NECMETTİN ERKAN (Kırşehir) - Sayın Başkanım, Sayın Bakanım, Plan ve Bütçe Komisyonumuzun kıymetli milletvekilleri, Bakanlığımızın değerli bürokratları, basınımızın kıymetli mensupları; Dışişleri Bakanlığımızın 2024 yılı bütçe görüşmelerinin ülkemiz ve milletimiz için hayırlara vesile olmasını diliyorum.

Dünyamız, etkileri her alanda hissedilen kapsamlı bir değişim ve dönüşüm sürecinden geçmektedir. Bu süreçte siyasi ve ekonomik alanlarda ciddi küresel kırılmalar yaşanmakta, güç dengeleri hızlı değişmektedir. Başta yakın çevremiz olmak üzere dünyanın farklı bölgelerinde ortaya çıkan krizler küresel barışı ve istikrarı tehdit etmekte, uluslararası terörizm, kitle imha silahlarının yayılması, yoksulluk, iklim değişikliği, yönetişimdeki zafiyetler, mülteci krizi gibi muhalif sınamalar uluslararası güvenlik ortamını daha karmaşık hâle getirmektedir. Ülkemiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, artan imkân ve kabiliyetleri çerçevesinde gerek yakın çevresinde gerek uluslararası düzeyde güvenlik, istikrar ve refahın sağlanması amacıyla dış politikasını Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün kurucu felsefesini oluşturan "Yurtta sulh, cihanda sulh" ilkesi doğrultusunda ve girişimci ve insani bir yaklaşımla yürütmektedir. Bu yaklaşım kapsamında dış politika gündemindeki tüm meselelere sorumluluk sahibi, insan odaklı, vicdani ve ilkeli bir anlayışla yaklaşılmakta, girişimlerimizin bölgesel ve uluslararası düzeyde olumlu ve somut sonuçlar sağlaması, barış, istikrar ve sürdürülebilir kalkınmayı güçlendirecek şekilde yürütülmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda, millî çıkarlarımızın korunması için sahada ve masada güçlü bir diplomasi izlenmektedir. Yerli ve millî dış politikamız geniş bir bakış açısıyla tarihimizin ve coğrafyamızın gerekleri çerçevesinde yürütülmektedir.

Sayın Başkanım, kıymetli milletvekilleri; cumhuriyetimizin 100'üncü, Hariciye teşkilatımızın temelinin atılmasının 500'üncü yılını idrak ettiğimiz 2023 yılında, Türkiye Yüzyılı'nda, millî dış politika vizyonumuzun geliştirilmesi hedeflenmektedir. Türkiye dış politikasının mihenk taşlarından olan Avrupa ve transatlantik siyasi güvenlik yapılarıyla mevcut stratejik ilişkileri güçlendirmeyi hedeflemektedir.

(Uğultular)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Değerli milletvekilleri, bir uğultu var salonumuzda.

NECMETTİN ERKAN (Kırşehir) - Bu çerçevede, Avrupa Atlantik güvenliğinin etkili olarak görmeye devam ettiği...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Erkan, bir saniye.

Bu uğultuyu, lütfen, sonlandırmaya gayret edelim. Sayın milletvekilini duymakta zorlanıyoruz değerli arkadaşlarım.

Çok teşekkür ediyorum hepinize.

Buyurun lütfen.

NECMETTİN ERKAN (Kırşehir) - ...NATO'da etkin müttefikler arasındadır. NATO harekâtı ve misyonlarına en çok katkı sağlayan ilk 5 ülke ve bütçesine en fazla katkı sağlayan ilk 8 ülke arasında yer alan ülkemiz, ittifakın güncel tehditlerle mücadelesinde de yönlendirici roller üstlenmektedir. Rusya Federasyonu-Ukrayna savaşının önce ateşkes, ardından da kalıcı ve adil bir barış anlaşmasıyla sona erdirilmesi ülkemizin öncelikli dış politika gündemleri arasında yer almaktadır. Gerek Rusya'yla gerek Ukrayna'yla doğrudan lider düzeyinde temas kurabilen ülkelerden biri olmamız sayesinde savaşın başından itibaren iki ülke arasındaki müzakerelerde ülkemizce arabuluculuk ve kolaylaştırıcılık rolü üstlenilmiştir. Savaşın küresel ve bölgesel düzeydeki olumsuz etkilerinin azaltılması bağlamında Sayın Cumhurbaşkanımızın liderler seviyesinde yürüttükleri yoğun diplomatik girişimler ve sürdürülen temaslar neticesinde Birleşmiş Milletlerin de iş birliğiyle Temmuz 2022'de imzalanan anlaşmayla Ukrayna'nın tahılının Karadeniz üzerinden ihracatına yönelik tahıl koridoru tesisi sağlanmıştır. Bir yıllık süre zarfında yaklaşık 33 milyon tahıl Karadeniz üzerinden boğazlarımız aracılığıyla dünya piyasalarına ulaştırılmıştır.

