de İLBANK'ın doğrudan muhatap olması gerekiyor. Yani 2 tane çözümü var, ya siz karşılayacaksınız ya da kredi çekmesi konusunda İLBANK destek olacak. Belediye, uluslararası kredi kuruluşlarıyla görüşme yapmış ve bu konuda olumlu dönüşler de sağlamış ama şöyle bir sorun var: Kredinin İller Bankası tarafından çekilmesi ya da hazine teminatı gerekmekte. Bu çerçevede hem İller Bankası hem de Bakanlığınıza resmî talepleri iletilmiş durumda, dilekçe örnekleri bende de mevcut, birazdan size takdim edeceğim Sayın Bakan. Özellikle belirtmek isterim ki Diyarbakır'daki bu proje, geniş bir toplumsal ve kurumsal mutabakatla, uzlaşıyla talep ediliyor. Diyarbakır halkı, Belediyenin eş başkanları, yine sivil toplum örgütleri, Sanayi ve Ticaret Odası ve diğer bütün örgütler yanı sıra Diyarbakır Valisi Sayın Zorluoğlu'nun da bu yönlü bir talebi var ve yakın zamanda bu konuyla ilgili olarak Cevdet Yılmaz'la da görüştüğünü duyum olarak aldık biz. Dolayısıyla, bütün kesimler tarafından ortak uzlaşılmış bir konu, o nedenle artık size bakıyoruz. Belediye, finansman sağlandığında iki ay içerisinde ihaleye çıkabileceğini, tramvayların bakım onarımı için gerekli alanın hazırlandığını ve projenin hayata geçmesi için tüm teknik hazırlıkların tamamlandığını ifade etti. Bu noktada artık, ihtiyaç duyulan şey fiilen mali ve idari olarak sizin süreçleri açmanızdır, bu böyle.

Diğer bir konu Sayın Bakan, Diyarbakır'ın ulaşımını yine rahatlatacak önemli bir proje, yine, Diyarbakır Garı ile Ergani arasında bölgesel tren seferlerinin başlatılmasıdır. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin hazırladığı ve 17 Eylül 2021'de Bakanlığınız tarafından onaylanan Ulaşım Master Planı da mevcut tren hattının kentin ulaşım sistemine entegrasyonunu açıkça önerilmektedir bu onayladığınız projede. Belediyenin önerdiği hat Sur Çarıklı'dan Ergani Çayönü'ne uzanan ve hâlihazırda yük taşımacılığında kullanılan hattır. Yani yeni bir altyapıya gerek olmadığını ifade ediyorum. Belediye hat üzerine OSB durağı ve hastane durağı gibi kritik ara durakları eklemeyi de taahhüt ediyor. Bölgesel tren projesine ilişkin yolcu projeksiyonları, karbon emisyonu etkileri, ekonomik fizibiliteler ve ring seferleri dâhil tüm detaylar hazırlanmış ve TCDD yani demiryolları taşımacılık ve iyi işletme genel müdürlüklerine sunulmuştur. Onların da verdiği yanıt: "Bakanlık uygun görürse proje gerçekleştirilebilir."dir. Bu nedenle belediye bu projeyi kamuoyuna açıkladı ama bunu açıkladıktan hemen sonra Batman Valiliği tarafından benzer bir proje "BAT-RAY" adıyla duyurulmuştur. Elbette bu tür projelerin örnek alınması ve çoğalması olumludur ancak kayyum döneminde onaylanan projelerin seçilmiş belediyelerin taleplerinden daha hızlı ilerlemesi demokratik teamüller açısından sorunlu bir durumdur Sayın Bakan. O nedenle seçilmiş belediyelerinin taleplerinin de aynı ciddiyetle değerlendirilmesi gerekir bu konuda sizin dikkatinize sunuyoruz bunu.

Sayın Bakan bir de Elâzığ'dan bahsetmek istiyorum. Maden ilçesinden gelen bir talep var. Maden ilçesindeki PTT Binası 6 şubat depremlerinde hasar aldığı için Haziran 2024'te yıkılmış ancak yenisinin yapılmasına karar verilmiş olmasına rağmen tasarruf tedbirleri kapsamında ne yazık ki inşaatı sürekli ertelenmekte ve bir türlü inşa edilmemektedir. Üstelik yurttaşlar binanın bulunduğu arazinin zemin açısından sağlam olduğunu söylüyorlar. Buna rağmen mahallenin sağlam olmadığı gerekçesiyle PTT'nin yerinin değiştirileceğine dair de bir bilgiyi ifade edilmiş. Bu durum söz konusu arazinin maden sahası olarak şirketlere açılması ve faaliyetleri için kullanılması konusunda Maden halkını rahatsız ediyor, kaygılarına yol açmış durumda. Yurttaşların bir diğer haklı serzenişi var: Hâlâ enkazın kaldırılmamış olmasına da tepki gösteriyorlar yani üzerinden bunca vakit geçmesine rağmen. Bunu da böylece iletmiş olayım.

