Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Ticaret Bakanlığı b) Helal Akreditasyon Kurumu c) Rekabet Kurumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 12 .11.2024 |
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Teşekkür ederim Başkanım.
Sayın Başkanım, çok değerli Bakanım, değerli milletvekillerimiz, değerli bürokratlarımız, sayın basın mensuplarımız; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum. Bakanlık bütçemizin hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyorum.
Değerli Bakanım, tabii ki AK PARTİ iktidarlarında şimdiye kadar Ticaret Bakanlığımızın büyük çalışmaları oldu; gerçekten de geriye dönüp baktığımız zaman, ticaret hacmimiz 87,6 milyar dolardan tam 7 kat artışla 617,6 milyar dolara çıkmış ve bu az bir yükseliş değil ve dünya ticaretinden aldığı pay da yüzde 1,8'lere çıkmış.
2020 yılında bir Covid salgını yaşadık, arkasından deprem yaşadık ve tabii ki dünyadaki savaşlar nedeniyle olumsuzluklar yaşadık ama bu olumsuzlukları yavaş yavaş ortadan kaldırıyoruz. İhracatın 2023 yılının ekim ayına göre 7,9 milyar dolar artarak 262,3 milyar dolara çıkmış olması bizleri memnun etti ve sadece ihracatın artmış olması değil aynı zamanda ithalatın da 2023'e göre yüzde 7,4 azalarak 340 milyar dolara inmiş olması yine bizleri memnun etti ve dış ticaret açığı son bir yılda 35 milyar dolar azalarak 77,7 milyar dolar oldu ve tabii, cari açığımız da bu faaliyetler neticesinde 55,6 milyar dolardan 11,3 milyar dolara indi.
Tabii, sadece dış ticareti artırmak değil aynı zamanda esnaflarımıza da meslek örgütlerimize de sahip çıkıyorsunuz ve onlar için gerekli olan düşük faizli kredileri de kredi kefalet kooperatifleri vasıtasıyla onlara ulaştırıyorsunuz, bundan esnaflarımız da son derece memnun.
Sayın Bakanım, özellikle yabancı ülkelerde bulunan ticaret ataşelerimizin tabii ki onlar görevlerini yapıyorlar ama daha etkin konumda olmalarını sizden istirham ediyorum ve dolayısıyla da eğer bunlar ticaret yapan kişilerin önünü açarsa onlar da daha etkin ticaret yapabileceklerdir.
Diğer taraftan, siz ifadenizde e-ticaretin ticaret içindeki payının yüzde 9,8'den bu yıl yüzde 20,3'e ve buradaki ticaret hacminin de 136 milyar TL'den 1 trilyon 850 milyar TL'ye yükseldiğini ifade ettiniz; bu, bir yönden sevindirici yani vatandaşlarımız için diyelim ki internetten alışveriş yapmak daha kolay olabilir ama bunun dezavantajları var mı? Tabii ki dezavantajları da var; bunun iki dezavantajı var. Diyelim ki işte, yerli esnaflarımızın işlerini kaybetmesine neden olabilir bu, tabii ki burada gerekli tedbirleri almak gerektiğini düşünüyorum ve ikincisi de tabii ki e-ticaret üzerinden ticaret yapan insanlar daha çok güvenecekleri bir muhatap arıyorlar ve onun için de bu eğer e-ticaret platformlarında kendini kanıtlamış olan platformlardan daha çok alışveriş yapıyorlar.
Peki, bu platformlar ne yapıyorlar? Bu e-ticaret yapan insanlardan daha fazla oranda vergi alıyorlar yani bu oranların yüzde 10'lara, yüzde 20'lere kadar çıktığını görüyoruz. Tabii ki bir taraftan üretici üretecek ama esas kârı bu e-platformdaki kişilerin elde ettiğini görüyoruz; bunlarla ilgili mutlaka bir düzenleme yapılması lazım. Tabii ki devletimiz adına PttAVM'nin burada bulunması sevindirici ama daha fazla, daha etkin olmasını tavsiye ediyoruz.
Tabii, yaşadığımız Covid sürecinde enflasyon oranımız çok yükseldi, insanlarımızdaki fiyat algısı arttı, fiyat algısı bozuldu ve dolayısıyla da bunu kullanan bazı esnaflarımız var ve burada bir fiyatın, bir hizmetin veya malın fiyatı nedir onu tespit edemez hâle geldik. Diyelim ki bir su; bu su 10 lira mıdır, 100 lira mıdır, 200 lira mıdır belli değil Sayın Bakanım ve dolayısıyla da yani bir şeyin 10 katına kadar artan fiyatları olamaz diye düşünüyorum ben. Buna "serbest ticaret" diyeceksiniz, "serbest ekonomi" diyeceksiniz ama bunun da bir haddinin, sınırının olması lazım. Dolayısıyla da bu enflasyondaki yükselmeyi kendi lehine kullanan bir sürü art niyetli esnafımız, ticaretle uğraşan kişiler var; bunların mutlaka denetlenmesi lazım, fahiş fiyat uygulayanlara mutlaka gerekli cezaların verilmesi lazım yani 10 liralık bir su 100 lira olamaz Sayın Bakanım, olamaz! Dolayısıyla da halkımızı korumak devletimizin görevidir diye düşünüyorum; nasıl ki Covid sürecinde araba sektöründe yaşadığımız sorunlarda ki arabaları bayiler depolara doldurdu ve insanlara arabaları satmadı ve Bakanlığımız bunun üzerine gidince arabalar çıktı ortaya, araba fiyatları ucuzladıysa benzer hizmetlerde de aynı şeyler var. Yani lokantaların dış kapılarına herhangi bir ürünün fiyatını yazdırmanız kadar iyi bir şey olamaz; insanların o yemeği yemeden ne kadar fiyat ödeyeceğini bilmesi lazım ve aynı şekilde, diğer hizmet alanlarında da fiyatların dışarıda yazılması veya içeride listelenmesi lazım. Şimdi, bir hizmet alıyorsunuz siz, o hizmetin ne kadar tutacağını bilemiyorsunuz, hizmeti aldıktan sonra da bir fahiş fiyat ödüyorsunuz ve bunları mutlaka önlememiz gerektiğini ben düşünüyorum.
Tabii ki, ekibiniz canla başla çalışıyor Sayın Bakanım ve önemli mesafeler katettiğinizi düşünüyorum.
Ben çalışmalarınızda başarılar dilerim ve Bakanlık bütçemizin hayırlı uğurlu olmasını diliyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum