| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Tarım ve Orman Bakanlığı b) Orman Genel Müdürlüğü c) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ç) Türkiye Su Enstitüsü d) Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 06 .11.2024 |
ALİ KARAOBA (Uşak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sayın Bakan ve bürokratlar; öncelikle 2025 yılı bütçemiz hayırlı olsun.
Ben önce Sayın Bakana ve bürokratlarına bir teşekkürle başlamak istiyorum. Birçok Bakanlığa soru önergesi veriyoruz, hiç cevap verdikleri yok ama sizin bürokratların verdiği cevaplar, en azından geri dönüşleri var, o açıdan bürokratlarınıza teşekkür ediyorum.
Şimdi, Uşak'ta yapılan bir iki güzel şeyden bahsetmek istiyorum. Yaşasın Buzağılar, Gülsün Yüzler Projesi isimli bir proje var ve bu projenin sonucunda hayvanın ilk sütünden, kolostrumdan alınarak raf ömrü uzatılıp kuru hâle getirilen ve 1 kilo 200 gram kolostrumdan 270 gram toz hâline getirilerek buzağı ölüm oranlarını ciddi bir şekilde düşürebilmekte. Bununla ilgili Uşak tarım kolostrum markası için patent başvurusu falan yapılmıştır. Bununla ilgili özel bir destek istiyoruz çünkü bunu çok önemsiyoruz.
Şimdi, Türkiye'de son yıllarda sürekli aşağıya doğru giden bir tarım politikası var ve sürekli bir çözüm önerisi de ortada yok ama ben genel problemlerden çok Uşak'la ilgili konuşmak istiyorum.
Uşak'taki çiftçimiz, üreticimiz, köylülerimiz isyan etmekten artık yorulmuş durumdalar. Uşak'ın sahip olduğu yaklaşık 2.200 kilometrekarelik alan çiftçi başına düşen metrekare olarak Türkiye'nin birçok ilinden yüksek olmasına rağmen, ürünlerindeki kalite ve verimlilik çok aşağılarda, bununla ilgili özel çalışmalar talep ediyoruz.
Çörek otu üretiminde Türkiye'de 1'inci sıradayız ama Türkiye'de ilk kurulan şeker fabrikası olmamıza rağmen pancar üretiminde, buğday, mercimek, nohut ve ayçiçeğinde çiftçilerimiz çok mağdur, ürettikleri rakamlara bile satamıyorlar. Bu açıdan önceden fiyat belirlenmesiyle ilgili çalışma şart. Bakın, TARSİM'de yaşanan sorunlar, çiftçilerimizin borçları, yetersiz kamu desteği, vergi ve zamlar ile orman ve tarladaki yangınlar çiftçimizi Uşak'ta daha da mağdur etmiş durumdadır. Çiftçi başına düşen miktar yüksek olmasına rağmen alınan pay çok daha düşük. 2024'te Ulubey İnay'da 350 çiftçimiz TARSİM'e takır takır paralarını ödedi. Kuraklıkla ilgili sizin, İlçe Tarımın verdiği bir rapor var burada, resmî rapordur. İlçe tarımın verdiği rapora göre "İnay'da arpada yüzde 36, buğdayda yüzde 40 kuraklık var." denildi ama her zamanki gibi memurun, çiftçinin, emekçinin parasını çalan TÜİK'in beş yıllık ortalaması alındı ve gelen mesajda diyor ki: "Tazminata esas verim kaybı oluşmadı." Sayın Bakan, tarım il müdürlüklerinize, ilçe müdürlüklerinize güvenmeyeceksek, TÜİK'e güveneceksek, bu çiftçimizin parasını çalacaksak bu çok doğru bir şey değildir. Yani biz Ajda Pekkan'ın yaşını bile şu an TÜİK'e sorsak herhâlde 40 olarak bize verecektir. O açıdan, lütfen ciddiye alın.
2024 yaz aylarında gerçekleşen yangınlarda merkez Yenişehir köyü, Kayaağıl, Karabol, Akbulak, Kıran, Köprübaşı köylerimiz; Ulubey'e bağlı Kışla köyü; Sivaslı'ya bağlı Cinoğlu, Hanoğlu, Erice köylerimiz; Banaz'a bağlı Kuşdemir ve Kızılcaören köylerimizde birçok tarım arazisi ve tarımsal ürün zarar görmüştür. Bölgedeki vatandaşlarımız ve çiftçilerimiz büyük bir maddi ve manevi destek beklemektedirler, yeterince destek aldıklarını düşünmüyoruz.
Yine, 2024 yılında ekstrem hava olayları sonucu gerçekleşen doğal afetler sonucu Banaz ilçe merkeziyle birlikte Hatipler, Alaba, Halaçlar köylerinde birçok tarım alanı yanmıştır. Çok sayıda orman bölgemiz yandı ama gece görüşlü helikopterlerin olmaması yangınların büyümesine sebep oldu. Bunlar acaba tedarik edilecek mi, bunla ilgili neler planlıyorsunuz, tekrar sormak istiyorum.
Yine, Sivaslı ilçemizin merkezi ve Selçikler, Eldeniz, Cinoğlu, Erice ve Ketenlik köylerimizde birçok çiftçi kardeşimizin emekleriyle ürettiği meyve ve sebzeler sel ve doludan sonra telef oldular.
Bir başka konu; Eşme'de ecrimisil sorunu oldukça büyük. Yani burada Eşme'nin tüm köylerinde amaçsız ve her ihaleye katılan bir grup olduğuyla ilgili söylemler vardır, bunla ilgili bir araştırmanız var mı? Şaibeli ihalelerin iptali için sizlere ulaştırılan bilgileri titizlikle inceliyor musunuz? Özellikle eşmedeki ecrimisil olayını değerlendirirseniz çok seviniriz.
Bu arada veterinerlerimiz atama bekliyor. Bakın, arkadaşlar, sokak hayvanlarıyla ilgili çalışmalarda veterinere ihtiyaç var; il, ilçe müdürlüklerinde çalışan veteriner hekimler personel eksikliğine bağlı olarak görevlere yetişmekte zorlanıyorlar. Ciddi bir veteriner açığı var ve boşta olan veterinerlerimiz var, bunlara kadro açılmasını istiyoruz. En önemlisi de su; rica ediyoruz, lütfen Murat Dağı'mıza dokunmayın, Murat Dağı'mıza dokunmayın ve Orta Anadolu'nun neredeyse 1/3 suyunu tedarik eden bir yer. Maden ruhsatı verildiği için sürekli mahkemeye veriyoruz, bununla ilgili bir ayrıcalık bekliyoruz.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.