KOMİSYON KONUŞMASI

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Teşekkür ederim Değerli Başkanım.

Şimdi, burada Anayasa Mahkemesinin Başkanı ve üyeleri birinci sınıf yargıç, Yargıtay Başkanı ve Yargıtay üyeleri Anayasa Mahkemesinin Başkanı ve üyeleriyle aynı eşit derecede, aynı eğitimi almış, aynı işi yapar. Danıştay Başkanı ve Danıştay üyeleri yine Anayasa Mahkemesi Başkanı ve üyeleriyle aynı işi yapar, yine aynı derecede, aynı eğitimi almış durumda. Şimdi, bu şekilde olunca Anayasa'mızın 10'uncu maddesindeki eşitlik ilkesi ihlal ediliyor. Eğer Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyelerinin katsayısı 40 ise -40'tır tabii ki- Yargıtay Başkanı ve Yargıtay üyelerine, Danıştay Başkanı ve Danıştay üyelerine, birinci sınıfa ayrılmış aynı derecede olup gerek bölge adliyede görevli olan veya diğer normal mahkemelerde olan hâkimlere bunun uygulanmaması bir adaletsizliktir. Evet yani burada aslında Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği karara uyulmamıştır, işin gerçeği bu. Buna uyulması için kanun yapılmış, teklif edilmiş gibi görünüyor ama teklif edilmemiştir. Şimdi, somut anlamda... Tabii, arkadaşlarımız teklif ettiler, doğru, teklife aynen katılıyorum. Oradan yalnız diğer hâkim ve savcılara ayrılan 30 bin eklenmesi ve teftiş kurullarına 35 bin anlamında... "Gerekçesi nedir?" diyeceksiniz, gerekçesi şu: Bir, şimdi, şu aşamada keşfe gidildiği zaman keşfe 3.050 lira para yatırılıyor. Keşif ücreti geçmişte 700 lira iken hâkimlere yüzde 10 veriliyordu, şu anda 3.050 liranın yüzde 10'unu değil 209 lira keşif ücreti ödeniyor arkadaşlar; yüzde 10'u değil bakın, düştü. Şimdi, hâkim dağ bayır vesaire gezecek, o dağ bayır dolaşınca zaten ayda nereden bakarsanız en az da 30-40 tane keşfe gidecek; iki ayda bir, üç ayda bir 1 tane ayakkabı gidecek. Oradaki keşifte alınan ücret bile o hâkimin oradaki ayakkabı parası bile etmiyor. Şimdi, hâkimlerin personeli eksik. Hâkimler geçmişte ne alıyordu Sayın Başkanım? Bakanlık yetkilileri burada, belki onlar daha iyi bilirler, hâkimlere 10 kutu kâğıt verilirdi, 10 kutu kâğıtta 4 top kâğıt bulunurdu, tasarruf genelgesi uyarınca o 10 kutudan şimdi 4 kutuya indirildi. Ne deniliyor? "Efendim, avukatlar eğer duruşma tutanağı, kâğıt isterlerse vermeyin." deniliyor. Şimdi, bu sefer avukatlar da Adalet Komisyonuna hâkimi şikâyet ediyor. Şimdi, hâkimi o kadar avukatla karşı karşıya, zor durumda bıraktınız ki... Bir hâkimin baktığı her bir dosyadaki keşif ücretine baktığımız zaman o 3 bin liranın yüzde 10'u değil 209 lirası hâkime gidiyor, yüzde 15'i de çalışan personele gidiyor; yüzde 25'i çalışana, yüzde 75'i devlete. Arkadaşlar hani nimet külfet karşılığıydı? Gelin, o zaman bu keşif ücretinin yüzde 75'ini hâkim ve çalışan yargı personeline verelim, yüzde 25'ini devlete verelim. Devlet bunun üzerine.... Şu anda Ankara'da bulunan aşağı yukarı 70-80 tane hâkim var, bunların toplamını hesap ettiğimiz zaman ayda her bir hâkim 80 bin lira para kazandırıyor devlete. Aldığı maaş 60 bin, kazandırdığı para 80 bin.

MUSTAFA ARSLAN (Tokat) - 60 bin liraya nerede hâkim çalışıyor Ankara'da.?

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - 63 bin lira alıyor kardeşim.

