KOMİSYON KONUŞMASI

İDRİS ŞAHİN (Ankara) - Şimdi, Sayın Başkanım, 12 Eylül 2010 referandumundan sonra oluşan HSYK'de ve son HSK'de bu şekilde idari yargıdan ve adli yargıdan görevlendirilen arkadaşların büyük bir çoğunluğu ya Yargıtay üyesi olarak ya da Danıştay üyesi olarak bu kanun olmadan da görevlendiriliyor ve bir şekliyle de kollanılıyordu. Yine, öğretim görevlileri arasından seçilenler de zaten kendi özlük hakları ve daire başkanlığının vermiş olduğu haklarla birlikte kendi üniversitesine dönüp derslerini vermeye devam ediyordu.

Yıllardır bu kanunları hep buralarda avukatlar yapar ama bir türlü terzinin kendi söküğünü dikemediği gibi avukatlarla alakalı bir konu olduğu zaman maalesef elimiz kanun yapmaya gitmez, onların haklarını burada savunmaya hiçbir türlü gitmez.

2011'den sonra HSYK'ye seçilmiş bir arkadaşımız dört yıl boyunca HSYK üyeliği yaptı, Cumhur Başkan olsun, Zülküf Başkan olsun, biz de hasbelkader baro başkanlığı yapmış olan isimlerdeniz. Keşke Mustafa Arslan Bey burada olsaydı, ismi de çok yakinen tanıyor. Kayseri Barosu Başkanı o dönem HSYK üyesi olarak atanmıştı Cumhurbaşkanımız tarafından ve her giden baro başkanının rahatlıkla kapısını çalabildiği, kendi meramını anlatabildiği, avukatların adliyede veyahut da hâkim, savcılarla olan ilişkilerinde çekmiş olduğu sıkıntıları rahatlıkla anlatabildiği ve kendisini de dinlettirebildiği bir ortamı yaşamıştık. Şimdi, bu arkadaşımız 2015 yılında oradan ayrıldı. Emeklilik hakkıyla alakalı "Hâkimler ve Savcılar Kurulunda görev yapan bir üye Yargıtaydaki bir daire başkanının statüsüyle emekli olur." hükmü var ama o avukatlıktan geldiği için bir tek ona uygulanmıyor. Bir kısım dışarıdan atanan avukatlar Danıştaya üye olarak atandılar o dönem için.

Bugün burada bu değerlendirmeleri yaparken hep adrese teslim bu kanun teklifi, belli yani. Ankara Bölge İdare Mahkemesi Başkanı şu an itibarıyla HSK üyesi oluyor. Bir önceki Ankara Bölge İdare Mahkemesi Başkanı yaklaşık on beş yılın sonunda şimdi bir yere dönmesi lazım, nereye dönecek? Mutlaka Danıştaya dönecek, onlara dair bir düzenleme yapıyoruz. Ya, Allah'tan korkun, bir de avukat var içlerinde, dört yılda bir bu Parlamento seçiyor hem de nitelikli çoğunlukla seçiyor. Hem bir avukat seçmek için burada Karma Komisyonda neler yaptığınıza şahitlik ettik yani dolayısıyla gelin, bunları unutalım, yeni bir sayfa açıyoruz, hiç olmazsa... Adalet Komisyonu Başkanına bir şey demiyorum, ben o gün Anayasa Komisyonu Başkanının yaptığı usulsüzlüğü yüzüne karşı ifade ettim, Mecliste de gerekeni söyledim, o yüzden ben sorumluluğumu yerine getirdim. Anayasa Komisyonu Başkanı, açıkça, Anayasa’nın 119'uncu maddesini ihlal ederek HSK'ye 5 kişi gönderdik biz. Bunu kabul edelim, hepimizin ayıbıdır bu. Hepimiz hukukçuyuz, Anayasa’nın lafzını da çok rahat okuyoruz; lafzı da son derece açık, orada fahiş bir hatayla karşı karşıyayız. Onu geçelim ama burada hiç olmazsa bu önergemize... Şimdi, belki şu an itibarıyla sabahın köründe karar veremeyebilirsiniz ama lütfen... Bu konuyu gündemimize getirmiş olan bir arkadaşımız değil, buradan seçilen Alişan Tiryaki isimli arkadaşla oturup da bir bardak çay içmişliğimiz yok.

SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - İsim önemli değil ya.

İDRİS ŞAHİN (Ankara) - Yok yani onu özellikle ifade ediyorum. Tanıdığımız bir isim de değil ama avukatlıktan oraya gidenleri üvey evlat muamelesine tabi tutmayalım. Hâkimlerin yararlandığı imkânlardan... Hiç kusura bakılmasın, masanın etrafında 2 hâkim var, 30 avukat var; ama hâkimler neyi getirirse ona imza atıp öyle çekip gidiyoruz; yok böyle bir şey. Parlamentoda, burada bir karar verilecekse bu 27'nci maddeyle alakalı, mutlaka avukatların da özlük haklarıyla alakalı mesleğe dönme konusunda en azından Danıştaya atanma şartı yerine getirilmek suretiyle mağduriyetleri giderilsin diyorum. O yüzden önergeme destek istiyorum.

