Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | Balıkesir Milletvekili Mustafa Canbey ve Ankara Milletvekili Orhan Yegin ile 74 Milletvekilinin Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3067) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 07 .05.2025 |
SADULLAH KISACIK (Adana) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Başkanım, Değerli Komisyon üyelerimiz, değerli milletvekilleri, değerli bürokratlar ve basınımızın güzide mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
İlk önce, geçtiğimiz Komisyon toplantısında kanun tekliflerinin üç gün önceden değil de bir hafta önceden gönderilmesini rica etmiştik, bu önerimiz dikkate alındığı için teşekkür ediyorum. Bu kanun teklifi önceden geldi, daha iyi hazırlanma şansı bulduk; inşallah, bundan sonra bu uygulamanın devamı gelir. Bu şekilde, kanun tekliflerinin önceden gelmesini, en azından bir hafta, sekiz-on gün önceden gelmesini rica ediyoruz.
Tabii, bence bu bugünkü görüşeceğimiz torba kanun teklifinde en önemli maddelerden bir tanesini kamu personeline getirilen 35 yaş sınırı oluşturuyor. Şimdi, bu 35 yaş sınırı, aslında, kamuya liyakatli, tecrübeli personel alımının önüne geçen en büyük engel ve ben bunun kaldırılması gerektiğini düşünüyorum. Zaten aslında bu uygulama Anayasa'ya da aykırı. Anayasa’nın 10'uncu maddesi "Herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir." der ve yaş da bu benzeri sebepler arasında değerlendirilmelidir. Yani biz kamuya personel alıyoruz, "Senin yaşın 36, biz seni alamayız." Eşitlik ilkesine aykırı bu. Birincisi, bu; eşitlik ilkesine aykırı.
ORHAN YEGİN (Ankara) - Kaça çıkarmak lazım?
SADULLAH KISACIK (Adana) - Şöyle yapmak lazım Başkanım: Tecrübeyle sınamak lazım. Şunu söyleyeyim: Ben kendi alanımda da biliyorum, adamın özel sektörde sekiz on yıl tecrübesi var, sahayı biliyor, çalışmış. Bakıyorum, çok iyi bir kalkınma ajansı personeli olur, çok iyi bir KOSGEB personel olur. Mesela, KOSGEB'e gidiyorum, KPSS'yle girmiş genç bir arkadaş; sahayı bilmiyor, özel sektörü bilmiyor, neyin uzmanı olacak Başkanım, neyin uzmanı olacak bu arkadaş?
ORHAN YEGİN (Ankara) - Süresi var ya, uzman yardımcılığının süresi var.
SADULLAH KISACIK (Adana) - Ama ben, özel sektörde yetişen, ilgili alanda yıllarca çalışmış, tecrübe edinmiş, deneyim sağlamış arkadaşların en azından KPSS'yle yine sınava girip alanındaki kamuya açık işlerde çalışmasının devlet yönetimi açısından çok faydalı olacağını düşünüyorum. Hem de bu şunu da sağlıyor...
ORHAN YEGİN (Ankara) - Bir yaş öneriniz var mı? Merak ettiğim için soruyorum.
SADULLAH KISACIK (Adana) - Şu anda kariyer mesleğinden konuşuyoruz, bence yaş sınırı olmamalı. Şu olabilir: Ya, 65-70 yaşındaki kişilerin ülkeyi yönettiği şeyde 36 yaşındaki adam uzman mı olamayacak yani? Adam 70 yaşında Türkiye Cumhuriyeti'nde bakanlık yapıyor, ülke yönetiyor vesaire yapıyor. Ne olacak ya? Niye 36 yaşındaki adama "Yaşlı mısın?" diyeceğiz biz? "Sen uzmanlık yapamıyor musun? Sen memur olamıyor musun?" diyeceğiz 36 yaşındaki adama. Yani, bu gençlerimize, kamuda çalışmak için umut bekleyen arkadaşlara bir hakaret. Adam 34 yaşında sınava girmiş, kazanmış, tam şey yapacak, pandemi olmuş, şu olmuş, bu olmuş, başvuramamış ve 36 yaşına gelmiş adam, 34 yaşındaki puanını kullanamıyor, giriş yapamıyor. Bence bu yaş çok anlamsız.
