KOMİSYON KONUŞMASI

DİLAN KUNT AYAN (Şanlıurfa) - Evet, gece saat dört, biz daha 18'inci maddeye geldik.

Sayın Başkan, bu koşullu salıverme yasağının kaldırılmasını elbette ki önemli buluyoruz. "İkinci defa tekerrür hâlinde bu fıkra hükmü uygulanmaz." maddesinin eklenmesini ve yine ancak süreli hapis cezaları bakımından koşullu salıverme oranının dörtte 3 olarak uygulanmasını olumlu bulduğumuzu ifade etmek istiyoruz. Çünkü neden? Yıllardır yani hiçbir tahliye umudu olmadan cezaevinde tutulan binlerce insan için bir kapı aralandı ve "Cezanın aslında amacı sadece cezalandırmak değil, topluma yeniden kazandırmak." diyorsak bu düzenleme de bu ilkeyi bize hatırlattı. Özgürlükler lehine atılmış bir adımdır ve bunu bu yönüyle bu şekilde kabul ediyoruz. Ancak burada bir ayrıma gidildiğini düşünüyoruz. Nedir o? 31 Temmuz 2020 tarihli, kamuoyunda aslında "Covid yasası" olarak bilinen infaz düzenlemesi sırasında ikinci mükerrerler bu kapsama alınmadı. Yine, cezaevlerinde binlerce insan arasından ayrım yapıldı. Bugün o ayrımcılığın bir bölümü gideriliyor olabilir ama başka bir ayrımcılık aynı soğukkanlılıkla sürdürülüyor. Nedir bu "ayrımcılık" dediğimiz şey? Terörle Mücadele Kanunu'nun 17'nci maddesinin 3'üncü fıkrası hâlen yürürlükte kalmaya devam ediyor. Bu maddeye göre TMK kapsamındaki suçlardan hüküm giymiş bir kişi, daha sonra benzer bir suç işlediyse koşullu salıvermeden faydalanamıyor. Yani bir kez terör damgası yediyseniz, ikinci kez cezanız ne olursa olsun hiçbir indirim, hiçbir umut olmuyor. Yani af da infaz indirimi de koşullu salıvermeye kapalı bir rejim olarak görüyor. Yani bu, hiçbir hukuk sisteminde olmayan bir sistem aslında.

Şimdi açık söyleyelim: Bu ülkenin infaz rejim rejimi iki katmanlı: Adli mahpuslara başka, siyasi, politik mahpuslara başka olduğunu burada da görebiliyoruz. O yüzden biz bu maddeyi olumlu bulmakla birlikte yine TMK 17/3'ün tamamen kaldırılması gerektiğini düşünüyoruz çünkü -gün içerisinde bunu söyledik, Sayın Başkan belki kızdınız ama bu bir gerçeklik- bu aslında bize düşman ceza hukukunun nasıl açık bir şekilde işletildiğini gösteriyor.

Şimdi, Günther Jakobs'un dediği gibi aslında, ondan geliyor biliyorsunuz bu düşman ceza hukuku; ne diyordu, hatırlatmak istiyorum: "Yargılanan kişiyi temel haklara sahip bir yurttaş olarak değil, aynı şekilde ezilmesi, yok edilmesi gereken bir düşman gibi görerek temel haklardan yoksun bir şekilde ceza hukukunun konusu hâline getirme anlayışı..."

Şimdi, bunun Türkiye'de uygulanmadığını biz açık açık ifade ediyoruz. Türkiye'de düşman ceza hukuku uygulanıyor, ispatlarıyla, örnekleriyle bunu söylüyoruz.

Bakın, bu az önce vermiş olduğunuz örnek bile bunu gösteriyor. Siz Türkiye'de bir örgütlü suçtan... Ceza zaten TCK'de düzenlenmiş bir ceza ama aynı zamanda bir TMK'yle de... "Düşman ceza hukuku" dediğimiz şey tam da burada, çarpı iki, katmerlenerek alınan bir noktada.

Şimdi, biz burada -az önce olumlu bulduğumuzu da söyledik bu ikinci mükerrerlerle ilgili kısımda- bunu yapıyorsak eğer pek tabii ki olumlu bir gelişme, o zaman biz TMK 17/3'ü de kapsam dışı bırakmamız gerekiyor, kaldırmamız gerekiyor. Neden kaldırmamız gerekiyor? Çünkü ikincil bir cezalandırma, çünkü düşman ceza hukukunun aslında tezahür ettiği bir yer. O yüzden Jakobs'un da dediği gibi burada, aslında o yurttaşın yurttaş olarak değil de bir düşmanmışçasına, hiçbir indirimden faydalanmamacasına, ömrünün sonuna kadar hiçbir umut olmaksızın hapishanede tutmayı doğru bulmadığımızı, tam da bu maddeyi tartışırken ek olarak TMK 17'nin de kaldırılması gerektiğini buradan ifade edelim.

