TAHSİN OCAKLI (Rize) - Teşekkür ederim.

Sayın Başkanım, Sayın Bakan, değerli bürokratlar ve saygıdeğer milletvekillerimizi selamlıyorum.

Sayın Bakan, sunumunuzu dikkatlice izledim ve notlar çıkardım. Baktım, "İçinde neler var?" diye, bolca toplantı ziyaretlerinden ve bazı kabullerden, sonra telefon trafiklerinden -tabii diplomatik telefon trafikleri- konsoloslukların yaptığı görüşmeler, telefonlar, Arap Ligi, Libya'daki tüm kesimlerle görüşme, ABD yönetimine terör örgütleriyle iş birliği ve FETÖ'ye yönelik tutumlarının ilişkilerimize zarar verdiğini her fırsatta vurguladığınız meselesi ve TUSAŞ saldırısının ardından Suriye'ye misilleme yaptığımız meselesi, Irak'ın PKK'yı resmen terör örgütü olarak tanımasını ve bu beklentilerinizi de ilettiğinizi belirten bir dizi sunum yaptınız. Hepsi dilek ve temenni. Bu mudur Sayın Bakan? Hepsi dilek ve temenni. Bizim beklentimiz ne? Bizim beklentimiz şudur Sayın Bakan Dışişlerinden: Bunları yapınca Orta Doğu'da, Irak'ta, Suriye'de, Filistin'de, çoluk çocuk yüz binlerce insanın ölümünü engelleyemediniz. Engelleyebildiniz mi? Hayır. Savaşların yaşandığı coğrafyalarda "Masada bölgesel oyuncu olacağız." deyip bir zamanlar bölgesinde ve dünyada barış için yaptığı ara buluculuk faaliyetleriyle tanınan ülkemi bugün bölgesinde birtakım çatışmaların lüzumsuzca tarafı yaptınız, başaramadınız bu işi. Cumhurbaşkanı Erdoğan 12 Ocak 2024 tarihinde Yemen'de devam eden iç savaşa dair bir açıklama yapıyor, ne diyor orada? Diyor ki: "Husiler çok başarılı savunmalar yapıyor." Dün akşam ne oldu Sayın Bakan? Husiler Panama bandıralı bir Türk gemisine saldırdı, o gemiyi vurdu. Bu, haberlere yeni düştü. Birkaç ay önce yere göğe sığdıramadığı Husilerin bugün bizim gemimize saldırmasını şimdi nasıl açıklayacaksınız? Hadi, buyurun bakalım. Bu saldırının sebebi nedir? Bu saldırının sebebini İran vermiş olabilir mi? İlişkilerden, ilişkilerin bozulmasından kaynaklı mıdır? Husiler, Yemen'de Şii bir oluşum. Yemen'de Sünni ve Şii gruplar İran ve Suudi Arabistan'ın dışarıdan kızıştırdığı vekâlet savaşlarının temsilcileri. Bize ne bunlardan ya? Ya, biz kendi bahçemizdeki zararlılarla değil de niye yabancıların bahçesindeki zararlılarla uğraşalım ki enerjimizi niye oraya harcayalım? Biz, bugün, Orta Doğu'da tek laik devlet olma ayrıcalığını bırakarak din ve mezhep çatışmalarının tarafı oluyoruz. ABD, İsrail'in İran'a büyük çaplı bir saldırısına destek verirse ne yapacağız biz, Türkiye ne yapacak, nerede olacak? Bununla ilgili pozisyonlarınız var mıdır Sayın Bakanım? AKP'nin Suriye dış politikasında hata vardı. Suriye'de Sünni unsurların koruyuculuğunu üstlendiniz, hatta Özgür Suriye Ordusu gibi meşruiyeti olmayanları ve yasa dışı silahlı grupları orada desteklediniz. Bu sahada da Esad'ı karşımıza alınca onun destekçisi olan İran'la da karşı karşıya geldik, ilişkilerimiz bozuldu.

Şimdi, ABD yönetiminde yeni bir Trump dönemi başladı. Trump yönetiminin Rahip Brunson için "Bırakmamanız hâlinde ekonomik yaptırım hazırlarım." demesi hatırlıyor musunuz? Şimdi, o günlerde söylediği bir şey daha vardı, Sayın Cumhurbaşkanının mal varlığını açıklarım falan diye bir şeyler vardı. Ne yapacak şimdi, ne olacak? İşte Türkiye'nin "Yurtta barış, dünyada barış" şiarını terk etmemizden kaynaklanan problemleri bugün karşımıza geldi.

