HASAN ÖZTÜRK (Bursa) - Ben de sunum için teşekkür ediyorum, emeklerinize sağlık.

Şimdi, genel olarak bakıldığında aslında az önce verinin doğruluğu, elde edilen verinin doğruluğu ve bu doğru verinin teşhis ve tedavide kullanılmasıyla ilgili nasıl çalışmalar yapıyorsunuz? Az önce vekillerimiz örnek verdi, işte bir MR çekilmiş ama bunun doğru pozlanmaması sonucu bu pozlanmamış verinin doğru olmadığına karar veren bir yapı varmış şu anda?

Az önce dediniz işte, "Gereksiz kullanım ve gereksiz çekimleri azaltıp maliyetleri düşürmek adına onların izlenmesini sağlıyoruz." Bu izlenmeyi sağlamak sadece butonuna basmak mı yoksa izleme süresi, ne kadar baktığı, gerçekten baktı mı, bakmadı mı konusunda bir çalışma var mı? Ama bu verinin doğruluğu yanında genel veri tanımına ihtiyaç olduğu yani verinin bir kısmının paylaşılmasıyla ilgili bizden bir şeyler beklendiği sonucuna varıyoruz bu konuşmalardan. Bununla ilgili de tabii "Ne genel veridir, ne kişisel veridir?" konusu da özellikle sağlık alanında çalışmalarınızla birlikte bu sektörün temsilcileriyle bir ortak çalışma yapıyor mu Sağlık Bakanlığı? Böyle bir çalıştayımız ve çalışmamız var mı?

Ve yine az önce de söyledik, işte "Yüzde 92 başarı, evet, sınıfta aldığın nota göre başarıdır ama o hastalığın teşhisinde başarısızlıktır." diyecek yani hastalık bazlı, tanı bazlı birçok dal var. Bunlarla ilgili limitleri sizlerin belirleyeceği bir çalışma hazırlığı var mı? Sonuçta kanun yapıcı "O limitleri geçen sonuçlar ful otomatik sisteme geçebilir." diyebilecek bir hazırlık yapabilir ama bunların limit değerlerini ve eşik değerlerini bilim kurullarının, bu mesleği icra eden insanların bir araya gelerek insan hatasının oranlarına bakarak... Ki böyle bir veri de var mı elinizde? Yani yapay zekânın yüzde 92 doğrusu, bizim bu mesleği icra eden doktorlarımızın yüzde 98 olduğu bir konudaysa başarısız demektir. Böyle bir istatistik verisi de elimizde var mı? Çünkü Sağlık Bakanlığının istatistik verilerinin çok geriden geldiğini biliyoruz yani 2023 verileri Ocak 2025'te açıklandı, 2024 verisi ne zaman açıklanacak? Bununla ilgili de bizi bilgilendirirseniz... Özellikle doktor vekillerimizden gelen bir bilgi bu, bir soru olarak size sormak istiyoruz.

Tabii, biz "yapay zekâ" deyince aslında tüm yazılım, tüm ölçme değerlendirme, karar destek sistemlerini yapay zekânın altına koyduk şu anda. Birçok şey aslında ölçme, değerlendirme ve buna göre de daha kolay verme, daha yoğun veriye bakarak verinin çoğalmasıyla ortaklaşan verinin aslında bir tanıyı ifade ettiğini geliştiren çalışmalar. Daha ileride değişkenleri değişen, veri değiştikçe değişik kararlar verebilen, bir yıl önceki sonucu ile bir yıl sonraki sonucunun farklı olacağı yapay zekâ sistemlerini de göreceğiz. O zaman bu sonucun doğruluğunun veya yanlışlığının -buna ister "kârlılık" ister "zarar" diyelim- sorumlusu kim? Bu sistem mi yoksa verinin sahibi mi sorumlu olacak? Bu konuda bir dağıtma anahtarı veya böyle bir kavram üzerinde çalışıyor muyuz?

Hep veri konuşuyoruz. Gerçekten de hani ciddi anlamda az önce Başkanımızın anlattığı verinin paylaşımı kısmı bence çok önemli. Sadece Sağlık Bakanlığının yazılım "in-house" yaptığı çözümler bizi çok ileriye götüremez. Dolayısıyla veriyi paylaşmak ve bu veriyi kullanarak özel sektörün de özel sağlık sektörünün de bu konuda çalışan diğer bilim insanlarının da belki de uluslararası yapacağımız çalışmalarda bu veriyi kullanarak kendimiz için doğru ürünler, doğru cihazlar üretebilmemiz açısından o bahsettiğiniz YZ-VAM çok önemli ama bunu nasıl kullanacaksınız? Bununla ilgili örnekler de kullanacak kişilerin bilgi birikimi ne kadar var? Ne kadar buna adapte olabileceğiz? Ve bunu kullanmaya başladığınızda bugünkü sistemlerimiz ne kadar yeterli olacak? Çünkü sonuçta konuştuğumuz birçok şey aslında görüntü, çok boyutlu görüntü ve çok boyutlu görüntü demek ciddi anlamda işlemci, ciddi anlamda CPU ve verimlilik istiyor. Bu konuda da şu anki sistemlerin ihtiyaç olduğunu Başkanımız "Veri merkezleri kurmamız gerekiyor." dediğinde ben anladım ama Sağlık Bakanlığının bütçesinde özellikle bu altyapının oranı nedir? Yani Sağlık Bakanlığımızın mevcut bütçesi içerisinde özellikle yazılım geliştirme ve yazılım altyapısıyla ilgili ayrılan kaynak nedir? Çünkü sonuçta "yazılım" dediğimiz şey insana dayanan ve insan kaynağına bağlı.

Şimdi, "'In house' geliştiriyoruz." dedi Başkanımız. Elinizdeki kaynak ne kadar? Ortalama çalışma süresi yazılımcılarımızın ne kadar? Ne kadarını elinizde tutabiliyorsunuz? Dolayısıyla onları tutamadığınız her şey sizin hedefe varmak istediğiniz yolu yarıda kesen şeyler. Artı, yazılımda biliyorsunuz, standartlar ve kalite standartları çok önemli. Bu konuda "In house"daki bölümümüzün belli standartları var mıdır?

Ve ben sadece şu soruyu sormak istiyorum son olarak: Sizler yani bu işin başındaki insanlar olarak şu anki şartlar altında 4'üncü seviyeye veya 5'inci seviyeye geçişimizle ilgili bütçe anlamında, Bakanlık anlamında yapmamız gereken şey nedir ve ne kadar sürede sizce böyle bir seviyeye geçebiliriz diye sormuş olayım son sorumu.

Teşekkür ederim.