KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN FATİH DÖNMEZ - Değerli milletvekilleri, kıymetli katılımcılar; gündemimizdeki işlerin görüşülmesine başlıyoruz.

Basın mensuplarımıza teşekkür ediyorum. Komisyonumuzun bundan sonraki safhasında görsel basın mensuplarını dışarıya davet ediyoruz.

Değerlendirmelerimize ışık tutması açısından bir kronolojiyi de sizlerle paylaşmak isterim. 28 Ocakta ilk Komisyon toplantımızı yapmıştık. Çalışma takvimi ve davet edilecek kurum ve uzmanları belirledik biliyorsunuz. Ardından 3 Şubatta TÜBİTAK çalışma ziyaretini gerçekleştirdik. ULAKBİM Veri Merkezi ve Türkiye'nin en güçlü süper bilgisayarı ARF ACC'yi ziyaret ettik. Yine, TÜBİTAK'ın yapay zekâ stratejisi, insan kaynağı ve bilimsel destek faaliyetleri değerlendirildi. 4 Şubatta 2'nci Komisyon toplantımızda, Dijital Dönüşüm Ofisi temsilcilerini bilgilendirme amaçlı buraya davet ettik. Yapay zekânın stratejik etkileri, kullanım alanları ve uluslararası iş birlikleri görüşüldü. 11 Şubattaki toplantımızda, 3'üncü Komisyon toplantısında; Bilgi Teknolojileri Kurumu ve Kişisel Verileri Koruma Kurumu yetkilileri sunum yaptı. AZAD yazılımı, "deepfake" tehlikesi, veri güvenliği ve etik tavsiyeler gündeme alındı. 17 Şubattaki toplantımızı İstanbul'da gerçekleştirdik. İstanbul Teknik Üniversitesi ve Koç Üniversitesine bir ziyaret yaptık. Üniversitelerimizin yapay zekâ alanındaki çalışmaları, müfredat katkısı ve veri merkezi uygulamalarını yerinde inceledik. 18 Şubatta 4'üncü Komisyon toplantımızda STK'leri dinledik burada. Yapay Zekâ Politikaları Derneği, TÜBİSAD, Açık Veri Derneğiyle ekosistem üzerine geniş bir değerlendirme toplantısı yaptık. Bir hafta sonra 25 Şubatta 5'inci Komisyon toplantısında tematik konulara geçtik, ilk tematik konumuz "sağlık" temasıydı. Sağlık Bakanlığı, üniversitelerimizden Şeref Sağıroğlu, HEAVY.AI firmasının temsilcilerini dinledik. Sağlıkta yapay zekâ uygulamaları ve mevzuatlarını hep birlikte tartıştık. 11 Mart 2025 tarihinde 6'ncı Komisyon toplantısında "etik" teması işlendi. Merve Hickok Hanımefendi bize Japonya Tokyo'dan, uzaktan katıldı. Melike Tanberk İngiltere'den katıldı. Profesör Doktor Ahmet Ulvi Türkbağ da burada bizimle birlikte oldu ve sunum yaptı ve yapay zekâda etik, toplumsal sorumluluk ve denetim ilkelerini ele aldık. 18 Marttaki 7'nci Komisyon toplantımızda "ekonomi ve dijital finans" konusunu işledik. Hazine ve Maliye Bakanlığımızı, yine, yurt dışından çok değerli bir insanımız Profesör Doktor Ufuk Akçiğit Beyefendiyi dinledik. İlker Kuruöz Beyefendi ve Mehmet Sinan Toktay katılım gösterdi. Makroekonomik etkiler ve dijital finansın geleceği hakkında değerlendirmelerde bulunduk. 25 Martta 8'inci Komisyon toplantımızın konusu eğitimdi, "eğitim" teması. Millî Eğitim Bakanlığımızı dinledik. SEBİT firmasını dinledik. Yine, üniversitelerimizden Profesör Doktor Veysel Bozkurt ve Aras Bozkurt Hocalarımızın sunumlarını dinledik. Bu toplantımızda eğitimde yapay zekâ uygulamaları, öğretmen-öğrenci eğitimi ilişkisi ve dijitalleşmeyi değerlendirdik. Yine, bir genç kardeşimiz, evladımız Bozüyük Fen Lisesinden Oğuz Kağan Olgun'un -yapay zekâda ödül almış bir öğrencimiz, gencimizdi- onun da burada önerilerini hep birlikte dinledik. 8 Nisan 2025 9'uncu Komisyon toplantımızın teması, konusu "hukuk" idi. Adalet Bakanlığını, Galatasaray Üniversitesinden Doktor Osman Gazi Güçlütürk'ü ve NewMind firmasından Avukat Ali Göksu ve ekibini dinledik. Yapay zekâ ve hukuk ilişkisi, yargılamada kullanımı ve meslek etkilerini ele aldık. 15 Nisandaki 10'uncu Komisyon toplantımızda özel sektörde bağımsız denetim ve müşavirlik firmaları -ki bunlar küresel çapta büyük firmalar- Deloitte, Ernst & Young, KPMG ve Price waterhouse Coopers firmalarının sunumlarını dinledik. Yapay zekâ girişimlerini, dünyadaki örneklerini, Türkiye'de nasıl uygulanabileceğine dair sunumlarını birlikte dinleme imkânı bulduk. 22 Nisandaki 11'inci Komisyon toplantımızda tarım ve istihdamı birlikte değerlendirdik. Tarım ve Orman Bakanlığımız, Devlet Su İşleri ve Orman Genel Müdürlüğüyle birlikte sunumlarını yaptılar. Yine aynı toplantımızda, Türkiye İstatistik Kurumunun ilgililerini dinledik. İstihdama etkileri açısından İŞKUR Genel Müdürümüz buradaydı. Üniversitelerimizden de akademisyen, Profesör Doktor Asım Egemen Yılmaz Hocamız konuştu. Tarımda ve istihdamda yapay zekânın kullanımı, yine, orman yangınlarıyla mücadele ve veri ekosistemini ele aldık. 28 Nisandaki toplantımızı Meclis dışında, bir yerinde inceleme ziyareti olarak gerçekleştirdik. TOBB ETÜ Üniversitesine gittik biliyorsunuz. Yine, hemen kampüsün yanında TOGG'un, yerli, elektrikli otomobil TOGG'un yapay zekâ destekli teknolojileri ve uygulamaları hakkında bilgi aldık. Ardından, TOBB ETÜ'de Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarını inceledik. Yine, TOBB ETÜ'de savunma sanayisinin önemli firmalarından Baykarın yapay zekâ destekli teknolojileri hakkında bilgi aldık. Son toplantımızı, bundan önceki, 12'nci Komisyon toplantımızı 30 Nisan 2025 tarihinde gerçekleştirdik. Konumuz teknik ve teknoloji değildi. Tekniğin ve teknolojinin sosyal alanlara, sanata, kültüre ve iletişime etkilerini hep birlikte dinleme imkânı bulduk. İletişim Başkanlığımızı, Anadolu Ajansını ve bir özel sektör firmasının temsilcisini dinledik. Yine, bu toplantıda sanat ve yapay zekâ ilişkisi üzerine Doktor Alp Doğu Eser Hocamızı dinleme imkânı bulduk. Yapay zekâ ile medya, dezenformasyonla mücadele, sanat üretimi, NFT ve etik sorunlarını hep birlikte tartıştık.

