SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Çok teşekkür ederim.

Sayın Başkan, Sayın Bakan, Değerli Komisyon üyeleri, milletvekili arkadaşlarım, çok değerli bürokratlarımız, çok değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmama özellikle iklim değişikliğinin sektörlerle olan ilişkisi ve özellikle turizm sektörüyle başlamak istiyorum.

Sayın Bakan, öncelikle hem öğlenki hem bugünkü ve şu anda aldığımız ikramlarınız için de teşekkür ederiz.

Sayın Bakan, şimdiye kadar değinilmeyen bir konuya daha değinmek istiyorum. Çok önemli bir Bakanlığı temsil ediyorsunuz. Dünyada size eş değer kurumların, Bakanlıkların bütçeleri... Bugün sabah sunduğunuz bütçe rakamınızın yani 220 milyar TL'ye yakın olan bütçe rakamınızın çevre, şehircilik -özellikle geçirdiğimiz deprem felaketinden sonra- ve özellikle iklim değişikliği yani dünyanın çok ilgilendiği iklim değişikliğiyle ilgili Bakanlığınızda yeterli olmayacağı kanısındayım. Bu konuda herhâlde önümüzdeki dönemde, önümüzdeki yılda ek bir bütçe talep edeceksiniz diye düşünüyorum.

İklim değişikliğinin neden olduğu orman yangınları, bulaşıcı hastalıklar, zararlı böcekler, denizlerin, doğanın zararları, canlılar tarafından istilası gibi durumlar ülkemizi hem ziyaret edecekleri hem ticaret için gelecekleri negatif yönde etkiliyor. Yani iklim değişikliğinin etkisiyle...

Özellikle Türkiye'nin stratejik sektörü turizm sektörüne değinecek olursak; Sürdürülebilir Turizm Programı'nda konaklama tesisleri, sıfır atık arıtma tesisi, geri dönüşüm, yenilenebilir enerji, müşteri memnuniyeti, doğrudan tanıtım gibi kriterleri yerine getirmesi özellikle zorunluluk hâline getirilmişti. Ama bunun yanında, diğer sektörlerin yani inşaat sektörünün, sağlık sektörünün, otomotiv sektörünün, turizm sektörünün içinde bulunan restoranlar, hava yolu şirketleri, havalimanı, acenteler ve turizm taşımacılarıyla ilgili, bu iklim değişikliğiyle ilgili alınacak kriterlerin bir an önce devreye girmesi ve belgelendirilmesi elzemdir. Çünkü bir de bunu bakanlıklar kendi aralarında yürütüyorlar. Bunun asıl düzenleyicisinin, takip edicisinin ve kurumunun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olması lazım hem destekler açısından hem olanları kontrol etme açısından.

Herkese iklim değişikliği diyoruz ama iklim değişikliğinin, arkadaşlar, özellikle yatırımlarda baktığımızda, dünyayla karşılaştırdığımızda çok önemli etkisi var. Çünkü bu iklim değişikliğiyle ilgili karbon ayak izi, su kullanımı, yeşil enerji bu tür değişiklikleri yaptığınızda Avrupa'ya uyamazsanız üzerimize yükler gelecek; en basitinden kredi faizleri yükselecek kredi kullandırırken ve yaptığınız, sattığınız malın üzerine çeşitli vergiler gelecek; onun için çok önemli olduğuna inanıyorum. Sıfır karbon hedefi bütün sektörler için hedef konulması gereken ve hızlı uygulanması gereken bir konu.

Su tüketiminde kendi sektörümüzle ilgili bilgi vermek istiyorum: Dünyadaki payı 5,7 ama 2022 yılında Türkiye'de bu oran, su tüketimi 4,51, dünya limitlerinin altındayız ama İspanya, Fransa, İtalya 1,43; 2,59 oranlarında gidiyor, onların üstündeyiz yani buna bir önlem almamız gerekir.

Katı atıktaki payımız aynı şekilde, Sayın Bakan, 94,5 milyon ton. Bu rakam İspanya için, Fransa için, 63-64, Yunanistan için 21. Katı atık payındaki durumumuz burada, bu şekilde. Sera gazında da durum farklı değil. Bizim payımız 32,1 milyon tondan 38 milyona çıktı. Rakip ülkelerimizde bu 34'lerden 21'lere, 28'lere, 7,72'lere geriliyor. Yani bunlar hep beraber önlem almamız gereken, yapmamız gereken şeyler. Ne yazık ki coğrafyamızın ve doğal güzelliklerimizin, ülkemizin kıymetini bilmiyoruz. Kurumlar arasındaki karmaşa nedeniyle nehirlerimiz kontrolsüz kalıyor, farklı renklerde akıyor. Göllerimiz kirleniyor, tabii, denizlerimiz bundan çok büyük zarar görüyor. Siz İzmir örneğini verdiniz ama renk de biraz beyazlamaya başladı, akşama doğru herhâlde çalkalamazsanız o sabahki görünüm değişecek.

Arıtma konusunda önlemler hakikaten çok önemli. Bütün şehirlerimizde, özellikle turizm bölgelerinde arıtmalar çok önemli. Siz İzmir'den de örnek verdiniz ama arıtmaları hep beraber çözmemiz lazım Sayın Bakan.

Ben size bir kaynak söyleyeceğim: Özellikle turizm bölgelerinde Hazine ve Maliye Bakanlığımız -bu 2025 bütçesinde de baktım- yaklaşık 20 milyar tahsilat olarak konaklama vergisi alacak. Hazine ve Maliye Bakanlığımız bunu kendi bütçesinde harcıyor. Bunu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımıza, Kültür ve Turizm Bakanlığımıza veya bizim mevcut o bölgelerdeki tüm partilerden olan belediyelerin altyapılarında kullanmak üzere verirse hem sizin yükünüz azalacak hem de oradaki arıtmalar güzel, iyi çalışacak. Bu bakımdan, bu kaynağı hepimizin talep etmesi gerekiyor.

Salda Gölü'ne değinmediniz Sayın Bakanım. Salda Gölü...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Bitiriyorum Sayın Başkanım.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum Sayın Çorabatır.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Sayın Başkanım, Salda Gölü çok önemli.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Hepsi önemli, önemsiz bir şey yok.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Bakandan rica ediyorum, lütfen...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Burdurlular duymasın.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Ben onların adına söylüyorum, vekilimiz bugün yok.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.

SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Salda Gölü önemli Sayın Bakanım, oranın bir an önce düzene girmesi lazım.

Bir de Sayın Bakan yardımcımız, geçen yıl da söylemiştim, MUÇEV'le ilgili... MUÇEV'in faliyetleri, uyguladıkları ücretler gerek iskelelerde gerek sahil kiralamalarında biraz yüksek kalıyor. Maliyetlerin...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum, iyi yolculuklar.