Bakın, gerçekten benim birçok tanıdığım var, ben yıllarca özel sektörde çalışmış, milletvekilliği hariç bir gün bile kamu hizmeti yapmamış bir arkadaşınızım. Özel sektörde artık işinden bıkmış, tecrübeli "Ya, şu iş de tam bana göre." diyen arkadaşlar var ama yaşı aştığı için adam kamuda çalışmayı, memur olmayı hayal bile edemiyor, hayal bile edemiyor çünkü artık o hakkı elinden alınmış. Bence kamunun makamı milletin makamıdır. Eğer tecrübesi, liyakati, bilgisi, birikimi buna yetiyorsa bence çalışmalıdır.
NECMETTİN ERKAN (Kırşehir) - İstisnai konular ama söylediğiniz. Normalde benim de otuz yıl kamu tecrübem var, on iki yıl genel müdürlük yaptım...
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Arkadaşlar karşılıklı yapmayalım, daha sonra cevap verirsiniz.
SADULLAH KISACIK (Adana) - Bununla ilgili telif vereceğiz, sizlere de gelmiştir... Yani, insanlarımız, gençlerimiz niye 36 yaşındaki bir adam kamuda çalışamasın? Hatta ben şunu söyleyeyim, kamu için söyleyeyim, İçişleri Bakanımızı da söyledim: Şimdi, mesela küçük ilçeler için kaymakam çok önemlidir. Mesela, Seyhan, Türkiye'nin en büyük ilçelerinden bir tanesi Adana'da; kaymakam çok önemli değildir zaten vali, emniyet müdürü, herkes orada olduğu için birçok mülki idare işlerini valiyle, ilgili emniyet müdürü... Ama küçük yerlerde 30 bin, 40 bin, 50 bin kişilik yerlerde kaymakam çok önemlidir. Şimdi, küçük ilçeye bir bakıyorum, daha yeni kaymakam atıyoruz. Ya, orada kaymakam her şey yani ilçenin vizyonunu kaymakam belirliyor, bir kavga çıktığında, aileler arasında bir tartışma çıktığında kaymakam orada babalık yapıyor, ağabeylik yapıyor yani oradaki bilgisi, birikimi, yaşı, tecrübesi önemli ama bakıyorum küçük ilçedeki kaymakama, adam daha yeni gelmiş, daha kendini yönetemiyor ki ilçeyi yönetecek. Bak, bunun sayısız örneğini görürüz. Onun için dedim ki Sayın Bakana: Ya, asıl tecrübeli adamları küçük ilçelere vermemiz lazım, orada her şey o adam. Büyük ilçede tam tersi, kimse kaymakamın ismini bile bilmez yani anket yapalım "Büyük ilçede kaymakam kim?" deyin ismini bile... Ama küçük ilçede kaymakam devlettir, oranın babasıdır, akıl danışılacak kişidir. Doğru mu? Şimdi kamuda da böyle yani tecrübeli arkadaşlarımız var, özellikle kariyer mesleklerinde. Gerçekten de rica ediyorum, bu 35 yaş sınırı kaldıralım, liyakat temelli yeni bir sistem kuralım. Bu, aynı şekilde devletin mesela sağlık vesaire şudur budur diğer sistemlerinde de geçerli; özel sektörden emekli olmuş çok iyi arkadaşlar var, özellikle bilgi gerektiren işlerde. Bunun önünü açmalıyız diye düşünüyorum çünkü bu bizim konuştuğumuz meslekler beden işçiliği değil, kariyer mesleği. Özellikle, şu anda, birçok şeyin artık dijital ortamda yapıldığı bir çağda bu yaş sınırı gerçekten milletimizin vicdanına, gençlerimizin vicdanına dokunuyor. Benim de birçok tanıdığım var. Ya, adam bir fırsat kaçırmış gibi düşünüyor. 37 yaşındaki bir kişi neden "Artık ben kamuda çalışamam." düşüncesine sahip olsun, neden? Bu 35 yaş kısmını Komisyon üyelerimizin tekrar değerlendirmesini ve gerçekten de milletin vicdanı için, gençlerimizin ileriye dönük bakışı için önemli ve fırsat eşitliği için de anayasal bir hak olduğunu burada dile getirmek istiyorum. Ha, Avrupa'da da Amerika'da da bunun örnekleri var yani çoğu ülkede yaş sınırı yok; direkt tecrübe, bilgi, birikim temelli bir şey var. KPSS'ye giriş sadece bir eleme, mesleki bir avantaj sağlamıyor ya da mesleki bir bilgi, birikim işi değil KPSS işi. Asıl, bizim burada mesleki birikime bakmamız gerekir diye düşünüyorum.