Gelelim geçtiğimiz haftaya. Geçtiğimiz hafta da olağanüstü bir katılımla... Ben bir kez daha başta üyelerimiz, milletvekillerimiz olmak üzere Meclis Başkanımıza, Cumhurbaşkanı Yardımcımıza teşekkür ediyorum o zirvemize bize vermiş oldukları destekten dolayı. Hakikaten aşağı yukarı 370 kişilik bir sandalye ki o salonun maksimum alabileceği sayı o idi. Benim gördüğüm, ayakta da misafirlerimiz vardı ve beş panelde çok değerli üyelerimizin moderatörlüğünde burada dinleme fırsatı bulamadığımız çok değerli konuklarımızı orada dinlemiş olduk.

Özellikle ilk panelde siyasi partilerimizin temsilcilerinin yapay zekâya bakışıyla ilgili geniş değerlendirmelerini de dinleme fırsatı bulduk. Oraya tabii Sevilay Hanım aslında katılma arzusundaydı, belki kendisi birazdan da ifade eder, uzun bir seyahatten döndüğü için yetişemedi ama onun dışında tüm siyasi partilerimizi dinleme imkânı bulduk. Benim gördüğüm, hani genellikle asgari müşterekler üzerinden bir değerlendirme yapılır ama o toplantıda asgari değil, azami müşterekler çok fazlaydı. O toplantı da biraz bize cesaret verdi. Umut ediyorum, inşallah, bu Komisyon çalışmasında da raporu yazarken ortak akılla ve azami müşterekte bir rapor olmasını arzu ediyorum çünkü toplantılar esnasında da milletvekillerimizin, gruplarımızın bakışında da bana aslında çok ciddi farklılıklar görmedim. Herkesin kazanımlar konusunda beklentileri var ama bunun yanı sıra risklerle ilgili de alınması gereken tedbirler var.

