NEVROZ UYSAL ASLAN (Şırnak) - Sayın Bakan, değerli milletvekilleri; Türkiye'de derin bir ekonomik kriz yaşanırken sosyal destek alan hane sayısının giderek arttığını görüyoruz. Sosyal yardım verilerine baktığımızda Nisan 2024 tarihinde Türkiye'de sosyal yardım alan hane sayısının son dört yıldaki artış oranı yüzde 52. 2017 yılında 3,2 milyon hane sosyal yardımlardan yararlanırken bu sayı 2023'te 4,99 milyona dayanmış. Bu verilere göre 5 haneden 1'i sosyal yardım alıyor. Sosyal yardıma muhtaç hane sayısı 4 milyonu aşmışken, yaklaşık 3,5 milyon kadın sosyal güvenceden yoksun bir şekilde yaşam mücadelesi verirken, her 3 kadından 2'sinin herhangi bir gelir yokken, 6,5 milyon çocuk şiddetli yoksulluk içerisindeyken, her 5 çocuktan 1'i yeterli besleyici gıdaya erişemez durumdayken, 2 milyon çocuk okula aç giderken, genç işsizliği tarihin en yüksek seviyesine çıkmışken burada muhtaçlık üzerinden yapılan... Artık Sosyal Yardım Bakanlığına dönüşen Bakanlığınızın yaptığı bu yardımları iktidar sıraları "Artan refahın ekonomik yayılması." diye yutturmaya çalışıyor. Bu ekonomik tablo içerisinde yetersiz dahi olan sosyal yardımlarla verdiğiniz sözde destekleri dillendirirken mutluluk ve övünç duyan bir anlayış görüyoruz. Ancak bu mutluluğun altında sosyal yardımları iktidarda kalma stratejisinin bir aparatına dönüştürmenizden bugün sıkça ifade edildiği üzere yoksulluğu sonlandırma, önleme değil yöneterek siyasi çıkar elde etme kaynağından geldiğini çok iyi biliyoruz. Ekonomide gelir eşitsizliği, sömürü ekip Türkiye halklarına yoksulluk biçtiren iktidarınız yoksullaştırılan halkla Bakanlığınız aracılığıyla "aile esaslı sosyal destek" adı altında itaat, biat ve muhtaçlık kültürü yaratıyor. Bu hâliyle hak olmaktan çıkardığınız sosyal desteği bir yardım, lütuf ve bağımlılık ile oy ilişkisine dönüştürdünüz. Yeri geldiğinde yoksulluğa boğduğunuz halka verdiğiniz desteği iktidarda kalmak adına bir tehdit aracına dönüştürdünüz.

Bakın -ben geçen sene yine burada dillendirdim, ben ve daha birçok vekilimiz soru önergesi verdik- 28 Mayıs genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde valiliklerin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına bir liste gönderdiği söylendi. Bu iddiayı doğrular şekilde ekonomik ve sosyal destek alan birçok kişiye sunulan yardımlar seçimden sonra kesildi. Sadece Şırnak değil, Siirt, Mardin, Diyarbakır ve daha birçok şehirde benzer iddialar ve şikâyetler geldi. Konuya ilişkin bir soru önergesi verdim ancak sadece -zaten Bakanlığın sitesinde olan- destek sunma kriterlerini açıklayan bir cevap verdiniz ancak bir rakam yok. Sorduğum soruya almadığım cevabı soruyu tekrarlayarak iletiyorum: Mayıs 2023 seçimi öncesinde Şırnak ve ilçelerinde sosyal yardım yapılan hane sayısı kaçtı? Seçim sonrasında yardımları sonlandırılan kaç kişi, kaç hane vardır? Bu hanelerde seçimin hemen sonrasında tekrar yardım bağlandığı doğru mudur, bağlanan kaç kişi vardır? Bugüne kadar aradan bir yıl geçmesine rağmen bu veriler neden saklanmaktadır?

Özellikle seçim dönemlerinde seçmenlerin desteğini sağlamak için vergi indirimlerinden, sosyal yardımları artırmaktan bahsediyorsunuz ancak temel esaslı olarak yoksullukla mücadele önleme programları yapmıyorsunuz. Oy hesabı yaparak seçim dönemlerinde yardım dağıtıyorsunuz. Bakın Sayın Bakan, sizi bu anlayıştan vazgeçmeye çağırıyorum. Evet, bu sistemi siz kurmadınız ancak şu anda bu sistemin sürdürücüsü konumundasınız. Sosyal devletin gereği olarak hak temelli yapılması gereken bu destekleri şükran gibi psikolojik saiklerle seçmen sadakatine dönüştürmekten vazgeçin. Sadaka ekonomisine dönüştürdüğünüz destek şekli ahlaki olmadığı gibi sosyal devlet anlayışıyla da alakası yoktur.

Yine bir soru sorarak devam edeceğim: 6284 sayılı Kanun'un 20'nci maddesi uyarınca Bakanlığınız birçok dosyada müdahil. Çoğunluğu Kürt illerinde yaşanan zırhlı araç çarpması, mühimmat parçaları, savaş artıkları nedeniyle yaşamını yitiren ya da yaralanan, engelli kalan çocukların davalarına müdahiliğiniz oldu mu, olduysa kaçına müdahil oldunuz?

Yine, kadın meselesi üzerinden kadın cezaevlerine, çocuk cezaevlerine ilişkin, çocuklarıyla cezaevinde kalan kadınlara ilişkin yaşanan sorunlardan ne kadar haberdarsınız? Bu başlık altında Adalet Bakanlığıyla yürütülen ortak bir planlama ya da çalışma var mı?

Yine, kadın istihdamına yönelik Bakanlığınız bünyesinde yürütülen çeşitli projelerden bir tanesi de Kadın İstihdamı İçin Pozitif Ayrımcılık Projesi. İşverenlerin proje kapsamında...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)