MAHMUT DİNDAR (Van) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli üyeler; milyonlarca insanın yaşam koşullarını doğrudan etkileyen enerji bütçesi üzerine konuşuyoruz. Bu alanı bir rant ve yandaş besleme alanına çeviren AKP iktidarı hem üretim hem de tüketim süreçlerinde halkımızı mağdur etmektedir. Enerji üretirken doğayı, ekolojiyi ranta feda ederken tüketim süreçlerinde de halkı mağdur etmektedir. AKP, burada büyük sermaye, ucuz enerji sağlarken halka ve işletmelere pahalı ve kirli enerji satmaktadır, yoksuldan alıp yandaşı zengin etmektedir. BOTAŞ on sekiz ay içinde gaz satış fiyatlarında elektrik üreticilerine yüzde 33, büyük sanayi kuruluşlarına yüzde 28 indirim yaparken konutlara yüzde 38, küçük sınai ve ticari işletmelere de yüzde 59 zam yapmıştır. Fatura yükü yoksul yurttaşların belini bükmekte, işletmelerin sabit maliyetlerini artırmaktadır. Milyonlarca yurttaş faturasını ödeyemediği için elektrik kesintisiyle karşı karşıya kalmakta, faturasını ödeyemediği için sokakta soğukta kalmaktadır.

AKP iktidarı Van'da ve birçok yerde doğal gaz erişiminde bile ayırımcılık yapmaktadır. Birçok mahalleye ve köye hâlâ doğal gaz altyapısı kurulamamıştır. Doğal gaz alt yapısı olan mahallelerde yine ayrımcılık yapılarak bazı evlere doğal gaz verilirken diğer evlere verilmemektedir. 21'inci yüzyılda bu ayırımcılığın yapılabilmesi AKP'nin utancıdır.

Değerli üyeler, enerji alanında en büyük sorunlardan biri de enerji üretim süreçlerinde su kaynaklarının kirletilerek yok edilmesi, ormanlık alanların talan edilmesi, tarımsal arazilerin yok edilmesi ve ekokırıma yol açılmasıdır. AKP döneminde enerji üretimi özelleştirilmiş ve halkın yararından çok, enerji şirketlerinin çıkarı ön plana çıkarılmıştır. Elektrik üretim şirketi, elektrik iletim şirketi, BOTAŞ, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ve Eti Maden gibi şirketlerin bile klasik kamu işletmeciliği anlayışından çıkarılacağı ifade edilmektedir. AKP yeni bir sözleşme dalgasıyla bu alanları da rant ve sermayeye terk etmek istiyor. Halkın temiz enerji hakkı ranta feda edilmemelidir. Van'da Zilan Deresi, Muradiye Bendimahi havzası, Çatak havzası HES tehdidi altındadır. Bu durum, maalesef, sadece Van'da değil, birçok yerde bu şekildedir. ÇED raporları usulüne uygun alınmadan, sırf bazı yandaş şirketler rant devşirebilsin diye tüm ülkemiz talan ediliyor.

Değerli üyeler, Türkiye'nin en büyük maden katliamları AKP döneminde yaşanmıştır ve maalesef alınmayan tedbirler nedeniyle bu katliam riski hâlen devam etmektedir. On yıldır SOMA katliamının sorumlularını soruyoruz. Ermenek'ten Erzincan İliç'e kadar yaşanan ölümlerin en büyük sebebi tedbirsizliktir. Enerji ve maden emekçilerinin can güvenliği ranta feda edilmektedir. Kömür madeni işletirken bile gerekli tedbirleri almayan bu iktidar ülkenin tam orta yerine bir nükleer santral inşa etmektedir. Bugünden uyarıyoruz: Mersin Akkuyu Nükleer Santrali bu ülkenin tümünü tehdit etmektedir. Olası bir ihmal, sabotaj, saldırı ve deprem benzeri bir durumda bu tesisten kaynaklanacak bir sızıntı tüm Akdeniz havzasını riske atacaktır. Ekonomik getirisi de tartışmalı olan bu tesislerde ısrar etmek enerji tekellerine hizmet etmektir.

AKP iktidarı sürekli enerji reformu yaptığını ve bu konuda çağ atladığımızı ifade ediyor ama halk enerjiye erişemediği için perişan durumdadır. Özellikle bölgede DEDAŞ zulmü her yıl gündemimizdedir. Elektrik borçları nedeniyle üretim yapamayan çiftçilerin sorunlarına bu bütçeyle bir çözüm sunulmalıdır. Ranta el koyan şirketler, altyapıyı iyileştirmediği için kayıp kaçak oranları yüksektir. Bu şirketlerden kaynaklanan kayıp kaçak bedeli de hukuksuz bir şekilde halka yansıtılmaktadır. Sürekli bir yerelden petrol müjdeleri veren AKP iktidarı yoksullara en pahalı enerjiyi satıyor. Bizler Vanlılar olarak en yoksul illerin başında gelirken bugün en pahalı benzini ve mazotu alan iller durumundayız. Bu konuda da bölgeler arası eşitsizlik vardır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.