Son olarak, PTT çalışanlarının sorunlarından bahsetmek istiyorum Sayın Bakan, bu çok önemli. Biliyorsunuz ki bu konuyla ilgili yaklaşık 38 bin personel görev yapmakta PTT'de. Bunların (399 no.lu) statüde çalışanlardan idari hizmet sözleşmeli personel ve şirketlere bağlı taşeron çalışan işçilerinden oluşmakta olduğunu biliyoruz zaten. Şimdi, bu parçalı istihdam modeli eşit işe eşit ücret ilkesini açıkça ihlal etmekte ve ne yazık ki işi yapan çalışanlar arasında bir farklılık yaratmaktadır. Bunun düzeltilmesi gerektiğini ifade etmek istiyorum. Bir diğer önemli konu (399 no.lu) çalışanlar yani şu statü 399/(II) sayılı cetvele tabi personel. Onların haklarının ne yazık ki diğerleriyle ilgili yani çok ciddi bir fark olduğunu ifade etmek istiyorum. Özellikle de uğradıkları baskı, adaletsizlik ve değersizleştirme politikalarıyla karşı karşıya olduklarını, bu durumun çalışanların kurumla aidiyet duygusunu zayıflattığını belirtiyorlar ve bu nedenle kurum değişikliği talepleri var. Bunun neden önünün kapalı olduğunu sürekli ifade etmemizi istediler. Bunla ilgili belirttikleri nedenler şunlar: PTT bir kamu hizmeti kurumu olmaktan ziyade kâr odaklı bir şirket gibi çalışıyor, böyle yönetiliyor. Ne yazık ki sürekli zarar eden bir noktada ve bunla ilgili sorumluluk liyakatsiz yöneticilere sorulması gerekirken ne yazık ki bu emekçilere yükleniyor ve bu emekçilerin bir yük ve zarar kalemi olarak görüldüğünün, böyle bir bakış açısıyla yönetildiği bize yansıyan bilgiler arasında.

Bir diğer konu, hukuksuzluğa ve mobbinge uğradıklarına dair sendikalara yaptıkları başvurular var. Buna karşı çıkan yani tüm bu haksızlıklara mahkeme kararlarının uygulanmasına karşı çıkan emekçilerin mobbingle yıldırılmaya çalışıldığına dair bilgiler var. Bir de görevde yükselmede adaletsizliğe uğradıklarını ifade etmişler. Uzun yıllar sonra yapılan sınavda 399 no.lu emekçilere İHS şartı dayatılmış bunun düzeltilmesi talebi var. Bir diğer konu aidiyet duygularının bütün bu olanlar sonucunda zayıfladığını ifade etmişler. KESK HABER-SEN'in bize ilettiği bir rapora da var Sayın Bakan ve bu konuyla ilgili tabii ki bu emekçilerin bütün haklarının düzeltilmesi yönünde talepleri var. PTT'de yeniden yapılanma adı altında yapılacak çalışmayı bütün 399/(II) sayılı cetvele tabi personel dört gözle bekliyor Sayın Bakan Başkan.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Bitiriyorum Sayın Başkan.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.

ADALET KAYA (Diyarbakır) - Bir an önce kurumlar arası geçişle ilgili yasal düzenleme hazırlanmalıdır ve biz "Bu talebi tüm siyasi partiler ortak tutumla ele almalıdır." diye ifade ediyoruz.

Sayın Bakan, Diyarbakır'la ilgili söylemek istediğim son bir şey var: "Hızlı treni bütün Türkiye, bütün ülkeyle tanıştırdık." dediniz ama ne yazık ki Diyarbakır biliyorsunuz ki o projeden çıkarıldı. Talebimiz bu hatta Diyarbakır'ın da eklenmesidir; geçen sene de söylemiştik bunu, bu sene tekrar ediyorum.

Dinlediğiniz için çok teşekkür ederim.