KOMİSYON KONUŞMASI

MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sayın Başkan, Sayın Genel Müdür; özellikle, aktif büyüklüğünüzü yüzde 44 artırarak Türkiye'nin 2'nci büyük bankası olmanızdan, 963 şube ve 18 bin çalışandan dolayı sizleri kutluyorum. Ayrıca, bir kutlamamız da özellikle spora göstermiş olduğunuz katkılardan dolayı. Spora olan katkılarınızın devamını diliyoruz ama aynı özeni engelli ve eski hükümlü çalıştırma konusunda ve personele yılda iki yüz yetmiş saatten fazla mesai yaptırmama konusunda da göstermenizi bekliyoruz.

Özellikle, ülkemizde bankaların kapısına daha fazla gider hâle geldik ve krediye ulaşamaz hâle geldik. Özellikle kredi kartlarındaki borçlu sayısının artması ve insanların kredi kartı borcunu ödemek için diğer banka kredi kartlarıyla takla attırarak... Maalesef çok sıkıntılı bir hâlde borçlarını ödeyemediğinden dolayı intihar eden vatandaşlarımız var. Tabii, bu sizin sorumluluğunuzda değil ama özellikle küçük esnafa, normal insanlarımıza bu kredi kartlarında ya da diğer kredilere ulaşması konusunda biraz daha öncelik tanımanızı -aynı o büyük şirketlere yapılan destekler ve onların alınmayan kredi borçları ve onlara yapılan imtiyazlar gibi- biraz daha özen göstermenizi diliyoruz. Özellikle 2024 yılında nakdî kredileriniz yüzde 35 artarak 2,7 trilyon TL'ye ulaşmış. Bu, banka için iyi olabilir ama diğer taraftan, vatandaşın sürekli borçlanmak durumunda olduğunun da bir göstergesi.

Ortaya daha net bir tablo çıkması adına bazı sorularımız olacak. Bankanızın son beş yılda kredi kartı müşterisi sayısında nasıl bir değişim oldu? Bugün itibarıyla kredi kartı müşterisi sayınız ne kadar? Ekonomik krizin derinleştiği 2021 yılından itibaren ve 2025 yılının ilk üç ayında kredi kartı borcunu ödeyemediği için kartı kapatılan ve takibe düşen kişi sayısı kaçtır ve bu borçların günümüz itibarıyla toplam bedeli ne kadardır? 2024 yılında ve 2025 yılının ilk üç ayında kredi kartı borcunun asgarisini ödeyebilen müşteri sayısı kaçtır? Yine bankanızdan son beş yılda kredi kullanan bireysel ve kurumsal müşteri sayısı ne kadardır? Son beş yılda kullandırdığınız bireysel ve kurumsal kredilerin toplam tutarı ne kadar ve bu kredilerin oransal ve rakamsal olarak ne kadarı geri ödenmediği için takibe düşmüştür? Günümüz itibarıyla tahsil edemediğiniz ve tahsil etmenizin de mümkün görünmediği batık kredi toplamınız ne kadardır? 2024 yılında izlemdeki ve takipteki nakdî ve gayri nakdî kredilerinizin oranı ve toplam tutarı ne kadardır?

