KAYIHAN PALA (Bursa) - Sayın Başkan Vekili, öncelikle Sağlık Emekçileri Sendikasıyla ilgili bir şey söyleyeyim size: Emekli olana kadar o sendikanın üyesiydim. Dolayısıyla, bir sendikayı böyle nitelemeniz doğru değil. Bunun kayıtlara geçmesini çok isterim.

OTURUM BAŞKANI ASUMAN ERDOĞAN - Sendikayı yapmadım, sendikanın o sağlıkla ilgili...

SÜMEYYE BOZ (Muş) - "Sendika" dediniz, tutanaklara bakarsınız.

KAYIHAN PALA (Bursa) - Şimdi, az önce Sayın Vekilim çok önemli bir şey söyledi; Sendika üyelerinden birisiyle ilgili ya da birkaçıyla ilgili bir soruşturma ya da bir sonucun herhangi bir sendikaya, herhangi bir meslek örgütüne, hatta herhangi bir siyasi partiye mal edilmesi, Türkiye'de bu kutuplaştırma iklimini beslemekten öteye gitmez. Bunu böyle nitelemek yerine kimin söylediğinden ziyade neyin söylendiğine, oradaki kanıtın ne olduğuna bakmak çok daha değerli olacaktır. Ben...

OTURUM BAŞKANI ASUMAN ERDOĞAN - Hocam, anketlerle ilgili bakın, unutmayalım, geçen haftalarda ben bir anket söylemiştim Türkiye'de kadın cinayetlerinin en düşük olduğu ya da şiddetin en düşük olduğu illeri... Siz hatırlıyor musunuz ne demiştiniz? "Buna bakmamalıyız, asıl veriler burada söz konusu, onları insanlar söylememiş olabilir." diye anketlere kendiniz bir gruplama yaptınız, hatırlıyor musunuz?

KAYIHAN PALA (Bursa) - Sayın Başkan Vekilim...

OTURUM BAŞKANI ASUMAN ERDOĞAN - Benim söylediğim ankete dediniz ki: "Orada güvenilir olmayabilir çünkü oradaki insanlar..." Yani şu anket iyidir, bunun yaptığı anket kötüdür demek gibi bir şansımız olmadığını biz orada size söylemiştik ama şu an yaptığınız aslında benim söylediğim, onu da belirtmek istiyorum.

KAYIHAN PALA (Bursa) - Madem geriye döndünüz, o zaman söylediğimi tekrar edeyim. Bakın, yalnızca sayılar üzerinden değerlendirmenin yetmezliğine vurgu yapmaya çalıştım ben, hızlar üzerinden bakmak gerekir. Nitekim sizinle birlikte olduğumuz İçişleri Bakanlığı sunumunda illerdeki şiddet ve kadın cinayetleri sayısıyla o ilde yaşayan kadınlara göre hızlar hesaplandığında ortaya çıkan en fazla kadın cinayetinin görüldüğü iller sıralamasındaki değişikliği sizle birlikte gördük. Benim vurgulamaya çalıştığım şey, yalnızca tek bir sayı üzerinden değil, bu sayıları hız biçimine dönüştürdükten sonra değerlendirmenin önemiydi, bunu da vurgulamış olalım.

Gelelim konumuza. Şimdi, bakın, ben teşekkür ediyorum öncelikle verilen yanıtlara ancak burada şöyle bir sorun ortaya çıktı ki tahmin ettiğimiz bir şeydi. Eğer yanlış duymadıysam 2024 yılında Sağlık Bakanlığı kayıtlarına göre yaklaşık 12 bin civarında bir kadına şiddet olgusunun kayıtlara geçtiğini söylediniz, doğru duydum sanırım değil mi?

KAMU HASTANELERİ GENEL MÜDÜRÜ EMRAH CEVİZ - İlk on bir ayda 14.800.

KAYIHAN PALA (Bursa) - 14.800, tamam.

