KOMİSYON KONUŞMASI

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Sayın Başkanım, Plan ve Bütçe Komisyonumuzun değerli üyeleri, Sayın Bakan Yardımcılarımız, kamu kurum ve kuruluşlarımızın kıymetli bürokratları, sivil toplum kuruluşlarımızın değerli temsilcileri, saygıdeğer basın mensupları; sizleri saygıyla, muhabbetle selamlıyorum.

Ramazan ayınızı tebrik ediyorum.

Bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunduğumuz 18 maddeden oluşan ve Komisyonumuzda görüşmelerine başladığımız Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'mizi AK PARTİ Grubumuz, Burdur Milletvekilimiz Mustafa Oğuz ve teklifte imzası bulunan 38 milletvekili arkadaşlarımızla beraber hazırlamış bulunmaktayız. Plan ve Bütçe Komisyonumuzun bu kanun teklifine vereceği desteğe olan inancımla sunacağınız katkılar için şimdiden sizlere teşekkür ediyorum.

Konuşmama başlamadan önce Türk milletinin bağımsızlık iradesinin, azminin ve kararlılığının destanı olan İstiklal Marşı'nın Gazi Meclisimizde kabul edilişinin 104'üncü yıl dönümünü kutluyor, bu vesileyle kahraman ecdadımızı ve İstiklal Şairi'miz Mehmet Akif Ersoy'u rahmetle yâd ediyorum.

İnsan sağlığını ve hayat hakkını koruyan, her koşulda sorumluluğunun bilincinde olan doktorlarımızın ve tüm sağlık çalışanlarımızın 14 Mart Tıp Bayramı'nı kutluyor, özverili çalışmalarından dolayı kendilerine şükranlarımı sunuyorum.

Yine, Hırvatistan'da düzenlenen Avrupa Havalı Silahlar Şampiyonası'nda ülkemizi temsil eden Yusuf Dikeç ve Şevval İlayda Tarhan ikilisi 10 metre havalı tabanca karışık takım finalinde Çekyalı rakiplerini 16-14 yenerek altın madalya kazandı. Türkiye'nin karışık takımda elde ettiği ilk Avrupa şampiyonluğu olan bu büyük başarıyı yürekten kutluyor, her iki sporcumuzu da tebrik ediyorum.

Kanun teklifimizle kamu zararının önlenmesi, haksız kazanç ve haksız rekabetin engellenmesi, Türkiye Varlık Fonu'na ilişkin denetim süreçlerinin etkinleştirilmesi, aileye yönelik sosyal desteklerin artırılması, kaynak israfının önüne geçilmesi, bazı kabahatlere ilişkin cezalarda caydırıcılığın artırılması, Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararlarının oluşturacağı hukuki boşluğun doldurulması ve uygulamada yaşanabilecek tereddütlerin giderilmesi amacıyla düzenlemeler yapılmaktadır.

Anayasa Mahkemesinin 1/2/2024 tarihli 2021-38 esas ve 2024-25 sayılı kararıyla 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'ne eklenen 216/A maddesinin ikinci fıkrasının iptaline karar verilmiş. Teklifimizle Bakanlık tarafından yetiştirilen olimpik, paralimpik ve deaflimpik sporcular için yapılan giderlere yönelik 3289 sayılı Kanun'da düzenleme yapılarak yasal zemin oluşturulmaktadır.

Teklifimizle yine, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun ilgili maddesinde Serbest Muhasebeci, Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin oda ve birlik genel kurullarına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir. Bu çerçevede, yaşanan dijital dönüşüme uyum ve kaynakların etkin kullanılmasının sağlanması amacıyla yapılması öngörülen düzenlemeyle genel kurul toplantılarına taahhütlü posta marifetiyle davet usulü kaldırılmakta ve genel kurul toplantılarına yönelik duyuruların odaların resmî internet sitesi üzerinden yapılmasına da imkân sağlanmaktadır.