Sayın Genel Müdürüm, bir eleştirimi de burada daha sonraki günlerde görüşeceğimiz diğer bankalara da söyleyeceğim. AK PARTİ iktidarında, AK PARTİ'li olmayan, muhalif olan, farklı düşünceye sahip kimselere yaşam hakkı verilmiyor özellikle bankalarda. Ama birilerinin kapısına bin lira için haciz gidiyor, ödeyemediği borçları yüzünden evine, maaşına haciz konuluyor. Maalesef adaletsizliğin diz boyu olduğu, ayrımcılığın ve kayırmacılığın da zirve yaptığı günlerden geçiyoruz. Bu konudan sonra, medya kuruluşlarının yaşadığı ayrımcılığa da değinmek istiyorum. Kurumun 2021, 2022, 2023 yılları gider tablolarını inceledik; reklam, ilan ve tanıtım giderlerine özellikle baktık. Buna göre 2021 yılında reklam, ilan ve tanıtım için 259 milyon 784 bin TL, 2022 yılında 478 milyon 625 bin TL ve 2023 yılında ise 769 milyon 892 bin TL harcama yapılmış. Banka olmanız ve bizlerin de özellikle televizyonlarda en çok banka reklamı görmemiz nedeniyle bu harcamalar da sektör için normal olabilir ama benim asıl merak ettiğim konu şu: Reklam giderlerini, reklamlarınızı Türkiye'deki ana akım ve yerel medyaya eşit ve adil bir şekilde dağıtıyor musunuz? Örneğin, Halk TV, Tele1, KRT, Sözcü, NOW Haber gibi haber kanallarında devlet bankalarının reklamlarına hiç rastlamıyoruz. Bunun özel bir sebebi var mıdır? Hani hep "Eşit, adil ve tarafsız oluyoruz." diyorsunuz ama ben sizlerin bu kanallarda özellikle reklamlarınızı görmüyorum. Yine aynı şekilde, yazılı basında Sözcü, Cumhuriyet, Karar, Yeniçağ, BirGün, Evrensel gibi gazetelerde de gene sizlerin reklamını göremiyoruz. Diğer taraftan da bildiğimiz kadarıyla, işte diğer kanallar var -Kanal D, CNN, ATV, A Haber- iktidara yakın olan kuruluşlarda da her gün, her dakika reklamınızı görüyoruz. Bunun asıl sebebi sizden mi kaynaklanıyor yoksa siyasi iktidarın size olan bir baskısı mı var? Bu konuyu özellikle cevaplarsanız çok merak ediyoruz. Sizin Cumhuriyet Halk Partili ya da DEM PARTİ'li ya da İYİ Partili ya da Gelecek-Saadet Partili çalışanınız ya da müşteriniz yok mu da sadece müşteriniz belli partililerden mi oluşuyor da yani buradan sadece o kanallara, o televizyon programlarına reklam veriyorsunuz, bunu çok merak ediyoruz. Şimdi, reklam ve tanıtım planlamanız hangi kritere göre yapılmaktadır? İzlenirlik ve tiraj sizin için önemli midir, bunu bir öğrenmek istiyoruz. Yine 2021, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında sponsorluk, reklam, tanıtım, yardım gibi faaliyetlere toplamda ne kadar harcanmış? Bu saydığım yıllarda, ayrı ayrı ve ayrıntılı belirtmek kaydıyla, "sponsorluk giderleri" adı altında hangi kurumlara ne kadar tutarda ödeme yapılmıştır? Bahse konu bu yıllarda, ayrı ayrı ve ayrıntılı belirtmek kaydıyla, "reklam gideri" adı altında hangi gazete, televizyon ve diğer kurumlara ne kadar tutarda ödeme yapılmıştır? Ayrıntılı bir tablo gönderirseniz memnun oluruz. 2024 yılı reklam ve tanıtım giderleri harcamanız ne kadar olmuştur? Yine, 2021, 2022, 2023 ve 2024 ayrı ayrı ve ayrıntılı belirtmek kaydıyla "tanıtım giderleri" adı altında hangi mecra ve etkinliklere ne kadar harcama yapılmıştır? Bu yıllarda ayrı ayrı, ayrıntılı belirtmek kaydıyla "yardım gideri" adı altında hangi kişi ve kuruluşlara ne kadar ödeme yapılmıştır? Bankanızda toplam kaç avukatınız var? Haricen özel sözleşme yaptığınız avukat sayısı nedir? Avukatları belirlerken özellikle kriteriniz var mıdır? Dışarıdan sözleşme yaptığınız avukatlarda son beş yılda yıl yıl ne kadar ödeme yaptınız? Bunları söylerseniz... Çünkü bu önemli, diğer bir kurumda da inceleme yaptığımızda şuna şahit olmuştuk: Kurumun kendi avukatı varken dışarıdan haricen 10 avukata dokuz ayda ciddi paralar ödenmiş ve bu Sayıştay raporlarında vardı. Gene, bu kurumumuzda haricen anlaşma yaptığınız avukatlar var mı, varsa bu avukatları hangi kriterle belirliyorsunuz? Bu çok önemli. Benim kendi ilimde de bazı avukat arkadaşlarımız var. Ben isim vermeyeceğim ama Ankara'daki özel kurumlarla ve bankalarla olan yakınlığından dolayı kendisi AK PARTİ il başkan yardımcısıyken şu anda çok lüks arabalara biniyor yani bu durum vatandaşı rahatsız ediyor. Yani avukatlar arasında dahi ayrımcılık söz konusu. Çünkü genelde bu kurumlar, hükûmete yakın olan kurumlar maalesef AK PARTİ il başkanı, il başkan yardımcısı gibi siyasilerin daha çok görev aldığı bir yer hâline geldi. Denetim görevini yerine getiren KİT Komisyonu üyesi olarak bu bilgileri ayrıntılı bir şekilde almak istiyoruz.

Hepinize çalışmalarınızda başarılar dilerim.

Teşekkür ediyorum.