NİMET ÖZDEMİR (İstanbul) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, kıymetli arkadaşlarım; kirli suları konuştuk, ben Çevre Komisyonu üyesiyim. Sayın Bakanımız kabul ederse ona güzel bir çam ağacı hediye etmek isterim. Bunu hediye ederken de suyu temizleyen, havayı temizleyen ormanlarımız… Çok orman yangını yaşadık, bunların imara değil tekrar orman vasfına dönüştürülmesiyle ilgili çalışacağınızı düşünüyor ve kalkarken de bunu size takdim etmek istiyorum.

Sayın Bakan, kıymetli arkadaşlar; bugün burada memleketin bütçesini konuşuyoruz. Televizyon yayını olmadığı için vatandaşın bu konuşulanlardan haberi bile olmuyor; kendimiz konuşuyor, kendimiz dinliyoruz. Doğamız ve çevremiz, çocuklarımıza bırakabileceğimiz en kıymetli mirasımız. Anayasa'mızın 56'ncı maddesinde “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir.” deniliyor. Peki, Bakanlığımız bu konuda neler yapıyor?

Değerli arkadaşlar, Yale ve Columbia Üniversitelerince hazırlanan 2024 Çevresel Performans Endeksi’ne göre Türkiye Benin, Senegal, Sudan, Kamerun, Mozambik ve Angola’nın gerisinde kalarak 143'üncü sırada yer almaktadır. Raporda bölgelere göre ayrılan kısımda "Doğu Avrupa" başlığı altında Türkiye en kötü skoru alarak 19 ülke arasından maalesef 19'uncu olmuştur. Bu demek oluyor ki hem bölgemizde hem dünyada çevre konusunda başarısız olduk.

(Uğultular)

NİMET ÖZDEMİR (İstanbul) - Ben konuşuyorum ama dinlerseniz Sayın Başkanım, dinlerseniz konuşmaya çalışıyorum.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun, buyurun devam edin.

NİMET ÖZDEMİR (İstanbul) - Raporda, nedenini bilmediğimiz bir şekilde, Hindistan, Çin ve Türkiye'nin Dünya Korunan Alanlar Veritabanı'na girilen verileri kısıtlama kararı aldığı belirtilmiştir. Şimdi, buradan sormak istiyorum: Eğer yaptığımız işte iddialıysak, mahirsek neden verileri kısıtlama kararı aldınız? Ülkemizin doğasını koruma noktasında neyi saklıyoruz? Milletin vekilleri olarak sebebini net olarak bilmek istiyoruz.

Sayın Bakan, son dört yılda gerçekleşen 10.300'den fazla orman yangını, sadece doğa tahribatına değil binlerce hayvanın yaşamını yitirmesine, insanımızın geçim kaynaklarının yok olmasına neden oldu. 2024'ün ilk sekiz ayında 2.835 yangından 25.143 hektar alan etkilendi. Bir önceki yılın tamamına göre neredeyse 2 katı artmış. Bu alanlarda imar faaliyetleri gündeme geliyor, koylarımızda ormanların yerini devasa oteller alıyor, bu alanlar Cumhurbaşkanı kararıyla orman alanı dışına çıkartılıyor. Öyle ki Bodrum ve Milas'ta yanan orman alanlarının da içinde bulunduğu bazı alanlar "Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi" adı altında imara açıldı, 1'inci etapta 356 hektarlık alanda yapılaşma başlayacak; gözümüzde canlandırırsak ilk etapta yaklaşık 500 futbol sahası büyüklüğünde bir alan. Sayın Bakanım, 2018 yılından bu yana yanan orman alanlarından imara açılan alan ne kadardır?

Sayın Bakanım, hayvan hakları konusunda yapılan son düzenlemeler gerçekten, gerçek anlamda bir hayal kırıklığı. Son düzenlemeyle barınaklarda yaşananları hepimiz görüyoruz. Sayın Bakanım, bu yasa hazırlanırken Bakanlığınızdan görüş alındı mı? Bu düzenlemenin yerinde olduğunu düşünüyor musunuz? Bu kadar hayvanın kafeslere hapsedilip adı "barınak" olan ölüm kamplarında öldürülmesini içinize sindirebiliyor musunuz? Barınakların yapımında imarı sizler planlayacaksınız. Altındağ'da, Gebze'de, Ümraniye'de, Niğde'de, Türkiye'nin her yerinde hayvanlar katlediliyor. "Gömemezsiniz bile." demiştim; evet, gömmüyorlar, çöplere atıyorlar. Anayasa'mızın 56'ncı maddesine göre bu bir çevre felaketi değil midir; çevreye, doğaya, insana ve toplum sağlığına zararlı değil midir? Çöpe atılan köpek ölüleri fareler, böcekler, kuşlar, kediler tarafından yenip daha sonra çocukların oynadığı parklarda, yaşam alanlarında ve evlerimizde gezmiyorlar mı? Bu konuda mevzuat hükümlerine uymayan, çevre ve toplum sağlığına zarar verenlere yönelik bir yaptırım yapılacak mı?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ederim Sayın Özdemir.