Sayın Bakan, bir ülkenin saygınlığıyla ilgili veriler elbette ki o ülkenin vatandaşlarının seyahat özgürlükleri ve pasaportlarının değerleriyle anlaşılır. Neymiş bizim durumumuz? Ülkelerinin saygınlığı şuymuş, bizim ülkemizin saygınlığı: Henley Pasaport Endeksi diye bir tespit yeri var. Nedir bu? Vatandaşların seyahat özgürlüğüne göre ülkelerin dünya sıralamasını veriyor. Henley Endeksi'ne göre dünyanın en saygın pasaportları arasında 2014 yılında 109 ülke içinde 38'inci sıradayken, Türkiye bugün 2024 yılında 46'ncı sıraya yükseldi; Veli Başkan da onu söylemeye çalıyordu zannediyorum. Pasaportu bizden daha değerli olan ülkeler arasında muhtemelen burada oturanların birçoğunun adını bilmediği ülkeler var, birkaç tane sayayım: Vanuatu, Kiribati, Palau Adaları, Tonga, Lucia, Solomon Adaları...

VELİ AĞBABA (Malatya) - Neresi orası?

TAHSİN OCAKLI (Rize) - Ben de bir kısmını yeni yeni duyuyorum.

Bizden daha değerli pasaportları olan ülkelerden bahsediyorum: Guatemala, Tayvan, Meksika, Barbados, El Salvador vesaire böyle daha bir sürü gidiyor. 108 ülke umumi Türkiye pasaportuna vize uyguluyor, 38 ülkede kapıda vize uygulaması var, 5 ülke ise elektronik izin istiyor. Ya, bizim diplomat olarak dahi gidemediğimiz ülkeler var. Biz diplomatlar, milletvekilleri siyah pasaportumuzla Amerika'ya, İngiltere'ye hâlâ gidemiyoruz. Ocak ayından sonra İngiltere'nin de bu kapıyı kapatacağını öğrenmiş olduk. Bizim muhalefet milletvekilleri olarak bile giremediğimiz bu ülkelerde saygınlığımızın yerlerde olduğunu hiç düşünmediniz mi yani bundan dolayı hiç utanmıyor musunuz işin doğrusu? Vizenin gerekli olduğu veya pasaport sahibinin yola çıkmadan önce devlet onaylı bir e-vize alması gereken destinasyonlar için puanlar verilmiyor. İtibarı saraylarda, korumaların sayısının çokluğunda, araç konvoylarının uzunluğunda, Cumhurbaşkanının uçak filosunun genişliğinde, yöneticilerin lüks ve şatafat içinde yaşamasında arıyorsanız yanlış, bu ülkeyi yönetenlerin itibarı, vatandaşlarına sağladığı refah ve pasaportunun yüksekliğinde ve geçerliliğindedir. AKP, milyonlarca vatandaşı hem açlık sınırının altında gelire mahkûm etmiş, Geri Kabul Anlaşması'yla Suriye'den 8 milyon mülteciyi ülkeye doldurmuş hem de pasaportunu dünyadaki en geçersiz pasaportlardan biri hâline getirmiştir. Avrupa Birliğiyle imzalanan Geri Kabul Anlaşması Türkiye'nin saygınlığında ciddi bir itibar kaybı yarattı. 2016'da yürürlüğe giren anlaşmanın bir tek işleyen yanı var, Türkiye'ye göçmenlerin iade edilmesi ve bunun karşılığında para ödenmesi. Anlaşmanın Türkiye lehine olan vize kolaylığı ve muafiyete ilişkin herhangi bir taahhüt yerine gelmemiş, getirilmemiştir, siz de buna ses çıkaramadınız. Geri Kabul Anlaşması'nın şartlarının aksine, Avrupa Birliğinin Türklere uyguladığı vizeler daha da sertleşti. Almanya'nın vize ret oranı rekor kırdı, yüzde 26,1'e ulaştı. Vize işlemleri yedi ayı geçmeye başladı, bunu diğer Avrupa ülkeleri de izliyor. Avrupa Birliğinin Türklere uyguladığı sert vize politikası Türk ticaretini ve spor müsabakalarını da olumsuz yönde elbette etkiliyor.

Vatandaşlığa kabul edilme şartı olarak 1 milyon dolarlık gayrimenkul edinme şartını 2018'de 250 bin dolara kadar düşürdünüz. 2022'deki değişiklikle 400 bin dolara kadar çıktı ama bunları yaparken "Bu paraların kaynağı nedir?" diye hiç sormadığınız için Avrupa'daki uyuşturucu tacirlerinin, mafyacıların, bunların hepsinin burada vatandaşlık edinmesinin de yolu açılmış oldu. Bu yöntemle Türkiye'yi dünyadaki suçluların rahat ettiği bir ülke durumuna getirdiniz. Türkiye'nin dış politikasındaki kırılması şudur: Türkiye Cumhuriyeti devletinin dış politikadaki düsturu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün özetlediği şu cümle olmuştur: "Yurtta sulh, cihanda sulh." Hayatı savaş meydanlarında geçmiş, mesleği askerlik olan Mustafa Kemal Atatürk "Yurtta barış, dünyada barış" ve komşularla iyi ilişkileri savunurken, mecburi askerlik hizmetini bile çürük raporu alarak yapmayanların ya da bedelli olarak yapanların savaş naraları atması, komşu ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı duyulmaması, ABD emperyalizminin ve işgalcilerinin öncülüğüne soyunulması akıldan varestedir.

Bütçenin hayırlara vesile olmasını diliyorum.

Saygılar sunuyorum.