Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | Askeri Fabrika ve Tersane İşletme Anonim Şirketinin (ASFAT) 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 16 .04.2025 |
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri, Sayıştayın kıymetli denetçileri ve savunma sanayisinin önemine paralel olarak 2018 yılında kurulan ve Sayın Genel Müdürün sunuş konuşmasında belirttiği gibi başarılı projelere imza atan, Türk savunma sanayisini dünyaya açan ASFAT AŞ yönetimini tebrik ediyor, başarılar diliyorum.
Üçüncü Dünya Savaşı söylemlerinin arttığı, neredeyse her gün savaş çıkacak gelişmelerinin yaşandığı dünyada, savunma sanayisinin önemini asla yadsımıyoruz ve sizin yaptığınız çalışmaları yakından takip ediyoruz. Sayın Genel Müdürün sunuş konuşmasında belirttiği gibi, günümüz koşullarında savunma sanayi bir seçenek değil stratejik bir zorunluluktur. Bu noktada, ASFAT tarafından yapılan fırkateyn, korvet, açık deniz karakol gemileri, karakol gemileri, lojistik destek gemileri, yardımcı gemiler, yüzer havuzlar ve insansız su üstü araçları dâhil olmak üzere deniz platformlarını önemsiyoruz.
Konuşmamda, geçmişte sıkça tartışılan ancak Türkiye'nin hızla değişen gündeminde unutulan, Katarlılara satılan Sakarya Tank Palet Fabrikası'ndan bahsetmek istiyorum.
Fabrika daha önce askerî birlik statüsü taşıyan Millî Savunma Bakanlığı Birinci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösterirken Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla, özelleştirilmesine karar verilen Sakarya'daki Tank Palet Fabrikası için 1105 sayı numarasıyla ikinci ve gizli bir kararnameyle ASFAT AŞ'ye devredilmiş, ASFAT AŞ de ihaleye gerek olmaksızın fabrikadaki işleri yürütmesi için BMC firması ve Katarlılarla anlaşmıştı.
Katarlılarla daha önce de bir anlaşma yapmıştık, hatırlarsanız, devletimizin PTT'sini, haberleşme sistemini vermiştik ama Katarlılar içini boşalttıktan sonra tekrar bize bırakmıştı. O dönem, başta önceki Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu olmak üzere, ülkesini seven bizler ve toplum, Sakarya Tank Palet Fabrikası'nın satılmasını eleştirmiş, her platformda karşı çıkmıştık. O dönem "Fabrika özelleştirilmedi, sadece işletmesi yirmi beş yıllığına devredildi." denildi ama gerçekler öyle değildi. Bu ülkenin yerli ve millî servetlerinden birisi maalesef Katarlılara satıldı. Tank palet üreten bir fabrika niye, niçin, neden, hangi gerekçeler öne sürülerek bu yolla devredildi, yani niye özelleştirildi, anlamak gerçekten zor.
"Tank Palet eski bir fabrika olduğu için işletmesi özel sektöre devredilerek yenilenmesi sağlandı." gibi bir söylemde bulunuldu. Türkiye Cumhuriyeti'nin bu fabrikayı yenileyecek imkânı olmadığına kimseyi inandıramazsınız. Türkiye Cumhuriyeti devleti güçlü bir devlettir ve o Tank Palet Fabrikası'nı kendi yenileyecek ve işletecek güçtedir. Bizim ordumuzun elindeki ve millî olan bir fabrikamıza Katarlılar niye dâhil oldu, bunu açıklayabilen yok. ASFAT yönetimi bu konuda bize bir açıklama getirirse memnun oluruz.
Sakarya Arifiye'deki Tank Palet Fabrikası hangi şartlarda verildi, bu şartları öğrenmek istiyoruz. Katarlılar burayı aldıktan sonra istenilen yatırımları yaptı mı? Siz bu yatırımları denetliyor musunuz? Bu fabrikanın yıllık üretim ve satış adedine ilişkin ASFAT AŞ'nin bilgisi var mıdır; varsa bizimle paylaşır mısınız? Türk Silahlı Kuvvetleri bu fabrikada üretilen tanklardan alım yapmakta mıdır? 'Yine, bu fabrikada üretilen tanklar hangi ülkelere satılmaktadır? Satış adetleri belli midir?
Yine, Sakarya'daki Tank Palet Fabrikası'nın Katar ve BMC'ye satılmasının öncesindeki yıllık üretim adedini merak ediyoruz, onları da öğrenmek istiyoruz.