Yine, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci, Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 48'inci maddesinde meslek mensuplarına yönelik disiplin hükümleri düzenlenmekteydi. Bilindiği üzere, doğası gereği meslek mensuplarının mesleğin icrasına taalluk eden işleri bizzat yapmaları zorunlu olup bu zorunluluğa uymayanların meslek mensubu olarak kalmalarına olanak bulunmamaktadır. Ancak söz konusu husus, 3568 sayılı Kanun'un 48'inci maddesinde yer almamakta, bu çerçevede meslek ruhsatnamesini bir başkasına kiraya verdikleri veya herhangi bir şekilde bir başkasına kullandırdıkları tespit edilen meslek mensupları ile başka meslek mensuplarının ad ve ünvanları kullanılarak beyanname düzenleyen, imzalayan ya da gönderen meslek mensuplarına meslekten çıkarma cezası verilmesi hüküm altına alınmaktadır. Öte yandan, disiplin cezalarının uygulanmasının kesinleşmesi sonrası başlayacağı düzenlenerek mükellefiyet mağduriyetlerinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.

Yine, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle yetki belgesiz taşımacılığa yönelik idari para cezalarında alt ve üst sınırlar düzenlenmekte ve belirli süreler içerisinde tekrarı hâlinde cezaların artırımlı olarak uygulanacağı öngörülmektedir.

4925 sayılı Kanun kapsamında yabancı plakalı taşıtlara yönelik geçiş ücretlerine ilişkin hüküm bulunmakla birlikte, kabotaj cezası dışında yabancı plakalı taşıtlarca ülkemizdeki uluslararası taşıma faaliyetlerinde yapılan ihlallere yönelik idari para cezasına ilişkin hüküm bulunmamaktadır. Teklifimizle uluslararası anlaşmalarda yer alan hükümlere veya Bakanlıkça hazırlanacak yönetmeliğe aykırı taşıma yapmaları hâlinde yabancı plakalı taşıtlara ceza uygulanması mümkün hâle gelebilecektir.

Teklifimizle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle vergi incelemesine tabi tutulan tesislerin vergi incelemesi sürecinde lisans devrini engelleyen tedbirin süresi en fazla bir yılla sınırlandırılmakta ve üç ayda bir gözden geçirilerek değerlendirilmesi sağlanmaktadır.

Yine, teklifimizle Cumhurbaşkanı iken bu görevden herhangi bir nedenle ayrılanlara, istekleri üzerine ödenmekte olan yaşlılık aylığı hâlihazırda bu amaçla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına yapılan yaşlılık aylığının yüzde 5 artırımlı tutar esas alınmak üzere yeniden düzenlenmektedir.

Yine, teklifimizle 5510 sayılı Kanun’un Ek 18'inci maddesi uyarınca kurumca gelir ve aylık ödemesi yapılanlara Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı'nda 3 bin TL tutarında ödenen bayram ikramiyesinin 4 bin TL'ye yükseltilmesi amaçlanmaktadır.

6001 sayılı Kanun’un 30'uncu maddesinin mevcut hükümleri çerçevesinde yabancı plakalı araçlar Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından işletilen otoyollara ait geçiş ücretini ve varsa idari para cezasını en nihayetinde bu maddenin 8'inci fıkrası kapsamında gümrük kapılarında ödemek şartıyla ülkeyi terk etmektedirler. Bahse konu geçiş ücretleri ve varsa idari para cezaları tahsil edilmeden yurt dışına çıkışlarına da izin verilmemektedir ancak 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollardan geçiş yapan yabancı plakalı araçların gişede veya banka aracılığıyla geçiş ücretini ödememesi hâlinde ödeme yapmayan bu araçların otoyoldan çıkmasını engelleyen bir kanun hükmü bugüne kadar bulunmamaktaydı.

Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından işletilen otoyolları kullanan yabancı plakalı araçların geçiş ücretini ödemesi veyahut en nihayetinde gümrükte ülkeyi terk etmeden önce tahsil edilebilmesi ancak özel şirketler tarafından işletilen otoyolları kullanan yabancı plakalı araçların geçiş ücretini ödememesi ve tahsilatının da Kanun'un 30'uncu madde kapsamında genel hükümler çerçevesinde yapılması imkânı da bulunmaması uygulamada eşitsizlik yaratmakta ve uluslararası düzeydeki prestijimizi olumlu olumsuz yönde etkilemektedir.