Teşekkürler

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Teşekkür ediyoruz.

Var mı açıklama?

DİLAN KUNT AYAN (Şanlıurfa) - Hocamın yorumu vardır herhâlde? Düşman ceza hukuku...

DOÇ. DR. SELMAN DURSUN - Düşman ceza hukuku Amerika'daki Guantanamo...

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Bir dakika, bir saniye; onu sonra açıklarsınız da...

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Sayın Başkanım, sayın vekilimiz birçok konuyu beş dakikada özetledi infaz hukukuna ilişkin.

Tabii, burada 108'de dörtte dördü ikinci kez mükerrer ise tam infaz olur dörtte dört, koşullu salıverdikten sonra geri alınırsa aynen infazda yine tam yatar vardır ki 2020'de onda bir iyileştirme yapıldı. Neden olan suçun cezasının 2 katı kadar yatabiliyor, daha fazla yatamaz. Üçüncüsü de sayın vekilimizin bahsettiği, Terörle Mücadele Kanunu'nun 17'nci maddenin 3'üncü fıkrasında da "Terörden dolayı bir mahkûmiyetten sonra, kesinleşmesinden sonra tekrar bir terör suçu işlerse orada da koşullu salıvermeden faydalanamaz." hükmü var ve bununla bağlantılı da geçici 10'ncu maddenin 6'ncı fıkrasında da -aslında teklifte de var- bir iyileştirmeye yapılıyor. Geçici 10'uncu maddenin 8'inci fıkrasında yer alan, ikinci defa mükerrer olup 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla bu cezanın infazı için ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin bu infaz rejiminden yani 6'ncı fıkradaki üç yıl denetimli serbestlikten yararlanamayacağı söyleniyor.

Şimdi, 108'inci maddede yapılan değişiklikle, yapılması öngörülen değişiklikle ikinci kez mükerrerlere de koşullu salıverme hakkı 3/4 de olsa tanındığı için geçici 10'uncu maddede de o sınırlamanın ya da yasağın kalkması gerekiyor ve şartları oluştuğu takdirde ikinci kez mükerrirler de 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla ceza infaz kurumunda ise yine aynı şekilde üç yıl denetimli serbestlikten faydalanabilecek. Terörle Mücadele Kanunu bakımından istisnaya gelince, tabii ki bu teklifte ona yönelik bir düzenleme yok ama şunu biliyoruz ki Terörle Mücadele Kanunu ülkemizin terörle mücadelesi bakımından 1991 yılında getirilen, daha sonra üzerinde birçok kez değişiklik yapılan bir düzenleme. Bunun birçok suç bakımından ya da birçok konuda farklı düzenlemeleri var. Örneğin, 5'inci maddesinde terör amacıyla işlenen ya da mutlak terör suçu sayılan suçlar bakımından 1/2 mutlak artırım nedeni var, buna benzer birtakım propaganda ya da örgütün oradan cezalandırılması bakımından farklı, istisnai düzenlemeler var. 17'nci maddede koşullu salıverilme bakımından bir istisnai düzenleme var. Bunlar, tabii ki teklifte yok. Bütüncül bakış açısıyla değerlendirildiğinde de zaman içinde değişiklik yapılabilir. Tabii, bu, siyasi takdire taalluk eden hususlardır, Komisyonun takdirinde olan husustur. Benim teknik olarak verebileceğim bilgiler bunlardır Sayın Başkanım.

Teşekkür ediyorum.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Yani bu Covid düzenlemesinde...

DİLAN KUNT AYAN (Şanlıurfa) - Daha oraya gelmedik.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Yok, yok, mükerrerlikle...

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜR YARDIMCISI MEHMET ÖKMEN - Mükerrer olanlar koşullu salıvermeden faydalandığı için Covid düzenlemesindeki şartları var ise o şart da...

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Yararlanacak.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜR YARDIMCISI MEHMET ÖKMEN - ...31 Temmuz 2023 tarihi bitmeden cezaevinde olma şartıdır. O şart var ise faydalanabilir.