Özelleştirilmeden önce kaç çeşit üretim yapılıyordu, kaç işçi çalışıyordu? Özelleştirilmeden önce fabrika kâr mı ediyordu, zarar mı ediyordu, onları da merak ediyoruz.
ASFAT AŞ Sakarya Tank Palet Fabrikası'nın üretim ve satış süreçlerinin, fabrikada yapılan yatırımların neresinde? Tüm bunları denetliyor musunuz; denetliyorsanız bu fabrikanın özelleştirildiği günden bu yana yapılan tüm işleri, yatırımları ve satışları bizlerle de paylaşırsanız memnun oluruz.
ASFAT AŞ'nin tamamen yerli üretim tankla ilgili bir çalışması var mı, onu da bildirirseniz seviniriz.
Sayın Genel Müdür, bir de ASFAT'ın kendisiyle ilgili bazı sorularımız olacak.
Önceki yıllarda Sayıştay denetçileri ASFAT AŞ'nin tüm personel ve ailelerine sağlık sigortası yaptırdığını ve ücretini de şirketin ödediğini belirtmiş ve bunun usule aykırı olduğu konusunda eleştiride bulunmuştu. O dönem Bakan Yardımcısı olarak Kurumun Yönetim Kurulu Başkanı olan benim de Çorumlu hemşehrim Sayın Muhsin Dere de bu durumu savunmuş "Biz şirketiz, yönetim olarak böyle bir karar aldık ve uyguladık." demişti. Siz elbette şirketsiniz ama bu şirket kimsenin babasının malı değil. ASFAT, sermayesinin yüzde 100'ü devlete ait olan milletin bir şirketidir ve sermayesinin sahibi olan millet ve devlet elbette tüm harcamaların hesabını sorma hak ve yetkisine de sahiptir. Anayasa'mız bu hakkı Türkiye Büyük Millet Meclisine ve kanunla KİT Komisyonuna vermiştir. Sayıştay denetimleri sonucunda bir rapor hazırlanıyor ve biz bu raporu da esas alarak millet adına sizi yani kurumu denetliyoruz ve sizler de o nedenle buradasınız. Önceki yıllarda olduğu gibi, usule aykırı olduğu hâlde, "Biz şirketiz, yönetim olarak karar alır ve uygularız." demeye kimsenin hakkı yoktur. O nedenle, nasıl ki çocuğunuza para verdiğinizde nereye harcadığını soruyorsanız, bizler de burada devletin şirketinin paralarının nereye harcandığını millet adına sormakla mükellefiz. Bu şirketleri kimse babasının malı gibi görmemeli, istediği kararları alıp uygulamamalıdır; kaldı ki o dönem Sayıştay bunu sert bir şekilde eleştirmiş "Bu yasal değil." demişti ancak o dönemin yönetimi bu uygulamanın doğruluğunu savunuyordu.
Ben şimdi merak ediyorum, ASFAT AŞ'nin tüm personeline, yöneticilerine ve onların ailelerine yaptırdığı sağlık sigortası uygulaması devam ediyor mu; uygulama devam ediyorsa bunun için yasal bir düzenleme mi yapıldı, yoksa aynı konuda ısrar mı ediyorsunuz? Şayet bu uygulamayı kaldırdıysanız o dönem kaç kişiye şirket kasasından sağlık sigortası yaptırılmış ve devam ettiği sürece şirket kasasından ne kadar para harcanmıştır?
Sayın Genel Müdür, son olarak şirketin kâr ve zararına değinmek istiyorum. 2021 yılında 70 milyon 416 bin TL, 2022 yılında 119 milyon 884 bin TL kâr eden şirketin 2023 yılında 4 milyar 744 milyon TL zarar ettiğini görüyoruz.
Sunuş konuşmasında şirketin birçok ülkeye satış yaptığı ve denetime konu 2021-2022 yıllarında kâr ettiğinden bahsedildi ancak ne 2023 ne de 2024 yılı kâr ve zararından bahsedilmedi; bunun sebebi şirketin zarara geçmiş olması mıydı, bunu merak ediyoruz. Şirketin zarar etmesinin ve zarardaki bu yükselişin sebebi nedir? Şirketin 2024 yılı kâr veya zararı ne kadar olmuştur? ASFAT AŞ son beş yılda hangi ülkelere hangi üretimlerini satmış ve bunun karşılığında ne kadar gelir elde etmiştir? ASFAT AŞ tarafından son yedi yılda zalim İsrail'e satılan herhangi bir üretiminiz var mıdır?
Teşekkür ediyorum.