Şimdi, bakın, İçişleri Bakanlığında bize verilen sunumda -orada tabii çok daha ayrıntılı verilmişti, az önce kontrol ettim- 2024'ün ilk on bir ayında İçişleri Bakanlığı kayıtlarına göre aile içi ve kadına yönelik şiddet olay sayısı 279.888. Buradan şu sonuca sanırım ulaşırız: Demek ki Türkiye'de İçişleri Bakanlığının kayıtlarına geçen şiddet olguları Sağlık Bakanlığının sağlık kurumlarına hepsi başvurmuyor, hatta çok düşük düzeyde yani yüzde 10'u bile değil, biraz daha öteye gidersek kabaca yüzde 6'sına denk geliyor diye görüyorum.

Şimdi, burada aslında bunu Sağlık Bakanlığına yönelik bir sorun olarak dile getirmiyorum, sakın yanlış anlamayın, bu Komisyonun bence bunu daha kapsamlı masaya yatırması gerekir. Eğer bir kadın şiddete uğruyorsa o şiddete uğraması nedeniyle bir sağlık çalışanı, bir sağlık kurumu tarafından değerlendirilmesinin önemine de vurgu yapmamız gerekir. Dolayısıyla burada belki de bizim hem Sağlık Bakanlığına bir öneri olarak hem de belki de bir yasal düzenleme önerisi olarak aynen İçişleri Bakanlığında bu alana özgü bir yapılanmanın varlığı gibi Sağlık Bakanlığında da bu alana özgü, çok daha kapsamlı çalışacak bir yapılanmayı önermemiz çok değerli olacak çünkü size bir soru sormuştum, o soruya yanıt alamadım ama belki daha sonra yanıt verebilirsiniz. Bu 279 bin vaka içerisinde bulunan çocuklar, özellikle erkek çocukları maalesef büyüdüklerinde şiddetin faili olmaya aday bir şekilde ortaya çıkma potansiyeline sahip. O yüzden bizim her bir şiddet olgusuna hem de kapsamlı bir şekilde ve hemen hemen hepsinin de -rehabilitasyona ihtiyaç duyduğu bilindiğine göre- onları rehabilite edecek kurumsal yapıları da hayata geçirerek müdahale etmemiz gerekir. O yüzden, ben burada Sağlık Bakanlığı yetkililerine hem İçişleri Bakanlığıyla hem Adalet Bakanlığıyla hem de Aile Bakanlığıyla ortak bir eş güdüm içerisinde nasıl davranılacağına ilişkin bir mekanizma konusunda öneriler geliştirmesini beklediğimizi de söylemiş olalım. Biz de bu Komisyonda bunu öneriler bölümüne kapsamlı yazmaya çalışalım, hatta buradan bir yasal düzenleme önerisi de çıkarmış olalım.

İkinci söyleyeceğim şey -Sayın Bakan Yardımcısının sözlerini çok değerli buluyorum- bu Komisyondan çıkacak nihai raporlar üzerinden Sağlık Bakanlığına düşecek görev ve sorumlulukları yerine getirmek üzere bir çaba içerisinde olunacağını duymak bizi çok memnun etti. Bu bağlamda eğer Sayın Başkan Vekilimiz uygun bulursanız hem yanıtlanamamış soruları bir bütüncül olarak Sağlık Bakanlığı yetkililerinden raporlamalarını talep edelim hem de bundan önce 2015 yılında ve 2022 yılında toplanan Komisyonların raporlarında Sağlık Bakanlığına verilmiş bazı görev ve sorumluluklar var, 2015 ve 2022 raporlarında verilmiş bu görev ve sorumluluklara göre "Sağlık Bakanlığı bu alanda neler yaptı?" Bu yanıtları da içerecek bir raporlamayı bize yaparlarsa bizim bundan sonraki değerlendirmelerimizi kolaylaştıracaklardır diye düşünüyorum.

Teşekkür ederim.