Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu'nun 42'nci maddesi gereğince Merkez Bankasının faaliyetleri hakkında bilgilendirme sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 03 .10.2023 |
FAİK ÖZTRAK (Tekirdağ) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Ben de Sayın Başkana başarılar diliyorum, sunumları için de çok teşekkür ediyorum.
Önce burada tartışılan bir konuya değinmek istiyorum. Bu "Enflasyon içeriden mi, dışarıdan mı; Hükûmetten mi, yoksa yurt dışından mı geliyor?" meselesine. Şimdi, bakın, Mart 2022'de gıda enflasyonuna bakıyorum, dünyada, bu, Rusya-Ukrayna savaşından sonra gıda enflasyonu zirve yapmış, Mart 2022'den bu yana da yüzde 24 düşmüş. Peki, aynı dönemde bizde gıda enflasyonu ne olmuş? Yüzde 116 artmış. Dolayısıyla bu, Türkiye'deki enflasyon öyle dışarıdan falan değil bal gibi içeriden, bal gibi yerli ve millî, yönetenlerin hatasının sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Şimdi, zaten dünyada enflasyonda ilk 5'teyiz Sudan ve Arjantin'le birlikte ve bizim son bir aydaki enflasyonumuz, dünyadaki 92 ülkenin yıllık enflasyonundan daha fazla. Yani, dolayısıyla çıkıp burada, şimdi "Bizdeki enflasyon dışarıdan." demenin gerçekle hiçbir ilgisi, alakası yoktur.
Sayın Başkan, sunumunuz, tabii, oldukça teknik bir sunumdu ve orada bir konunun altını çizdiniz, bence "enflasyon-büyüme ödünleşmesi" konusunun altını çizdiniz. Tabii, bunun arkasında, enflasyon çok yüksekken enflasyonu düşürme sürecinin de bu ödünleşmenin çok yüksek olmadığını ama aşağıya doğru indikçe belli bir noktadan sonra bunun başlayacağını -yanlış anlamadıysam- söylediniz. Ama bakın, Türkiye çok uzun bir süredir "Faiz sebep, enflasyon sonuç." denen bir argümanın arkasına takılıp gerçekten, dışarıda her türlü güveni, itibarı kaybeden bir süreci yaşadı. Kaç tane Merkez Bankası Başkanı görevden alındı, kaç tane Hazine ve Maliye Bakanı görevden alındı ve bugün geldiğimiz noktada, öyle görüyorum ki bu "Faiz sebep, enflasyon sonuç." argümanından sanki vazgeçilmiş gibi. Eğer gerçekten vazgeçildiyse bunu yani yukarıyı, özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, bu argümanın müellifi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı ikna etmeyi kim başardı, bunu nasıl başardınız, bunu bize bir anlatırsanız çok memnun olacağız. Ama şunu söyleyeyim: Tabii, bu, gerçekten başarılmadıysa, bir mayın orada sürekli duruyorsa, bu argümanla yeniden müdahale edilecekse seçimler öncesinde, bunun sonuçlarının ne olacağı konusunda da sizin değerlendirmenizi almak isterim.
İki: Şimdi, Merkez Bankasının kanununda "Merkez Bankasının merkezi Ankara'dadır." yazar. Şu anda Merkez Bankasının İstanbul'a taşınan birimleri var ve bu çerçevede, gerçekten, kıyıma uğrayan çok değerli Merkez Bankası mensupları var, biraz önce bahsedildi. Dolayısıyla bu konuda ne yapmayı düşünüyorsunuz?
Son olarak, rezerv meselesi. 125,5 milyar dolarlık bir rezervden bahsediyorsunuz ama bunlar brüt rezerv. Swaplar hariç net rezervlere baktığımız zaman, buradaki açığımız artmaya devam ediyor ve yanlış hatırlamıyorsam, swaplar hariç net rezervlerimiz yaklaşık 67 milyar dolar ve son bir hafta, on gün içinde de bu açığın 8 milyar dolar civarında arttığını hatırlıyorum. Bu net rezervlerin sizin için hiçbir anlamı yok mu ve swaplardaki bu artışla birlikte ortaya çıkan brüt rezerv artışının sürekliliği konusunu ya da verdiği güven konusunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Son olarak, kur korumalı mevduat, tamam, çözülüyor; nereye gidiyor, neden her ay ayda 11 milyar dolarlık bir dövizi sistemi düzenlesin diye vermek zorunda kalıyorsunuz; bu konuda da bizi aydınlatırsanız çok teşekkür ederiz.
Sağ olun.