Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (TEDAŞ) 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 22 .04.2025 |
OSMAN ZABUN (Isparta) - Sayın Başkanım, Değerli Komisyon üyelerimiz, kıymetli kurum müdürlerimiz -Sayın Bakan Yardımcımız da buradaydı ama şimdi yok herhâlde- Sayıştay üyelerimiz; ben de KİT Komisyonuna bu çalışmayı yoğun ve uzun süren bir inceleme sonucunda bariz ve somut şekle getirmek suretiyle buraya kadar getiren bütün ekibe teşekkür ederek sözlerime başlamak istiyorum.
Tabii, yani bu Komisyonda birçok arkadaşımız birçok şeyler söyledi, bunlardan mutlaka belki karşılığı olan iddialar da vardır yani şirketlerin ya da kurumun sahadaki vermiş olduğu hizmetlerle ilgili eksik olan tarafları da vardır, onların da mutlaka kontrol edilerek tamamlanması gerekir. Ancak bütün bunların yanı sıra şunu ifade etmek gerekir diye düşünüyorum: 2002 yılında bu ülkenin aşağı yukarı elektrik tüketimi 132 milyar kilovatsaatti, şimdi, bugün geldiğimiz nokta itibarıyla, 2024 yılında 347,9 milyar kilovatsaate çıkmış yani aradaki farkı görmek gerekiyor. Öbür taraftan, yine son yirmi yılda OECD verilerine göre enerji talebinin, enerji tüketiminin en çok arttığı ülke Türkiye. Yine, bütün elektrik ve doğal gaz açısından baktığımız zaman Çin'den sonra dünyadaki 2'nci enerji tüketimi artan ülke boyutuna gelmiş.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Kaç saat...
OSMAN ZABUN (Isparta) - Şimdi, ya, ama kardeşim, sus bir ya! Allah Allah!
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Devam edin, devam edin.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Ya, ben hiç kestim mi senin sözünü, hiç kestim mi?
MAHMUT DİNDAR (Van) - Çok sert bağırıyorsun, öyle sert tepki göstermeyin, biraz daha sakin olunabilir.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Devam et Sayın Zabun.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Allah Allah, sabret ya, bir şey söylemedim daha, biraz sonraya sakla.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Buyurun, devam edin.
Deniz Yavuzyılmaz...
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bağırınca tutanağa "Bağırdı." diye geçmiyor yani...
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Ama siz de yüksek sesle konuşuyorsunuz da sizinki de "yüksek sesle" geçmiyor ama, o da var yani.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Aynen yani ben de daha yüksek bağırabilirim.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Ya, senin sesinden yüksek çıkmıyor zaten, rahat ol yani.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Buyurun Sayın Zabun.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Evet, şimdi, bütün özellikle bu mihenk noktalarından bir tanesi bir ülkenin, kalkınma ve gelişme noktasında, kalkınma ve gelişme yolunda katettiği mesafeyi değerlendirirken önemli kriterlerden bir tanesi de enerji tüketimine ve özellikle elektrik tüketimine olan ihtiyacı ve bunun seyrettiği süreç önemlidir. Bu da aslında Türkiye'nin bütün dünyadaki ülkelerde tüketim verileri baz alındığında bu anlamdaki yükselişinin, kalkınmasının önemli noktalarından bir tanesidir.
Şimdi, tabii, burada sadece yani bunları sağlamak veya bu tüketim ihtiyacının bu kadar süre içerisinde bu kadar artmış olması önemli bir konu olmakla birlikte özellikle bunların karşılanması, bu talebin karşılanması açısından önemli bir aklı, büyük bir aklı, güçlü bir vizyonu gerekli kılıyor ve hamdolsun, geride bırakmış olduğumuz yirmi üç yıllık süreç içerisinde AK PARTİ hükûmetleri, iktidarları bu vizyonu layıkıyla ortaya koymuş ve bugün geldiğimiz nokta itibarıyla hem tüketim çeşitliliği açısından hem de vatandaşın taleplerinin karşılanması açısından önemli bir gelişim sağlamıştır.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Hocam, AK PARTİ dönemi öncesinde Türkiye'de elektrik yok muydu, bunu mu söylemeye çalışıyorsunuz?
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Deniz Yavuzyılmaz, lütfen ya...
OSMAN ZABUN (Isparta) - Yani şimdi burada öbür taraftan bir başka veriyi daha paylaşacağım sizlerle.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Bak, dakikalarca konuştunuz, kimse sizin sözünüzü kesmedi.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sanki öyle gibi...
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Deniz Yavuzyılmaz, rica ediyorum.
Buyurun Sayın Zabun, devam edin.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Ya, senin sözünü kesmem gereken o kadar çok şey söyledin ki konuşurken ama hiçbirine müdahale etmedim.
GÜLDEREN VARLİ (Van) - Birbirinize bağırırken birbirinizden daha güçlü değilsiniz yani. Burada, gerçekten, biz de öyle...
OSMAN ZABUN (Isparta) - Dinleme nezaketinde bulunurlarsa böyle bir şey olmaz zaten.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Varli, lütfen...
Siz devam edin, buyurun.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Şimdi, bu anlamda önemli konulardan bir tanesi de şu: Türkiye, bu elektrik ihtiyacını karşılarken yenilenebilir enerji kaynaklarını da önemli ölçüde artırmış ve bugün geldiğimiz nokta itibarıyla enerji ihtiyacının yüzde 60'lara yakın bir oranını yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılar hâle gelmiştir. Bu da son derece önemlidir.
