Komisyon Adı | : | (10/696, 1831, 1832, 1833, 1834, 1835) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | Profesör Doktor Tülin Gençöz'ün, kadına yönelik şiddete genel bakış, şiddetin türleri, ülkemizde kadına yönelik şiddetle mücadele alanında yürütülen çalışmalar, klinik psikoloji perspektifinden kadına yönelik şiddet ve ODTÜ'de konuyla ilgili yazılmış tezler hakkında sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 15 .01.2025 |
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Evet, ben kısacık, uzatmayacağım, hızlıca...
Şimdi, Sayın Asuman Erdoğan'ın önerdiği aslında -siz de desteklediniz- bu çok farklı disiplinlerin bir arada eş güdümlü olarak çalışması meselesi, yine Sayın Esen de bahsetti yani buraya ilgili bakanlıklar veya -bugüne kadar işte biz bir aydır belki çalışıyoruz- ilgili disiplinler veya ilgili kurumlar geldiler. Bunların eş güdümlü ve iş birliği yaparak çalışması aslında zaten Türkiye'de yürürlükte olan İstanbul Sözleşmesi'nin 7'nci maddesinde vardı ve öneriliyordu ama ne yazık ki İstanbul Sözleşmesi yürürlükteyken de uygulanmıyordu ve bugün İstanbul Sözleşmesi'nden de ne yazık ki çekilindi. Yani bunu özellikle söylemek istedim çünkü bu çok önemli bir mesele. Yani işte psikoloji biliminin de diğer bütün disiplinlerin ve ilgili bakanlıkların, ilgili birimlerin birlikte, eş güdümlü, hatta parlamentoların, yerel meclislerin de dâhil olabileceği bir eylem planının olması gerekiyor, bu çok önemli. O yüzden, ben kayda girsin diye tekrar söz aldım.
Bir de gelenek görenek meselesine bir kere daha değinmek istiyorum. Bu çok sıkıntılı çünkü mesela biz Türk tipi aile... "Çekirdek ailesi" dediniz yani geleneklerin iyi olduğunu söylediniz ama bir tane bile bilmiyorum. Mesela, ben Diyarbakır Milletvekiliyim ve bizde çekirdek aile yapısı bile son yıllarda oluşmaya başladı yani Kürt toplumunda, dolayısıyla biz hep büyük ailelerin içerisinde büyüdük. Mesela, gelenek görenek, töre meselesi çok sıkıntılı bir şey yani yeni yeni birazcık hani yasalarla veya işte kadın mücadelesiyle gelenek ve göreneklerin veya töre meselesinin kadınlar üzerindeki etkisi azaldı. Ya, o nedenle gelenek görenek kavramı şiddeti yeniden üreten, şiddetin yeniden üretimini sağlayan kavramlar, olgular. O nedenle de oraya bir vurgu yapmak istedim.
Bir de çekirdek aile 1950'lerde, aslında İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika'da yaygın olarak üretilen bir ideoloji yani iki çocuklu anne, baba; kadının çalışmadığı ev yaşamı, hatta Amerikan dizilerinde bunu çok yaygın bir şekilde görüyoruz. Bu, ideolojik, oluşturulmuş bir aile biçimi ve bütün dünyaya öyle empoze ettiler. Aslında Türk modeliyle hiçbir alakası yok yani onu da söylemiş olayım.
Teşekkürler.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Çok teşekkürler.
Ama ben anlamadım, hem geniş aileye karşı çıktınız hem çekirdek aileye mi, nasıl oldu?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Aile meselesinin tamamını aslında burada sorunlu buluyorum.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Anladım, peki.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Biz eşitlik, aile içerisinde eşitlik meselesini savunuyoruz, bunu hep söylüyorum. Yoksa aile olmasın demiyoruz, aile olmalı, önemli ama eşitlik, kadın-erkek eşitliği, çocuk hakları, bu temelde yani demokratik.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Tamam.
Teşekkürler.
Buyurun Tülin Hocam.
PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ - Aile, tabii, önemli; çekirdek aile ve büyük aileden gideyim. Büyük ailenin çok ciddi bir korumacı rolü de vardır. Şiddetten örnek vereyim: Şiddet uygulayan erkek bazen "Sakın dedene söyleme." der mesela. "Deden bilmesin benim bunu..." Yani çünkü o, ailenin büyüğüdür, çok koruyucu şeyi de vardır ya da çocuğa disiplin öğretilir ama anneanne-babaanne, işte dedeler birazcık daha çocuğu dinler, orada bir esneklik olur ama çerçeve de bozulmaz tabii. O kadar önemli bir şey ki hem çekirdek ailenin öneminin ve nihai ilişkilenme yerinin çekirdek aile olmasının açık olması önemli hem de bu böyle çok izole bir çekirdek aile değil, daha büyük bir parçanın içinde aslında var. O büyük parçayı da dolayısıyla tanımak, bilmek gerekiyor.
Şimdi, hiçbir değer saldırma odaklı değil aslında ya da hiçbir değer kırma, bozma odaklı değil. Odağı başka bir şey ama o odağı yerine getirme şekli saldırma odaklı olabiliyor ve çok yanlış olabiliyor.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Çok özür dilerim.
Mesela, büyük ailelerde "aile reisi" dediğimiz hani bizim toplumda aile meclisinin başkanı barışı yapan kişi de olabiliyorken bir ailedeki bir kadının katline karar veren kişi de olabiliyor yani burada zihniyet meselesi yani kadına bakışın, kadın-erkek eşitliğinin olmayışı yani sizi anlıyorum, haklısınız ama çok bambaşka şeyler...
PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ - Evet, evet, anladım. Değerler diyelim o zaman, evet.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Çekirdek ailede de öyle yani çekirdek ailede de bazen çok iyi olabilirken bazen çok korkunç kararlar veya işte durumlar oluşabiliyor. Ben sizi anladım ama doğru tanımlamak açısından...
PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ - Evet.
Yani değerlerin hedefinin ulaşılabileceği süreçlerin yürütülmesi, kesinlikle.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Evet, burada tamam.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Evet, çok teşekkür ediyorum Profesör Doktor Tülin Gençöz Hocamıza, ODTÜ Rektör Yardımcısı ve Klinik Psikolog.
Yorduk mu sizi?
PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ - Estağfurullah yani keyifliydi, düşündürücüydü yani böyle bir çalışmanın olduğunu bilmek hakikaten çok heyecan verici ve gurur duyduğum bir yerdeyim diyeyim.
Teşekkür ediyorum ben.