Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumunun (TKİ) 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 20 .05.2025 |
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sayın Genel Müdür, Sayın Başkan, kıymetli hazırun; Türkiye Kömür işletmeleri Kurumunun denetim görüşmelerinin hayırlı olmasını temenni ediyorum.
Özel sektör yatırımlarına açılmış kaç sahanız var? Bu sahalar nerelerde ve hangi ihale yöntemiyle, hangi özel sektör firmalarına kaç yıllığına verilmiştir?
Projeleri tamamlanıp işletmeye alınan Şırnak, Bolu ve Manisa'daki termik santrallerden bahsettiniz. Ülkemize ve kurumumuza hayırlı olsun.
Bildiğimiz üzere, Ankara'da Çayırhan Termik Santrali'miz ve maden sahası var. Buranın özelleştirilmemesi için işçiler uzun süre büyük direniş sergiledi, biz de onların yanında olduk, haklı mücadelelerinde yanlarında yer aldık. Ancak bu termik santral, 20 milyar TL gibi bir rakamla ne yazık ki özelleştirildi. Siz kurum olarak bir taraftan yeni termik santral yapıyorsunuz, diğer taraftan hazır yapılmış ve işletilen termik santrali kamuoyunun ve işçilerin karşı çıkmasına rağmen özelleştiriyorsunuz. Bunun özel bir sebebi var mı? Elektrik Üretim AŞ bünyesindeki Çayırhan Termik Santrali'nin ve maden sahasının işletilmesini daha tecrübeli olan Türkiye Kömür İşletmelerinin alması mümkün olmaz mıydı? Bu termik santral için kabul edilen 20 milyar TL olması gereken fiyat uygun mudur? Şırnak, Bolu ve Manisa'daki termik santrallerimizin her birinin ayrı ayrı maliyeti ne kadardır? Bugün Çayırhan Termik Santrali'nin kapasitesinde bir santral kurmaya kalkışsanız bunun maliyeti ne kadar olur?
Sayın Genel Müdür, çok önemli olan bir konu var. Çiftçiler ve topraklarımız için büyük önem arz eden leonarditlerin değerlendirilmesi amacıyla Türkiye Kömür İşletmelerinin "hümas" markasıyla üretime geçtiğinizi ve 2008 yılından bu yana 4 milyon 97 bin litre Türkiye Kömür İşletmelerinin hümas satışı gerçekleştirdiğini söylediğiniz, bu da tarım için gerçekten önemli. Toplantıya gelmeden önce yaptığımız araştırmada işletmenizin hümas "web" sayfasına girdik, 16 bayiniz olduğu gözüküyor. Yorgun topraklarımızın canlanması ve verimin artırılması anlamında çok önemli olan hümik asit üretiminin satışını neden 16 bayiyle sınırlı tuttunuz? 81 ilimizdeki çiftçilerimize ulaşmak konusunda ve bayi ağınızı genişletmek konusunda yeni bir çalışmanız, projeniz var mı? 2008 yılından bu yana toplam leonardit üretiminiz ne kadar oldu ve yüzde kaçını satabildiniz?
Yine, keşke hümik asit kullanımını çiftçiler açısından yaygınlaştırırsanız ve bildiğimiz sektörlere girmeseydiniz diyebileceğim bir projenizden bahsetmek istiyorum. Bildiğiniz üzere, kömür üreten ve termik santral işleten Türkiye Kömür İşletmelerinin kozmetik sektöründe de yer aldı. O dâhiyane projenin sonucu ne oldu, merak ediyorum. O nedenle bu projeyle ilgili bazı sorularımız olacak.
Uzmanlık alanınız olmadığı hâlde hümik asitten güzellik ürünü üretimine girmişsiniz ve bunu "ELEGANCE" markasıyla pazarlayıp para kazanacaktınız. Geçmiş dönem Sayıştay raporlarına yansıyan bilgilere göre, kendi bünyenizden yapmış olduğunuz harcamalar hariç olmak üzere, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında "üretim danışmanlık hizmeti" adı altında toplam 2,2 milyon TL'lik harcama yapmışsınız. Yine, bu kozmetik ürünlerin üretilmesi amacıyla "Genius Reklamcılık" isimli bir firmayla yıllık 4,7 milyon TL, 2018 yılı ortalama dolar kuruyla 1 milyon 250 bin dolar bir bedelle sözleşme imzalamışsınız. Yani bugünkü kurla sadece reklam için yaklaşık 48 milyon TL ödeme yapmışsınız. Bu sözleşmeye göre dolum ve ambalajdan kaynaklanan ücretleri, stant ve görsellerin ücretleri, yine Türkiye Kömür İşletmelerinin üzerinden mi ödemeyi üstlenmiştiniz? Bütün bu masrafların yanında Sayıştay raporunda 2018 yılı itibarıyla 48.500 adet ürünün yüzde 40'ının son kullanım tarihinin Eylül 2018'de dolacağı, geriye kalan yüzde 60'ının ise 2019 yılının Nisan ayında son kullanma tarihinin dolacağı belirtiliyor. Muhtemelen ürettiğiniz ürünleri satamadan imha etmek zorunda kaldınız ve harcanan onca para maalesef çöpe gitti. Şimdi, bununla alakalı hümik asitten ürettiğiniz ve "ELEGANCE" markasıyla piyasaya girdiğiniz bu ürünlerle ne yaptınız? Bu konudaki üretiminiz hâlen devam ediyor mu? Buraya gelmeden önce internet üzerinden arama yaptım ve ürünün reklamını göremedim. Televizyon ya da başka alanlarda da reklamını görmüyoruz. Peki, reklam hizmeti için "Genius" isimli firmaya ödediğiniz 1 milyon 250 bin dolar bugünkü parayla 47 milyon TL'nin karşılığında hangi hizmetleri aldınız? 2018 yılı itibarıyla deponuzda bulunan 48.500 adet ürünün akıbeti ne oldu? Son kullanma tarihi dolduğu için bugüne kadar kaç ürünü imha ettiniz? İmha edilen ürünlerin toplam maliyeti ne kadar? Bu ürünü üretmeye başladığınız günden bu yana üretim, reklam, pazarlama ve bu gibi konulara toplam ne kadar bütçe harcadınız? Yine, bu ürünün satışlarından toplamda ne kadar para kazandınız? Gelinen noktada bu ürünle ilgili yıl bazında toplamdaki kâr ve zararınızı ayrıntılı bir rapor olarak verebilir misiniz?
Son olarak, kurumun 2024 yılı kâr veya zararı ne kadar olmuştur? 2024 yılı temsil ağırlama giderleriniz ne kadardır? 2024 yılında ilan ve reklam harcaması yaptıysanız bu reklam ve ilan harcamaları ne kadar olmuştur?
Hepinize teşekkür ediyorum.