Diğer bir şey, burada getirilen birçok yasa TRT'yi ilgilendiriyor. Tabii, şimdi, diğer konuşmacı arkadaşlarımız da burada net olarak belirtti, gerçekten de artık biz TRT'nin şu eski, çocukluğumuzdaki günlere dönmesini istiyoruz. "Haydi oğlum saat sekiz oldu, hadi kızım saat sekiz oldu, haberleri açın, TRT haberlerini açın." günlerine çevirmenizi istiyoruz. Bizim çocukluğumuzda akşam sekiz olduğunda hayat dururdu, herkes TRT haberi açar, orada TRT haberleri izlerdi.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - "Ajans" diye geçerdi.
SADULLAH KISACIK (Adana) - Evet.
Şu anda çoğumuzun belki kanal listesinde artık TRT bile yok. Bu, kamu yayıncılığı yapan bir kurum adına gerçekten de üzüntü verici. Biz burada bürokratlarımıza tabii bir şey diyemiyoruz. RTÜK Başkanı geçen gün bir "tweet" tattı; ATV'de yayınlanan Galatasaray maçından dolayı reytingde yüksek puan aldığı için Türk milletine teşekkür etti. Şimdi, RTÜK Başkanı özel bir kanalın reytinginden dolayı millete teşekkül ederse TRT Genel Müdürü ne yapsın, TRT bürokratı ne yapsın? Yani sözlerimiz size değil, sözlerimiz gerçekten de siyasi iklime, siyasi iklim de maalesef bu hâle getirdi.
Şimdi, diğer bir durum, vergi memurlarıyla alakalı bir düzenleme getiriliyor. "Üç yıl denetimini yaptığı alakalı bir şirkette çalışamaz..." diye.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Buyurun Sayın Kısacık, ek süre veriyorum.
SADULLAH KISACIK (Adana) - Sağ olun Başkanım.
Bu doğru bir uygulama fakat bunun daha da geliştirilmesi lazım. Ben şuna inanıyorum: Devlet memurluğu bir adanmışlık işidir yani devlet memuru sadece "Aman KPSS'yi kazanayım, gideyim, çalışayım." denen bir yer değil; "devlet memuru" dediğiniz zaman kendinizi kamuya adayacaksınız, eğer gönlünüzde o görev bilinci varsa bunu yapmalısınız. "Yok kardeşim ben daha fazla para kazanmak istiyorum, özel sektörlerden nasiplenmek istiyorum, fırsatları değerlendirmek istiyorum." diyecekseniz o zaman bana göre kamuya hiç girmemelisiniz. Birçok kamuda çalışan arkadaşa bakıyorum gönlünde hâlâ böyle bir para hırsı... Para hırsı varsa bu iş olmaz. "Ben memuriyetin güvencesini alayım, ha bir de bunun üzerine fırsat bulayım para kazanayım." Yok öyle bir dünya, öyle bir dünya yok!
Şimdi, ben şunu görüyorum: Yeni yapılan birçok kamu kurumlarına bakıyorum, pırıl pırıl, kurum yapılmış, bilgisayarlar var, sistem dört dörtlük ama bakıyorum, oradaki hizmet iyi değil, adam yerinde yok, vatandaş geliyor, adam vatandaşın suratına bakmıyor. Hastanelere bakıyorum, temizlik iyi değil, yönetilemiyor. Binalarda sıkıntı yok, devlet yapmış, altyapıda sıkıntı yok. İşte, bu vesileyle söylüyorum, bu memurluk yasasını yeniden ele almamız gerekiyor. Gerçekten kamu aşkıyla yanan, sadece para kazanayım değil "Ben devletime, milletime bilgimle, birikimimle hizmet etmek istiyorum." diyen herkese kamunun makamları açık olmalı.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
SADULLAH KISACIK (Adana) - Tamamlıyorum Başkanım.
OTURUM BAŞKANI ORHAN ERDEM - Lütfen, selamlayalım.
SADULLAH KISACIK (Adana) - Bilgisi, birikimi, tecrübesi yeterli mi; sicili temiz mi; yaşa, şuna buna bakmadan, biz bu milletin evlatlarının kamunun en iyi yerlerinde yine milletine hizmet etmesini sağlayacak düzenlemeleri yapmalıyız. Şu eski düzenlemeleri bir kaldıralım artık diyorum.
Teşekkür ediyorum Başkanım.