Şimdi, yenilenebilir enerji deyince bir de bunu idare etmek de çok önemlidir çünkü tek bir çeşitten yürüdüğünüz takdirde yani örnek olarak söylüyorum, sadece güneş enerji santralleri üzerinden yürüdüğünüz takdirde bunu sağlamanız mümkün değil. Çok çeşitli boyutlarıyla bunu temin etmek yükümlülüğü ve sorumluluğu var ve Türkiye büyük bir stratejiyle bugüne kadar, yirmi üç yıldır, önemli ölçüde bu ihtiyacı karşılamış ve bu noktaya getirmiştir.
Tabii, bu noktaya getirirken önemli konulardan bir tanesi de şu: Şimdi konuşuluyor, değerlendiriliyor, mesela nükleer enerjiye olan yatırımı, Türkiye'nin nükleer enerji yatırımı da son derece stratejik ve önemlidir.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Eğer o konuya girerse bizim de söyleyeceğimiz şeyler var...
OSMAN ZABUN (Isparta) - Ama bugün geçmişe dönüp baktığımızda, maalesef, nükleer enerji yatırımlarına karşı çıkan yani bugüne kadar en yüksek noktadan, yüksek perdeden karşı çıkan, maalesef, bu ülkede muhalefet olmuş ve başta Cumhuriyet Halk Partisi olmuştur. Şimdi, özellikle hatırlayacak olursak Gezi olaylarında bir kısım listeler ortaya koydular ama onlardan bir tanesi de "Nükleer enerji yatırımlarına son verin." talepleriydi. Ama hamdolsun ki milletimiz, bütün bu taleplere hiçbir zaman karşılık vermedi ve yirmi üç yıldır bu tür şeyler... Biraz sonra şunu da ifade etmem lazım, özelleştirme noktasında da sürekli değerlendirilen, sürekli böyle tahkim edilen ve suçlayıcı, çok dayanağı da olmayan ifadelerle milletimize bunlar ilk defa bu Komisyonda anlatılıyor değil.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Nükleerde devam edin. 2100 yılına kadar Rusya'ya verdiğiniz toprağımızı söyleyin.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Muhalefet yıllarca, bu ülkede, bu özelleştirmeler üzerinden sürekli bunları söyledi.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Akkuyu'da Rusya'ya verdiğiniz vatan toprağını anlatın. O sadece bir nükleer santral değil, Rusya'ya ait bir askerî üs aynı zamanda.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Ama hamdolsun, ülkemiz, milletimiz, bunlara hiçbir zaman prim vermedi ve bütün bu iddialara rağmen yirmi üç yıldır AK PARTİ'ye iktidarı verdi ve öbür taraftan, son süreçte de Milliyetçi Hareket Partisiyle birlikte, diğer bileşenleriyle Cumhur İttifakı'na bu iktidarı da teslim etti, her zaman güvenmeye devam etti.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yani Milliyetçi Hareket Partisi olmazsa iktidarda değilsiniz.
(Gürültüler)
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Devam edin Sayın Zabun.
İSMAİL OK (Balıkesir) - Aslında benim bir önerim var, Deniz Bey haricinde kimse konuşmasın yani bütün her şeyi temsil ediyor.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Şimdi...
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Aynı konuşmayı ben yapsam Komisyon Başkanı otuz kere uyarmıştı "Nükleer santralle ne ilgisi var?" işte, yok "Gezi'yle ne ilgisi var?" diye.
İSMAİL OK (Balıkesir) - Bu üslup yakışmıyor, gerçekten yakışmıyor.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Vekilim, her konuya girdi çıktı.
İSMAİL OK (Balıkesir) - Ama gerçekten yakışmıyor.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Farklı bir tonda söylediği için siz dinliyorsunuz.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Şimdi, bu stratejinin oluşmasında, bu vizyonun oluşmasında ve ülkenin dünyada en fazla elektrik ihtiyacı hisseden, talep eden ve bunu karşılayan bir ülke olarak bu noktalara gelmiş olmasında siz ne kadar, ne söylerseniz söyleyin, doğru stratejilerin...
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Zabun, toparlayalım. Son konuşmacı olarak...
OSMAN ZABUN (Isparta) - Eyvallah, toparlayacağım Sayın Başkanım.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sanki 2002 yılından önce Türkiye'de elektrik yoktu! Elektrik sıkıntısı vardı.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Sayın Başkanım, toparlayacağım.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Buyurun Sayın Zabun.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Siz ne derseniz deyin, bu yüksek aklın, bu büyük vizyonun etkisi ve önemi vardır.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Günlük ihtiyaçlara ayak uydurmayı marifetten saymayın.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Bunlardan, önemli paydaşlardan bir tanesi de bugün değerlendirdiğimiz TEDAŞ'tır. Doğru hamlelerle, doğru stratejilerle, hamdolsun, bugünlere kadar geldik.
Öbür taraftan, son olarak da şunu söylemek istiyorum: Biz devlet olarak, Hükûmet olarak her zaman tüketicinin yanında olduk. Birçoğumuz belki telefonlarını açsa veya bize gönderiliyor, geliyor da vatandaşımızın büyük bir ekseriyetinin yani yılbaşından önce tamamının elektrik tüketimini sübvanse ediyorduk ama şimdi belli oranın altındakileri sübvanse ediyoruz, bunlar da mesaj olarak geliyor.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Vatandaş size yerel seçimlerde cevabını verdi.
OSMAN ZABUN (Isparta) - Biz, her zaman vatandaşımızın yanında yer aldık, milletimizin yanında yer aldık.
Bu duygularla teşekkürlerimi sunuyorum, saygılar sunuyor efendim.