SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Değerli arkadaşlar, "parlamento" demek "konuşulan yer" demek, "parlamenter" demek de "konuşan kişi" demektir. O bakımdan biz konuşacağız, ondan sonra tarihe not düşeceğiz, iktidara geldiğimiz zaman da bu notları çıkaracağız.

Değerli arkadaşlar, şu anda şu maddenin şu infaz torba yasasına niye girdiğini anlamak mümkün. Niye, biliyor musunuz? Demokratik tepkilere, sokak eylemlerine "evde otur" anlamında, "çıkmayın, susun, görmeyin, karışmayın" anlamında bir madde, "Yoksa ceza veririz." diyor. Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının kullanılmasına tam anlamıyla engel bir madde. Neden? Nedenlerini söylüyorum; Hocam, dinlerseniz sevinirim: Ulaşım araçlarının kaçırılması ve alıkonulması suçu. Bu nerede? TCK 223, ulaşım araçlarının kaçırılması ve alıkonulması suçu. Burada değişiklik yapılmış, suçun adı değiştirilmiş. Neden? İhtiyaç duyulmuş çünkü. Bu ihtiyacı da biliyoruz. Nereden biliyoruz? Konak Meydanı'ndan biliyoruz, Kızılay Meydanı'ndan biliyoruz, Saraçhane Meydanı'ndan biliyoruz, Taksim Meydanı'ndan biliyoruz. Ne denmiş? "Ulaşım araçlarının hareketinin engellenmesi -ulaşım araçları zaten hareketli araçlardır, bunu yazmanıza gerek yoktu- ve kaçırılması veya alıkonulması." Suçun ismi değiştirilmiş. Şimdi, burada, cebir veya tehdit kullanma suçun unsuru olmaktan çıkarılmış; hayret, vay canına! Neden çıkarılmış? Cebir ve tehdit olursa ayrı bir ceza verecekler aynı suçtan; bir hareketten dolayı iki ayrı suç geliyor arkadaşlar, yetmemiş "ve hukuka aykırı herhangi bir davranışla ulaşım araçlarının hareketinin engellenmesi" eylemi getirilmiş; kaçırılması veya alıkonulması suçun oluşması için yeterli görülmüş. Bu suçun işlenmesi amacıyla veya sırasında başka suç işlendiyse; kasten yaralama, tehdit, mala zarar verme -TOMA'ya şöyle vurduğun zaman zarar veriyorsun çünkü, TOMA'ya zarar verdiğin için- kişiyi hürriyetinden yoksun kılma veya başka bir suç iki suçtan da ayrı ayrı ceza verileceği düzenlenmiş. Yani yazmasalar biz anlamayacaktık.

Arkadaşlar, bu madde kara yollarında yapılacak yürüyüşler, muhalif eylemler yönünden sorun teşkil edebilecek bir maddedir. Dikkat etmekte fayda var çünkü "hukuka aykırı davranış" gibi bir tanım yapmış; "Bu, suçun oluşabilmesi için yeterli, hukuka aykırı davranış..." Nedir böyle bir şey? Keyfî. Ne? Kim belirleyecek? Şimdi, buradan yola çıkarak -Bilal Erdoğan'a gibi tane tane anlatıyorum arkadaşlar, yanlış anlaşılmasın- birincisi; 223'üncü maddeye "hareketin engellenmesi" ibaresi eklenince ve birinci ve üçüncü fıkralarından "cebir ve tehdit kullanmak" ibaresi çıkarılınca, bu değişikliklerle maddede daha net olan kaçırılma, alıkoyma eylemlerine ilave olarak muğlak olan "hareketin engellemesi" ibaresi eklenince böylece hâkime sınırları belirlenmemiş bir alanda geniş bir takdir yetkisi tanımlanıyor. Tabii, bu hâkimler bizim hâkimlerimiz; 7 bini siyasi parti üyeliğinden, yöneticiliğinden gelen hâkimler olunca önüne gelen şüphelinin ya da sanığın hangi siyasi durumda olduğuna da bakarak karar verecekler.

Bununla birlikte, maddenin bir ve üçüncü fıkralarında cebir ve tehdit kullanmak unsurunun çıkarılmasıyla hedeflenen suça verilecek cezanın yanında mevcut düzenlemede bu suça şiddet unsuru sayılan ve nitelikli hâller dışında suçun zorunlu unsuru olarak görülen ve ayrıca bir suç ya da ceza olarak öngörülmeyen cebir ve tehdit içeren eylemlerin de gerçek içtima kapsamında değerlendirilip ayrıca cezalandırılması söz konusu olacaktır. Mevcut uygulamada örneğin, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma ve yağma suçlarında basit yaralama ve tehdit suçun unsuru sayılmaktadır ve ayrıca bu suçlardan cezalandırma olmamaktadır.

Sayın Genel Müdürüm, doğru mu bu?

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Doğrudur efendim.

SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Ancak teklifle getirilen düzenlemeyle 223'üncü madde uygulamasında bu suçlardan da ceza tayini mümkün olacaktır diyoruz ama mümkündür yani olacaktır. Bu düzenleme hangi toplumsal ihtiyaçtan çıkmıştır sayın imzacı vekillerimiz, hangi toplumsal ihtiyaçtan çıkmıştır yani Yozgat'tan mı çıkmıştır, Saraçhane'den mi çıkmıştır, duran adamlardan mı çıkmıştır ya da Kızılay'dan mı çıkmıştır, anlayamadık. 223 kapsamında her yıl ne kadar soruşturma ve kovuşturma yapılmaktadır, bunu da anlatırsanız biz de yazarız yani etki analizi yapıyoruz ya, önümüze gelince Adalet Komisyonu olarak -her şey önümüzde, etki analizi- onu da anlatırsanız seviniriz.

Teşekkür ederim.