MUSTAFA ARSLAN (Tokat) - Yok canım.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - İdare mahkemesinde beş yıllık yargıç arkadaşlarımız burada, sorar mısınız? Bakın, bir dakika, 63 bin lira para alıyor şu anda beş yıllık yargıç. Burada arkadaşlarımıza sorun. Lütfen, arkadaşlar, bilmediğiniz konuya...

Bakın, şu anda devlete buradaki hâkimler, sadece Ankara'dakiler ayda 8 trilyona yakın para kazandırıyor. Yazık günah değil mi? Ya keşif ücretini düşürün veyahut da bu parayı hâkimlere verin. Yani ikisinden birini yapmak zorundayız. Dava açılırken ne diyoruz biz? Tüm giderleri avukat peşin yatırıyor mu? Yatırıyor. Peki, yatırdıktan sonra avukat duruşmaya gelince fiziki anlamda tutanak istiyor, onu veremiyoruz. Şimdi, burada Adalet Komisyona hâkim şikâyet ediliyor.

Gelelim, kamulaştırmayla ilgili... Yahu arkadaşlar, şimdi, burada otopsiyle ilgili çok enteresan bir şey, şu anda bu asliye hukuk, sulh hukuk mahkemeleri nerede?

CAHİT ÖZKAN (Denizli) - Dışkapı'da.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Peki, orada SEGBİS üzerinden herhangi bir işlem yapılabiliyor mu? Yapılamıyor, Sıhhiye Adliyesine getiriliyor. Niye? Çünkü orada vasi olarak atanan ağır cezalı tutuklu veya hükümlü vasi tayin edilecekse onun güvenlikli bir şekilde gelmesi lazım. Mevcut olan bahsettiğiniz adliye bozma yani daha doğrusu yurttan bozma bir adliye, güvenlik açısından sıfır olduğu için SEGBİS sistemiyle hâkim her gün oradan oraya, oradan oraya gidip geliyor.

Kaldı ki gelelim aynı şekilde otopsiyle ilgili olarak yine, otopsiyle ilgili keşifler var yani bu ücreti hesap ettiğimiz zaman, aşağı yukarı 100 hâkimle ilgili ayda 80 bin lira, 100 hâkimle çarptığınız zaman 8 trilyon para kazandırıyor.

Şimdi, hâkim ve savcının çoğu klimasız odada oturuyor, lojmanı yok, SEGBİS odaları yok, bu kadar personeli yok, ondan sonra 2-3 hâkim aynı odada oturuyor.

CAHİT ÖZKAN (Denizli) - Adalet sarayı var.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Adalet sarayı var. Adı mı adalet sarayı? Arkadaşlar, gidin adliyeye, Allah için, 2-3 hâkim bir odada oturuyor ya. Yani o kadar... Hâkimler duruşmayı yaparken sırayla nöbet bekliyorlar arkadaşlar.

Benim sizden istirhamım... Yani burada hâkimlerin durumu içler açısı yani bakmayın, o birinci dereceye ayrılmamış olan ilk derece mahkemesi yargıçları üç kuruş maaşla vallahi ülkenin namusunu, onurunu, şerefini, haysiyetini kurtarıyorlar; işin gerçeği bu. Buna Efendim, hâkimler o maaşa çalışmıyor." vesaire demek yani gerçekleri... Arkadaşlar, sizin bu bahsettiğiniz ilk derece hâkimleri, diğer namuslu yargıçlar, efendim, o 17 milyonluk Porschelere vesaire binen hâkimlerden değil, onlar istisna; kötü emsal, emsal olmaz arkadaşlar. Bunu yapmayalım yani sizden istirham ediyorum.

Burada konuşulacak aslında çok konu var. Ne yapıyorlar yurt dışında? İngiltere örneği, üst derece yargıçlarına açık çek veriyorlar ya. Hâkimleri... Ne olur sizden istirham ediyorum. Ekonomik anlamda ite köpeğe mahcup ettirmeyin, ücretini verin kardeşim. Her şeye para bulunabiliyor, yargıya mı bulunamıyor? Aslında, üniversitelerdeki döner sermaye şeklinde getirirseniz dahi kendi maaşlarını kendileri çıkarırlar. Nasıl döner sermaye? Keşif ücretlerini verin o zaman. Devlet burada 100 yargıcın ayda 8 trilyon para getirdiğini... Bırakın o zaman döner sermayeye. Döner sermayeden hiç olmazsa keşfe gitmeyen hem hâkimi, savcısı hem gitmeyen memur da alabilir diyorum.

Teşekkür ediyorum.

Saygılarımı sunarım.