Sabahın köründe çok daha farklı sözler söylemeye gerek yok ama burada bir hakkı teslim edelim, avukatlık mesleğinin onurunu da koruyalım ve kurtaralım. Buradan giden arkadaşımız geri döndüğünde emeklilik ve özlük haklarında, emin olun, bir devlet hastanesinde kuyruğa girip hasta muayenesi yapıldığına şahitlik ediyoruz. On yıldır hukuki mücadelesini devam ettiriyor arkadaşımız, hâlâ daire başkanının özlük haklarını alamadı. O yüzden bu Parlamentoda bu konuyla alakalı bir düzenlemeyi gerçekleştirelim Başkanım.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Teşekkür ediyorum.

Adalet Bakanlığından Sayın Genel Müdürüm, buyurun.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Sayın Başkanım, maddede tabii ki iki husus düzenleniyor: Birincisi; yüksek yargıda görev yapanların, HSK'de görev yapanların yüksek yargıdaki görev süresinin kendi on iki yıllık görev süresine eklenmesi. İkincisi de ilk derece mahkemesinden HSK'ye seçilenlerin kadro olup olmadığına bakılmaksızın Yargıtaya seçilebilmesi. Bu, HSK'nin takdirinde olan bir şey, mutlaka seçeceği anlamına gelmiyor ama seçtiği takdirde de kadro sorunu yaşanmaması adına böyle bir düzenleme getirildi.

Tabii ki ilk dereceden gelenler, bütün başsavcı, komisyon başkanları, hâkim, savcıların tayin, terfi, disiplin cezaları hepsi hakkında karar verdikleri için tekrar kürsüye dönmeleri çalışma barışı bakımından bir sorun teşkil ediyor. Bu nedenle böyle bir hüküm sevk edildi.

Tabii ki sadece avukatlar değil akademisyenler de var; Anayasa gereği akademik kadrolardan da HSK'ye seçilebilir, avukatlık mesleğinden de seçilebilir. Esasında bu, yargı menşeli hani mesleki olarak hâkim, savcı olarak gelmediği için bu noktada Yargıtaya seçilmesi, Danıştaya...

İDRİS ŞAHİN (Ankara) - Ben Yargıtaya demiyorum, Danıştaya...

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Tabii ki Cumhurbaşkanımızın takdirinde, dörtte 1 kontenjan var o noktada. Ama daha önceki değişiklik, bildiğim kadarıyla, Anayasa’nın geçici maddesinden dolayı Danıştaya görevlendirildi onlar. Kanuni bir düzenlemenin Anayasa'ya aykırılık teşkil edebileceği... Cumhurbaşkanımızın yetkisi Anayasa'dan kaynaklı bir yetki, kanundan değil; biz şimdi kanundan vereceğiz. Dolayısıyla Anayasa’nın 159'uncu maddesine ya da Danıştayın düzenlendiği 155'inci maddesine aykırılık teşkil edebilir diye değerlendiriyorum ama inceleyeceğiz.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Evet, teşekkür ediyoruz.

İDRİS ŞAHİN (Ankara) - Buradaki ilk derece mahkemesinden seçilen adli ya da idari hâkimlere -statüsü neyse- bu arkadaşlara...

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Hâkim kökenli Sayın Vekilim...

İDRİS ŞAHİN (Ankara) - ...şu an itibarıyla doğrudan Yargıtay üyeliği ve Danıştay üyeliğinin önünü açıyorsunuz.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Doğrudan değil, sadece kadro olup olmadığı; bir de takdir, HSK'nin takdirinde. Hani bu hüküm olmasa bile ilk dereceden zaten seçiyor HSK; Anayasa gereği, 159 gereği seçiyor. Yargı mesleğinden gelenler Anayasa gereği ama avukatlar ya da akademisyenler yargı kökenli değil. Cumhurbaşkanımızın yetkisi de Anayasa'dan kaynaklanıyor. Biz burada kanunla bunu verebilir miyiz; çok emin değilim açıkçası.

SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Çalışma yapılsın, bakalım.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Evet, teşekkür ediyoruz.

Bir çalışalım yani Anayasa'ya aykırılığı noktasında var mı yok mu falan.

İDRİS ŞAHİN (Ankara) - Özlük haklarını verin yani orada dört yıl daire başkanlığı statüsünde görev yapıyorsunuz...

SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Yani bir çalışma yapsın Sayın Genel Müdürüm de görelim çalışmasını, avukatlar lehine bir çalışma yapsın.

İDRİS ŞAHİN (Ankara) - Yani Yargıtay ve Danıştay, daire başkanıyla aynı statüde değil mi HSK üyesi? Hiç olmazsa "Bunun özlük haklarını kazanır." deyin, bunu hiç olmazsa deyin.