Komisyon Adı | : | ADALET KOMİSYONU |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 21 .02.2024 |
SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Sayın Başkan, teşekkür ediyorum.
Anayasa Mahkemesinin 27/2022 tarihinde vermiş olduğu iptal kararında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin düzenlemelerde 5 ila 14'üncü fıkralar iptal edildi. İptal edilen düzenleme, birkaç küçük değişiklik haricinde, kanaatimizce, aynen getiriliyor yani Anayasa Mahkemesinin iptal kararının gereklerinin karşılanmadığını düşünüyoruz. Anayasa madde 13, 17, 35, 36'ya aykırı bir düzenleme olduğunu düşünüyoruz. Bu çerçevede, Anayasa Mahkemesi vermiş olduğu kararda, hükmün açıklanmasının geri bırakılması mekanizmasının sanığı baskı altında bıraktığından, kamu otoritelerinin keyfî davranmasını engellemediğinden ve itiraz mekanizması öngörülmediğinden dolayı gerekçeleriyle iptal kararı verdi. HAGB, ifade özgürlüğü ve toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı bakımından uygulamada mahkemelerin keyfî karar vermesine sebep olması gerekçeleri de vardı. "Atilla Yazar ve Diğerleri" kararı...
Anayasa Mahkemesi kararının gerekçeleri kanaatimizce karşılanmadı. İptal edilen hüküm, birkaç küçük değişiklik sonunda aynen getirildi. Bu çerçevede, ölçülülük ilkesi, mülkiyet hakkı, adil yargılanma hakkı açısından sorunlu bir madde olarak görüyoruz.
Burada, Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda müsadere hariç tutulmuş düzenlemede. Ancak, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı yönünden müsadereye ilişkin özel kanuni hüküm getirilmeliydi.
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için sanığın rızasının varlığı şartı kaldırılmış. Böylece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesini istemeyen sanığa hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilecek duruma getirilmiş. Ancak, Anayasa Mahkemesi rıza mekanizmasının tümden kaldırılması gereğini ifade etmemekte, rızanın istinaf kanun yoluna başvurma hakkından feragat etme sonucunu doğurmasını Anayasaya aykırı bulmaktadır gerekçesinde. Bu çerçevede, açıklanan veya yeni kurulan hükme itiraz mekanizması öngörülmüştür. Fakat bu itiraz, keyfîlikleri kaldırabilecek nitelikte değildir. Zira, itiraz mercisi ancak bu fıkradaki koşullarla sınırlı olarak bir değerlendirme yapabilecektir.
Yine, bu çerçevede, mevcut düzenlemede hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz mekanizması öngörülüyordu. Bunun yerine istinaf mekanizması getirilmiş. Bu yönden, tarafımızca olumlu görüyoruz. İstinafa başvurulamayacak hükümleri düzenleyen madde 272/3'ün saklı kalması, temyiz edilemeyecek hükümlere karşı temyiz kanun yoluna başvurulamaması, birçok hükmün açıklanması geri bırakılması kararına karşı yargı yolunu kapatacak diye düşünüyoruz. Çünkü, hükmün açıklanmasının geri bırakılması zaten hafif suçlarda veriliyor yani Anayasa Mahkemesinin belirlediği tehdit unsuru riskini ortadan kaldırmıyor. Bu nedenle, bizler vermiş olduğumuz teklifle de bu kanun teklifinin 15'inci maddesi Anayasa'nın 13, 17, 35 ve 36'ncı maddelerine aykırı olduğundan ve Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçelerini karşılamadığından dolayı kanun teklifinin 15'inci maddesinin teklif metninden çıkarılmasını talep ediyoruz.
Teşekkür ederim.