Sayın Başkan, kıymetli milletvekilleri; Gazze'de çatışmaların ilk gününden itibaren Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde ateşkesin sağlanması, gerilimin bölgesel bir tırmanmaya dönüşmemesi ve Gazze halkına insani yardımların ulaşması için ülkemiz büyük bir çaba sarf etmektedir. Temaslarımızda kalıcı barış için iki devletli çözümün şart olduğu vurgulanmakta ve garantörlük mekanizmasının tesisi önerimiz gündemde tutulmaktadır.

Büyük çoğunluğu Batı ülkelerinde yaşayan, yurt dışında 7 milyonu aşkın vatandaşımızın haklarının korunması ve sorunlarının çözülmesi dış politikamızın öncelikli hedeflerinden biridir. Yurt dışındaki Türk toplumu mensuplarının ana dilleri ve kültürleriyle bağlarını koparmadan bulundukları ülkelerin sosyal, ekonomik, siyasal, kültürel hayatına katkıda bulunan, hukuk düzenine saygılı; mutlu, müreffeh bireyler olmaları en önemli hedeflerimizdendir.

Diğer taraftan, bölgemizdeki halkların barış, demokrasi ve güvenlik içinde onurlu bir yaşam sürmeleri ve refah düzeylerinin ülkelerinin gerçek potansiyeliyle orantılı şekilde yükseltilmesi hedefi kapsamında yakın çevremizde ilişkilerimizde iş birliği fırsatlarına odaklanılmaktadır. Bu kapsamda, 30 yüksek düzeyde stratejik iş birliği konseyi ve 4 hükûmetler arası zirve mekanizması, Türkiye'nin dış ilişkilerini iş birliği odaklı bir anlayışla sürdürme iradesini yansıtmaktadır. Ayrıca, üçlü ve dörtlü iş birliği mekanizmalarıyla Bakanlık düzeyinde oluşturulan istişare mekanizmalarımız da bulunmaktadır. Barış için ara buluculuk girişimiyle ülkemiz, anlaşmalarının barışçıl yollardan çözümü ve ara buluculuk konularında diplomasi masasında ve itilaf safhasında her zaman öncü rol oynamaktadır. Öte yandan, kültürler arası saygı, hoşgörü ve farklılıklarla bir arada yaşamanın önemini vurgulayan Birleşmiş Milletler İttifakı girişimine eş-sunucu konumumuz devam etmektedir.

Sayın Başkan, kıymetli milletvekilleri; hepimizin bildiği üzere, terörizm; ulusal, bölgesel ve küresel güvenlik için büyük bir tehdittir. Ülkemiz; FETÖ, PKK-PYD/YPG, DEAŞ, DHKP-C gibi terör örgütlerinden yönelen her türlü tehdidin ortadan kaldırılması ve terör örgütlerince yürütülen faaliyetlerin engellenmesine yönelik çabalarını; askerî, ekonomik, diplomatik ve tüm imkânlardan yararlanarak sürdürmektedir. Bu çerçevede, ulusal düzeyde hayata geçirilen önlemlere ilaveten ikili ve çok taraflı platformdaki iş birliğini güçlendirmeye yönelik girişimlerimiz devam etmektedir.

Sayın Başkanım, kıymetli milletvekilleri; konu terörizme gelmişken buradan ülkemize karşı yürütülen terörist faaliyetlerini finansörlüğünü yapan, yabancı ülkelerin desteğiyle sırtını PKK, FETÖ, PYD, YPG, DEAŞ, DHKP-C gibi terör örgütlerine dayayan, kandan ve kaostan beslenen etnik kimlik bezirgânlarına da seslenmek istiyorum. Biz bu coğrafyada ne Batı ne de Doğu'yuz; biz aynı medeniyetin doğurduğu ve biz, Türk'ü, Kürt'ü, Çerkez'i, Laz'ıyla aynı medeniyetin renkleri, aynı medeniyetin çocuklarıyız. Bu topraklar bir hilal uğruna binlerce güneşin battığı topraklardır ve bilinmelidir ki hilale yâr olan bu topraklarda hainlerin üzerine gün doğmayacaktır. Sırtınızı terör örgütlerine ne kadar yaslarsanız yaslayın, kandan ve kaostan beslenmenize müsaade etmeyecek, içeride ve dışarıda karşınızda dimdik durmaya devam edeceğiz.