Şimdi, biraz da aslında bu toplantıyı yapmamızdaki amacımız da o. Tek tek tüm üyelerimize söz vereceğiz ve bu konudaki görüş ve önerilerini, raporda hangi hususlara dikkat edilmesi gerektiği konusundaki önerilerini dinlemiş olacağız. Bununla da sınırlı değil. Bugün burada, tabii, aramızda olmayan Komisyon üyelerimiz de var. Komisyonumuz resmen yarın itibarıyla bitiyor olsa da milletvekillerimiz yazılı olarak görüşlerini ayrıca Komisyonumuza da iletebilirler.

Ben tekrar hakikaten bu çok yoğun çalışma temposunda göstermiş olduğunuz katkılarınızdan dolayı hepinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Bazı vekillerimiz belki zaman zaman katılamadı çeşitli görevleri dolayısıyla, onları da anlayışla karşılıyoruz ama birçok vekilimiz toplantılarımıza katıldı. Ben şahsen kendi adıma şunu söyleyeyim: Teknolojinin içinden gelen birisi olarak da ilk günden beri bu teknolojiyi takip etmeme rağmen 14 Ocaktan öncesi ile bugün itibarıyla dört aylık bir mukayese yaptığımda meseleye bakış açım, sahip olduğum bilgiler çerçevesinde değişti, birçok malumat almış olduk. Ümit ediyorum, aynı şekilde sizlerin de görüşleri, bilgileri artmıştır diye düşünüyor ve değerlendiriyorum.

İzninizle, şimdi, tüm milletvekillerimize sırasıyla söz vermek arzusundayım. Raporla ilgili ve bugüne kadar yapılan çalışmalarla ilgili arkadaşlarımızın görüş ve önerilerini dinleyeceğiz.

Şimdi, ekrana arkadaşlarımız tek sayfalık bir slayt getirecekler. Raporda ana başlıkları bu şekilde belirlemeyi düşünüyoruz yani zaten genelde de konuyu işlerken de bu konularla ilişkili olmasını arzu ettik. Biraz da Meclis Genel Kurulumuzun bize vermiş olduğu görevde de kısaca özetlendiği gibi, yapay zekâ teknolojisinin genel görünümünü raporumuzda uzmanlarımız, raportörlerimizle birlikte işleyeceğiz. Yine, yapay zekânın insanımıza kazanımlarına ilişkin tabii ayrı bir bölüm olacak, bir kere insanlığa genelde bakacağız, kendi insanımıza ülkemiz açısından kazanımlarını değerlendireceğiz raporumuzun bu bölümünde. Biraz önce de ifade ettiğim gibi, tabii, burada zaman zaman da risklerinden de bahsettik. Bu riskler nelerdir, nasıl tedbirler alınabilir, raporumuzda buna da değineceğiz. Hiç şüphesiz, tabii, Meclisimizin de bizden beklediği, kamuoyunun da bizden beklediği "Eğer bir hukuki altyapı ihtiyacı varsa..." demiştik. Bu hukuki çerçeve ve mevzuata ilişkindi, değerlendirmelerimiz burada yer alacak. Sonunda da tabii bir sonuç, öneriler kısmı olacak raporumuzda. Burada da tüm paydaşlara önerilerimizi sıralamış olacağız. Bu slayttaki şey bununla sınırlı değil, önerileriniz olursa değişiklikler de olabilir, ekleme, çıkarma da yapabiliriz ama hani konuşurken de görüş aldığınızda da bu çerçevede önerilerinizi sıralarsanız... Çünkü arkadaşlarımız zaten notlarını alıyor. Yine, tutanak hizmetlerindeki arkadaşlarımız da -bu arada onlara da çok teşekkür ediyoruz, hakikaten bizi hiç yalnız bırakmadılar- sizin ifadelerinizi notlara geçirmiş olacaklar.

Ben böyle bir girişten sonra sözü sizlere bırakıyorum. Herkese ayrı ayrı söz vereceğim. Sıralama...