Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | İzmir Milletvekili Yaşar Kırkpınar ve Sakarya Milletvekili Ertuğrul Kocacık ile 132 Milletvekilinin Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/2266) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 10 .07.2024 |
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Evet.
Şimdi, esasında bu 6'ncı madde -yanılmıyorsam- doğal gaz alımıyla alakalı, BOTAŞ'ı Kamu İhale Kanunu'ndan muaf ediyor. Daha önce de bu tartışılmıştı, geçen dönemde Sanayi Komisyonunda tartışılmıştı. İlk baştan LNG alışlarında muafiyet vardı, daha sonra bu doğal gaz alımına döndü. O zaman sormuştuk, Komisyondayken -çok iyi hatırlıyorum- sormuştuk. Neden böyle bir şey yapıyorsunuz, neden illa Kamu İhale Kanunu'ndan muaf olmak istiyorsunuz diye sorduğumuzda onların dediği şey şuydu, Genel Müdürün söylediği şey şuydu: "Biz -2020 yılında olmuştu bu olay- 2020 yılına kadar doğal gazı Kamu İhale Kanunu'yla almadık." Nasıl aldınız? "Uzun süreli kontratlar vardı, 90'lı yıllarda yapılan kontratlar, işte 2021 yılında kontratlar bitiyor. Biz bugüne kadar zaten hiçbir şekilde Kamu İhale Kanunu'na göre almadık, uzun süreli kontratlarla aldık." Boru gazlarından bahsediyorlardı ve o gün için fiyatlar düşüktü yani sözleşme fiyatlarından daha düşüktü ve bunu büyük bir fırsat olarak görüyorlardı. "Üretim çok artacak, fiyatlar daha çok düşecek. Biz niye uzun vadeli, on beş yıl, yirmi yıl vadeli kontrat yapalım?" denmişti. O gün için 2020 yılında hakikaten rakamlara baktığınız zaman spot boru gazı alımı sıfır, yok, hiç alınmamış fakat 2023 yılına geldiğimiz zaman yani spot boru gazı 8 milyar 682 milyon metreküpe kadar çıkmış. 2020 yılında spotun oranı yüzde 16,95'miş, yüzde 83'ü boru gazı şeklinde oluyormuş, boru olarak alınıyor, uzun vadeli kontratlar olarak alınıyormuş. Bu tablo yavaş yavaş dönmeye başlamış.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Alımlar hem LNG'de hem de doğal gazda oldukça yük olmaya başladı. Tabii, bunun üzerine 2021 yılındaki fiyat artışları... Anladığım kadarıyla, bu BOTAŞ'ın bu kadar büyük görev zararı yapmasının en büyük sebeplerinden bir tanesi de çok yüksek fiyatlarla alım yapmak zorunda olmamızdan kaynaklandığını ben düşünmekteyim.
Diğer maddede ise yani 7'nci maddeye baktığımız zaman orada da BOTAŞ'ın işte yapmış olduğu faaliyetler, doğal gaz arama, sondaj, üretim gibi faaliyetleri de Kamu İhale Kanunu'nun dışında bırakılıyor. Bu da Anayasa Mahkemesinden geri dönmüştü. Anayasa Mahkemesi kararı esasında çok açık; şeffaflık, hesap verilebilirlik, fırsat eşitliği ilkelerine aykırı olduğu gerekçesiyle bunu iptal etmişti. Yeniden yapılan düzenlemeler bu ilkeler...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - 2 madde olduğu için birazcık daha uzun konuşma istiyorum sizden.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Şimdi, hâliyle o zaman bizim de bazı sorular sorma hakkımız oluyor çünkü bu alımların hiçbir tanesi, arama çalışmaları, ne bileyim, sondaj çalışmaları, üretim çalışmaları Kamu İhale Kanunu'na göre olmadığı için biz de milletvekili olarak sizlere soru önergesiyle sormak zorunda kalıyoruz. O zaman mesela şunu sormam lazım: Oruç Reis, Barbaros Hayrettin sismik gemileri, Fatih, Yavuz sondaj gemileri, Kanuni sondaj gemisinin maliyeti nedir, kaç paraya alınmıştır bunlar? Çünkü bunlar Kamu İhale Kanunu'yla falan alınmadı, kamuoyu da bilmiyor bunları. Şimdi, mesela bir konsorsiyum bu gaz üretimini yapıyor, buna anahtar teslimi verilmiş. Bu ne kadardır? Bunu bilmemiz gerekli. Deniz dibine döşenen bu boru hattı için bugüne kadar ne kadar para ödenmiştir? Mesela bugüne kadar üretilen, yerli üretilen doğal gazın metreküp maliyeti nedir?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.