Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/276) ve 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/274) ile Sayıştay tezkereleri a) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı b) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu c) Nükleer Düzenleme Kurumu ç) Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü d) Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü e) Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 17 .11.2023 |
SADULLAH KISACIK (Adana) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, sayın milletvekilleri, Komisyon üyeleri, değerli bürokratlar ve basın mensupları; sizleri saygıyla selamlıyorum. DEVA Partisinin enerji politikaları üzerine görüşlerimizi dile getirmek üzere söz almış bulunuyorum.
Enerji, tarih boyunca uluslararası arenada ülkelerin konumlarını belirlemede en büyük etken oldu, bundan sonra da böyle olacak. Bu nedenle, ülkemizin enerji politikalarını belirleyen Enerji Bakanlığı, ülkemiz açısından son derece stratejik bir öneme sahiptir. Tabii, Enerji Bakanlığının vizyonu da ülkemiz için çok önemli bir konuma sahiptir. Şimdi, dün Enerji Bakanlığımızın vizyonu nedir diye "web" sitesinden baktığımda, vizyon şu şekilde: "Enerjide ve tabii kaynaklarda güvenli bir gelecek." Bence bu, Enerji Bakanlığımızın vizyonunu tam olarak yansıtmıyor yani daha geniş, daha vizyoner, daha hedef koyucu bir vizyon lazım. Dediğim gibi, Enerji Bakanlığı ülkemizin göz bebeği ve uluslararası konumda yer almamızın önemli sebeplerinden bir tanesi. Bence Enerji Bakanlığının vizyonu bu olmamalı. Doğal gazda yüzde 99, petrolde yüzde 90 dışarıya bağımlıyız. Maalesef, enerjide dışa bağımlılık, ülkemizin siyasal ve ekonomik manevra alanını daraltırken enerji maliyetlerindeki her artış vatandaşlarımıza geçim sıkıntısı olarak geri dönüyor. Enerjide dışa bağımlı bir ülke, yerli ve millî bir ülke olmaz. Eğer uygun görülürse bu kapsamda bir vizyon önerim olacak. Bence Enerji Bakanlığı vizyonu, enerjide tam bağımsız ve dünyaya enerji ihraç eden bir Türkiye olmalı. Tüm teşkilat, Enerji Bakanlığı teşkilat kadroları bu şekilde hareket etmeli, biz de siyaset kurumu olarak bu şekilde Enerji Bakanlığının önünü açmak için elimizden ne geliyorsa yapmalıyız diye düşünüyorum ama bu ülkenin temel vizyonu olmalı.
Diğer bir konu, yerel yönetimlerle iş birliği. Şimdi, yerel yönetimler önemli bir alanda faaliyet gösteriyor, o da vatandaşa hizmet ediyor ve büyük imkânları var. Gerek sunumda gerekse Enerji Bakanlığının stratejik planını incelediğimde yerel yönetimlerle iş birliği konusunda güçlü ifadeler göremedim. Enerji üretimi konusunda bir yerel güç olarak yerel yönetimleri de işin içine alabilmeliyiz. Belediyelerimizin illerde bina, arazi ve benzeri çok geniş imkânları var; bu imkânların enerji üretiminde kullanımı teşvik edilmeli. Yerel yönetimler kendi enerjilerini üretebilmeli -dediğim gibi- alanları geniş, tesisleri geniş yerel yönetimler bu anlamda işin içine alınmalı.
Yine, başka bir konu da... Bir güneş ve rüzgâr ülkesi olduğumuz için tüm kentsel ve kırsal yerleşimlerin geleceğe yönelik tasarımlarında her türlü binanın ve sanayi tesisinin yapımıyla ilgili genel plan ve politikaların yanı sıra imar düzenlemeleri uygulamalarında da yine yerel yönetimlerden faydalanılmalı, güneş ve rüzgâr mimarisinin gereklerine uygun hareket etme konusunda yerel yönetimler bilinçlendirilmeli. Onlar da gelişigüzel, rant temelli imar yapıyorlar ama imar yaparken de biraz enerji verimliliği konusunda, enerjilerin daha aktif kullanımı konusunda bence bilinçli olmalılar diye düşünüyorum.
Şimdi, diğer bir konu enerji verimliliği. Türkiye olarak, tüm verimlilik göstergelerinde olduğu gibi enerji verimliliğinde de maalesef iyi değiliz. Enerji verimliliği ve tasarruf etme bir bilinç meselesi. Enerji verimliliğiyle ilgili hedef belirttiniz ama bu hedefleri gerçekleştirmek için kamuda ve toplumda ne tür bilinçlendirme faaliyetleri var, ben bunu stratejik planda da detaylı göremedim, sitede de detaylı göremedim. Mesela şimdi sunumunuzda şu var: "3 Kasım 2023 tarihli Genelge'yle yüzde 15 olan kamu binalarındaki enerji tasarrufu hedefini 2030 yılına kadar asgari yüzde 30'a çıkardık." Peki, biz bu yüzde 15'i yakaladık mı yani yakaladık da mı yüzde 30'a çıkardık? Bunu sormak istiyorum. Bence enerji verimliliği konusunda tüm ülke çapında seferberlik başlatılmalıdır; ilkokuldan itibaren enerji tasarrufu, su kaynaklarının önemi, yenilenebilir enerjinin önemi, kaynak kullanımı ve enerji verimliliği dersleri mutlaka müfredatlara eklenmelidir, mutlaka olmalıdır çünkü -dediğim gibi- enerji bir bilinç meselesidir, bu bilinçleri çocuklarımıza ilkokuldan itibaren vermemiz gerekir, bunu da Bakanlığımızdan rica ediyorum.
Sayın Bakanım, Adanalı çiftçilerimizin size selamları var.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Kısacık, ilave bir dakika veriyorum, toparlayın.
SADULLAH KISACIK (Adana) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Enerji dağıtım şirketlerinin birinci önceliği kâr etmek olduğu için maalesef şu anda özellikle Çukurova çiftçisinin sulama yaptığı yerlerde mevcut hat çekmediği için trafolarda patlamalar, bazen büyük ölçekli kesintiler oluyor, bu da çiftçilerimizin sulama imkânlarını önemli ölçüde kısıtlıyor. Bu konuda inisiyatifi biraz enerji dağıtım şirketlerinden almamız gerekiyor; önce kâr değil de önce millet, önce çiftçi, önce hizmet anlamında devlet kontrolüne geçmesi gerekiyor diye düşünüyorum.
Aynı zamanda, yine, seçim bölgem Adana Yumurtalık'ta termik santrallerin insan sağlığına ve çevreye olumsuz etkilerini yaşıyoruz. Enerji üretimine karşı değiliz. Enerji üretelim ama ne pahasına olursa olsun enerji değil, "insan için enerji" prensibiyle hareket etmeyi öneriyorum, yerel halkın sağlığını da göz önüne alalım diyorum.
Teşekkür ediyorum.