ŞENOL SUNAT (Manisa) - Teşekkür ediyorum.

Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri; sizler de hoş geldiniz.

Şimdi şu dikkatimi çekti: Anagoldun büyük ortağı Kanadalı firma ve bu gelen heyetin içinde bir Kanadalı firma yetkilisinin de olmasını arzu ederdik. Neden yok bilemiyorum. Anagoldun Kanadalı ortağından söz ediyorum.

Şimdi, görüldüğü gibi, topografya yeterli olmamasına rağmen maden liç sahasının ve zehirli atık barajının genişletilmesi için çalışmalar yapılmış. Liç sahasının genişletilmesi çalışmaları istendiği hızla gitmeyince görülen o ki mevcut liç alanına gereğinden fazla yükleme yapılmış. İşte buna bir de 4B faz alanı ifade edilmiş. Şimdi, yığın liçi sahasının kuzey-güney doğrultulu bir sırt üstünde bulunuyor ve sırtın hemen batısında derin bir açık ocak olduğu da ortada. Bu sırtlarda meydana gelen yatay deformasyonların olabileceğini hiç dikkate almadınız mı? 60 milyon ton yığın liçin yatay deformasyonlara sebep olabileceği hiç hesaplanmadı mı? Şimdi, bugün anlattıklarınızda serilen cevher miktarından bahsediyorsunuz. Faz 4B'yi diyorsunuz ki: "64 milyon ton kapasiteli, ÇED onaya göre de 73 milyon ton kapasiteli ama biz 64 değil de 60 milyon ton toprak döktük." diyorsunuz. Aynı zamanda da ifadenizde şöyle bir algı var: "2021 ÇED Raporu'nda onaylanan 85,3 milyon ton kapasitenin altındadır bu." diyorsunuz. Bu, zaten 5 ve 6'ncı fazları da içine alan bir kapasite miktarı. Şimdi, ÇED raporunu hazırlayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığında bu neye göre hazırlanmış? Biz bunları tabii kendilerine de soracağız. "60 milyon ton toprak orada liç yığınındaydı ama 64 milyon tonu geçmedik." diyorsunuz. Şimdi 22/3/2022'de 400 metreküp yine bir kayma oluşmuş. Ya, hiçbir analiz yapılmadı mı o dönemde; onu sormak istiyorum.

Liç yığınının nem içeriği ölçümlenmiş midir? Nem içeriğiyle ilgili -ki o dönemde yüzde 40 oranında olduğu ifade ediliyor- hiçbir araştırmanız olmadı mı? Yağmur da var bunun içinde, hiç durmadan basılan solüsyon da var. Evet, sonuçlara göre proje yönetim mekanizmanız doğru yönetilmiş midir? Faz 4B olarak kapasite artışına nasıl ve hangi gerekçelerle gittiniz? Bu, ÇED raporunda var mıydı, ondan emin değiliz çünkü biz 4B'yi çok sonra öğrendik. Yine, uzman hocalarımızın anlatımıyla bunu öğrendik. Yani bu projeyi kim tasdik etti? Uygulamadaki aksaklıkları neye bağlıyorsunuz?

Faz 5 inşaatı sırasında -arkadaşlar da sordu ama belki soru şekli değişik olabilir- yığın liçine yakın mesafelerde ve yüksek miktarda patlayıcı kullandınız mı? Yığın liçinde olası hasar risklerini neden belirlemediniz? Evet, çatlakların oluşması sonucunda bir senaryonuz yok muydu?

Tasarım ve projelendirme aşamalarında Maden ve Çevre Kanunları kapsamında yükümlülükleri yerine getirdiğinizi düşünüyor musunuz?

Çöpler altın madeninde yıllık siyanür kullanımı ne kadar?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN ATAY USLU - Buyurun.

ŞENOL SUNAT (Manisa) - Bilim insanların ifadesi 4,5 ton gibiydi ama bu rakamlar birbirini tutmuyor. Yani yıllık siyanür kullanımınız ne kadar?

Yine "Neil Bar" isimli bir denetim firması şirketinizin talebi üzerine madendeki izleme sistemlerinin ve elemanlarının yeterli olmadığını raporladı. Neden gereği yapılmadı? Jeoradarlarda 50 milimetre/saniye seviye üzerinde hareketlilik görülüyorsa alanın tamamen kapatılması gerekirken 200 milimetre/saniye üzerinde hareketlilik varken sahada işçiler neden tutuldu? Bu GRE firması yanlış parametreler ve yetersiz değerler üzerinden mi liç sahasının tasarımını ve operasyonunu yürüttü?

Son sorum da: Altın madenciliğinde cıva, altın ve gümüşle birlikte son aşamaya kadar geliyor. Cıva, 425 derece santigratta buharlaştırılarak altından ayrılıyor. Buharlaşan cıvayı ne yapıyorsunuz? Su analizlerinde görüldüğü üzere arsenik, kadmiyum, cıva alüminyum gibi ağır metallerin normal sınırların çok üstünde olduğu görülmüştür.

Sorularım şimdilik bu kadar, başka sorular soracaktım ama arkadaşlar o soruları sorduğu için ben burada bitireyim; yine, ikinci bölümde devam ederiz.

Teşekkür ediyorum.