Komisyon Adı | : | DIŞİŞLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş'un; Kuzey Atlantik Antlaşmasına İsveç Krallığının Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi (2/1706) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 26 .12.2023 |
OĞUZ KAAN SALICI (İstanbul) - Sayın Başkanım, öncelikle teşekkür ediyorum Dışişleri Bakanlığı yetkililerine yapmış oldukları bilgilendirme için.
Geçen toplantımız yani 16 Kasımdaki toplantı aslında uzun da bir toplantıydı ve uzun uzadıya Türkiye-İsveç ilişkilerini, NATO ilişkilerini ve bu süreci konuşmuştuk; hatta Dışişleri Bakanlığı yetkilileri de birkaç kez bu konuda detaylı açıklamalar yapmışlardı. Şimdi, az önce Kürşad Bey de değindi, ben açıkçası 16 Kasımdan bugüne neyin değiştiğini merak ediyorum. Yani benim gördüğüm kadarıyla Dışişleri Bakan Yardımcımızın dili pozitife dönmüş. İsveç'in üyeliğinin meziyetlerini anlatır bir çerçeve çizilmiş metinde; bu meziyetlerin büyük bir kısmı 16 Kasım toplantısı için de geçerliydi; tek tek baktığımızda -yani süreyi uzatmamak için tek tek konuya girmiyorum ama- 16 Kasımdan bugüne oluşmuş yeni bir gelişme olmadığını tespit etmek için bunu söylüyorum.
Dolayısıyla birkaç başlığın altını da çizmek istiyorum. Mesela teröristlerin iadesi konusunda yeni bir gelişme yok, Kürşad Bey de sordu ama bildiğimiz kadarıyla yeni bir gelişme yok. Bir diğeri: Hep konuşulurken PKK ve PKK'yla beraber anılan örgütler ve FETÖ anılıyor; şunu ifade etmek lazım, geçen oturumda da sorduk ama anlamlı bir cevap alma imkânımız olmadı: FETÖ terör örgütü, İsveç yasalarına göre bir terör örgütü olmadığı için, istediğimiz kadar FETÖ'den iltisaklı ya da suçlu bulduğumuz kişileri biz isteyelim -benim anladığım kadarıyla- İsveç'in kendi yasalarına göre böyle bir iade yapma imkânı yok. Şimdi, PKK'yla ilgili... Hatta PKK'yı ilk terör örgütü olarak tanıyan ülkelerden bir tanesi, bu önemli bir şey, önemli bir aşama. Oradan o gerekçeyle iade edilen bir tek kişi var. 1980'den beri geçen toplantıda verilen bilgiye göre, 69 kişi talep edilmiş, 32 kişi terörden, 37 kişi adi suçlardan talep edilmiş; 1 kişi iade edilmiş. 16 Kasımdaki durum da buydu, bugünkü durum da bu, ciddi bir değişiklik yok.
Bir diğeri: "Hayal dahi edilemeyecek değişiklikler..." cümlesiyle kastedilen nedir? Dışişlerinden gelen metinde, ilişkilerde hayal dahi edilemeyecek bazı değişiklikler ortaya çıktığı, İsveç'in terörle mücadelesinde, yasal düzenlemelerinde çıktığı, özeleştiri sürecinin başladığı... Tabii, bunlar söylem anlamında güzel şeyler ama somut olarak ortaya konması gereken şeyler aynı zamanda çünkü biz şu anda Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Komisyonu olarak bir süreç yürütüyoruz, şahsımız ya da kendi siyasi partilerimiz açısından bir bakış açısı ortaya koyuyor değiliz.
Bir diğeri: Yapılanlarla ilgili verilen ifadelerde bunların büyük bir kısmının, aslında yıllar boyu tarafsızlığı ilke edinmiş bir ülkenin, yıllar boyu tarafsız olduğu için gurur duymuş İsveç gibi bir ülkenin NATO'ya üyeliğini bizim onaylamamızı haklı çıkaracak gerekçeler olduğunu ben görmüyorum. İki cümle kritik: "İsveç'in üyeliğini onaylamamızın savunma sanayisine katkısı..." Bu ne katkısıdır, ben bunu merak ediyorum, somut olarak merak ediyorum. Adı F-16'ysa F-16, modernizasyon kitiyse modernizasyon kiti, Biden'la Erdoğan görüşmesiyse o, Senatonun onayıysa, neyse o; bunu merak ediyorum.
Bir diğeri: "Engelleme bahaneleri..." yani "Savunma sanayisine dair Türkiye üzerinde kullanılan bazı engelleme bahaneleri ortadan kaldırılacaktır." ifadesi var. "Hangi ülkelerin engelleme bahaneleri ortadan kaldırılacaktır?"ı da merak ediyorum, altını çizmek için vurguluyorum.
Dolayısıyla bizim parti olarak şimdiye kadar NATO'nun genişlemesine dair kategorik olarak bir karşı çıkışımız hiç olmadı ama şunu da ortaya koymak lazım: İktidarın kullandığı ifadelerde, dilde bir çelişki var ise ve 16 Kasımdan bu yana kadar değişen bir şey yok ama bir tavır değişikliği var ise bunun arkasında yatan ana nedeni de sorgulamak ihtiyacı duyuyoruz. Daha somut sorayım: F-16'lar konusunda bir gelişme var mı?
Teşekkür ederim.