REŞAT KARAGÖZ (Amasya) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, Sayın Bakan, Bakan Yardımcıları ve değerli bürokratlarımız; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bugün burada Tarım ve Orman Bakanlığının 2025 yılı bütçe görüşmelerinde bir aradayız. Ülkemizin dört bir yanında çiftçilerimiz, üreticilerimiz, köylülerimiz geleceklerinden kaygı duyuyor. Bu toplantıda her şeyin yolunda olduğunu söylemek, alın teriyle geçinen binlerce insanımıza haksızlık olur. Özellikle Amasya gibi tarımsal potansiyeli yüksek bir bölgede çiftçilerin her geçen gün artan sorunları karşısında Tarım ve Orman Bakanlığının politikalarının ne kadar yetersiz kaldığını üzülerek görüyoruz ve yaşıyoruz. Mazot, gübre, ilaç gibi temel girdi maliyetleri her geçen yıl katlanarak artıyor. Bakanlığın tarımsal desteklerinin artan girdi maliyetleri oranında ve hatta daha da üzerinde artması gerekirken destek miktarları hem yetersiz hem de verimsiz kalmaktadır. Bu noktada sormak isterim: Sayın Bakan, çiftçinin masraflarını azaltmak ve üretim maliyetlerini düşürmek için bu bütçede son yıllardan farklı olarak hangi somut adımlar var?

Tüm dünyada su sorunu kendini hissettirmeye başladı. Amasya gibi tarımsal üretimde suya bağımlı olan bir bölgede sulama sorunları çiftçinin en büyük yüklerinden biri. Amasya'da Yeşilırmak vadisi gibi doğal su kaynakları bulunmasına rağmen geliştirilememiş altyapı nedeniyle çiftçilerimiz suya ulaşamıyor, suya ulaşan çiftçiler ise çok yüksek maliyetlere katlanmak zorunda kalıyor. Çiftçiler geçtiğimiz dönemde sulama kooperatiflerine verilen yüzde 50 desteği tekrar talep ederken bu konuda vermiş olduğum kanun teklifi hâlâ bekletiliyor. Sayın Bakan, bu bütçede sulama projeleri için yeterli bir kaynak ayrılmış mı yoksa Amasya çiftçisinin uzun yıllardır olduğu gibi bu yıl da susuzluk ve yüksek su maliyetleriyle mücadele etmesi mi bekleniyor? Çiftçilerimiz ürünlerini doğrudan pazara ulaştıramadığı ve aracıların insafına bırakıldığı için tarlada ürünleri para etmiyor. Amasya'da soğan üretimi yapan çiftçilerimiz bu sene de geçen sene olduğu gibi 5 liraya ürünlerini zararına satmak zorunda kalmıştır. Buğday ve şeker pancarı taban fiyatları maliyetleri dahi karşılamıyor. Tarım kooperatiflerinin güçlendirilmesi gerekirken küçük üreticiyi piyasada tek başına bırakan politikalar çiftçiyi daha da zor duruma düşürüyor.

Sayın Bakan, çiftçinin alın terinin karşılığını alması için üreticiden tüketiciye uzanan zincirde doğrudan destekleyici politikalarınız var mı? Yoksa aracıları zengin etmeye, çiftçileri üretime küstürmeye devam mı edeceksiniz? İklim krizi artık kapımızda değil, hayatımızın bir gerçeği. Kuraklık, dolu yağışı ve don olayları çiftçimize ciddi zararlar veriyor. İklim krizi etkilerinden korunmak için kuraklık sigortası yaptıran vatandaşlarımız sigortadan parasını alamıyor. Örneğin, Merzifon Tarım İlçe Müdürlüğü nisan ayında köylerde bir kuraklık çalışması yaptı. Hazırlanan raporda onlarca köyde en az yüzde 70 ve yüzde 90 kuraklık olacağına dair raporlar çıkıyor. Kuraklık yaşanıyor, ürünler yetişmiyor, çiftçiler tarlalarına biçerdöver bile sokmuyor ancak ne hikmetse TARSİM sigorta yaptıran köylülerimize "Kuraklık yok." diyerek ödeme yapmıyor. Kuraklığa rağmen üretim yapmaya çalışan Merzifon çiftçimizden ne istediniz? Neden kuraklık sigortası ödemesini yapmıyorsunuz?

Sayın Bakan, burada 2025 yılı Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesini görüşürken her birimizin sorumluluğu çok büyük; çiftçimize, köylümüze, üreticimize umut vermek zorundayız ancak bu bütçe Amasya'da tarlasında çalışan çiftçimize umut olabilecek mi? Çiftçinin emeğinin karşılığını alabilmesi, maliyetlerin düşürülmesi, sulama projelerinin tamamlanması ve pazar sorunlarının çözülmesi için güçlü adımlar atacak mısınız? Bugün burada Amasya çiftçisi özelinde tarımla uğraşan her bir yurttaşımızın sesi olmak için söz aldım. Bakanlığınızı gerçekten çiftçinin yükünü azaltacak, onun refahını artıracak somut ve kalıcı önlemler almaya davet ediyorum. Bütçe görüşmelerinin dilek ve temennilerden ibaret olmasını kabul etmiyor, bütçeden çiftçilerimize yeterince kaynak ayrılmasını istiyoruz.

Çiftçilerimizin alın teri kurumadan emeklerinin karşılığını alacağı bir yıl diliyor, hepinize saygılar sunuyorum.

OTURUM BAŞKANI İSMAİL FARUK AKSU - Teşekkür ederim Sayın Karagöz.