Sayın Bakanım, binlerce masum Filistinlinin katili İsrail'e her platformda destek veren ABD Dışişleri Bakanını Ankara'ya gelişinde Ankara Vali Yardımcısı tarafından karşılatmanız, ABD'nin Bakanının sarılma girişimine olumsuz yanıt vermeniz ve ABD'li Bakanla yaptığınız toplantı esnasında ay yıldız içerisinde Mescid-i Aksa'nın yer aldığı bir bibloyla ABD Dışişleri Bakanını aynı fotoğraf karesinde tüm dünyaya göstererek vermiş olduğunuz mesaj sebebiyle milletimiz ve masum Filistin halkı adına teşekkürlerimi arz ediyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2023'ü bitirirken 2024 yılına ilişkin kısa bir değerlendirme yaparak sözlerimi tamamlayacağım. 2024 yılında dünyada takvimi belli olan 50'ye yakın seçim yapılacaktır. Bu seçimlerden bir kısmı ABD ve Rusya'da olduğu gibi başkanlık seçimleri şeklinde gerçekleştirilecektir. Küresel düzeyde bölgemizi de ilgilendiren birçok konu seçimlerin yapılacağı pek çok ülkenin kamuoyunda politika yapıcılar tarafından fazlaca tartışılacaktır. En büyük tehlike ise bölgemizi ilgilendiren konularda kamuoyu tatmini için uluslararası hukuku çiğneyerek birtakım aşırılıklara gidilmesidir. Filistin'deki katliam bunun en güzel örneğidir. Seçim takvimi başlayan ülkeler birtakım lobileri küstürmemek için İsrail'in savaş suçlarına göz yummaktadır. Bu ülkelerin her zora girdiklerinde elinin altında sopalayacakları, kendileri için tanımladıkları düşmanlar olmaktadır. Ne ilginçtir ki bu düşmanlar hep dini İslam olan ülkelerden çıkmaktadır.

Değerli milletvekilleri, artık dünyada rol model ülke kalmamıştır. Bunun bir neticesi olarak Birleşmiş Milletler olmak üzere uluslararasında da konumlandırılan kurumlar işlevini yitirmek üzeredir. Dünya Sağlık Örgütü gibi pek çok uluslararası örgütün eline Filistinli masumların kanı bulaşmıştır. Çok daha önemlisi, belirtilen kurumlar ve birtakım ülkeler demokrasinin dışını cilalarken içini boşaltmaktadır.

Bir başka sorun ise küresel ısınmadır. Dünya ısındıkça, kuraklık arttıkça var olan çalışmaların daha da alevleneceği öngörülmektedir. Tüm bunlardan da anlaşılacağı üzere 2024'ün dünya için de ülkemiz için de çok kolay geçmeyeceği aşikâr.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Erkan, toparlayın sözlerinizi.

Buyurun.

NECMETTİN ERKAN (Kırşehir) - Bu noktada Türkiye'nin üzerine her zamankinden daha büyük roller düşmektedir. Türkiye, dünyanın vicdanı hâline gelmiş; dahası, rol model bir tavır sergilemiştir. Türkiye'nin Ukrayna ve Rusya konusundaki izlediği politika bunun en güzel örneğidir. Sayın Cumhurbaşkanımızın Almanya ziyareti ve konuşmalar ortadadır; Türkiye olmasaydı ne olabileceğini bir düşünün lütfen.

Son olarak güçlü bir ifadeyle tekrarlamak istiyorum: 2024 tüm dünya için hiç olmadığı kadar stresli geçecektir. Bu konuda Türkiye olarak belirtilen hususları dikkate alarak her zamankinden daha güçlü durmak zorundayız. Dünya yeni bir döneme evrilmektedir, bu süreç Türkiye'yi sadece bölgesinde değil, dünyada lider hâline getirebilecek fırsatları beraberinde sunmaktadır. Milletin temsilcileri olarak bu bilinçle hareket edeceğimizi düşünüyorum.

Beni sabırla dinlediğiniz için teşekkür ediyorum.

Saygılarımla.