Yapılan düzenlemeyle yabancı plakalı araçların özel şirketler tarafından işletilen otoyollardan ödemesiz geçiş yapmaları hâlinde ülkeyi terk etmeden önce gümrüklerde geçiş ücreti ve varsa cezalarının tahsil edilmesiyle bahsedilen haksız rekabet hâlinin ortadan kaldırılması ve ilerleyen süreçte ödemesiz geçiş yapan yabancı plakalı araç sayısının asgari düzeye indirilmesi amaçlanmaktadır.

Türkiye Varlık Fonu'nun denetim raporlarının Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulması ve Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerine ilişkin süreleri yeniden düzenlenmekte; teklifimizle, Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilen denetim elemanları tarafından hazırlanacak denetim raporlarının kasım ayı sonuna kadar Cumhurbaşkanına sunulması, Cumhurbaşkanlığı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine aralık ayı sonuna kadar sunulması ve ilgili raporların söz konusu ayı takip eden ocak ayı sonuna kadar Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmesine yönelik değişiklikler yapılmaktadır.

Yine, yapılan bir düzenlemeyle mülkiyeti hazineye ait olup faaliyet izni kaldırılan vakıf yükseköğretim kurumlarına bedelsiz olarak devredilmiş olan taşınır ve taşınmaz mallar ile hakların tasfiye sürecine dâhil edilmemesi ve bunların hazineye intikalinin sağlanması öngörülmektedir. Teklifimizle, vakıf yükseköğretim kurumlarının mülkiyeti hazineye ait olup bedelsiz olarak devredilmiş olan taşınır ve taşınmaz mallar ile hakların tasfiye sürecine tabi tutulmadan hazineye intikalinin sağlanması hedeflenmektedir.

Cumhurbaşkanı ödeneğine yönelik herhangi bir kanuni düzenleme bulunmamakta olup teklifimizle 3055 sayılı Kanun’un başlığı değiştirilmek suretiyle Cumhurbaşkanı da anılan Kanun kapsamına alınarak mali haklarının mezkûr kanunda belirlenmesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.

Yine, teklifimizle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ek 38'inci maddesinin ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere bir fıkra eklenmektedir. Fıkrayla, madde kapsamında yapılmakta olan ve maaşın esas unsuru olan tazminat ödemelerinin ödeme zamanı, usulü, hak kazanımı ve benzeri hususlarda hak sahiplerinin farklı statülerde bulunmasından kaynaklı tereddütlerin önlenmesi ve uygulamanın 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin genel sistematiğine uyumlu hâle getirilmesi amaçlanmaktadır.

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün yürütmekle sorumlu olduğu havalimanı işletme ve hava seyrüsefer hizmetleri yüksek düzeyde bilgi ve teknoloji gerektirmekte olup havacılık emniyeti dâhilinde ulusal ve uluslararası standartlarda sürdürülmektedir. Kuruluş personelinin maliyetlerinin büyük bir kısmı Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı yani EUROCONTROL tarafından karşılanmaktadır.

Teklifimizle, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personeline prim ödemesi getirilerek EUROCONTROL tarafından daha fazla ödeme alınması yoluyla döviz girişi sağlanması ve personel maliyetinin azaltılması, personelin performansına dayalı bir ödeme yapılması yönünde düzenleme yapılmaktadır.

Hâlihazırda uygulanmakta olan doğum yardımı sistemi değiştirilerek doğum yardımı tutarlarının artırılması, ailelerin mali yükünün hafifletilmesi ve doğurganlık oranını yükseltmek amacıyla çocuk sayısıyla orantılı teşvik edici destek sağlanmasına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.

633 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 4'üncü maddesinde yer alan değişiklik nedeniyle uygulamada çıkabilecek tereddütlerin giderilmesi amacıyla geçiş hükmü düzenlenmektedir.

Hazırlamış olduğumuz teklifle ilgili sizlere genel gerekçelerimizi özet bilgiler hâlinde sunduk. Maddelere geçince tek tek madde gerekçelerini detaylı olarak görüşeceğiz. Ben bu kanun teklifinin hazırlanmasında emeği geçen ve katkı sunan milletvekillerimize, tüm kurum ve kuruluşlarımıza ve ilgili bakanlıklarımıza teşekkür ediyorum.